ಸಂಪಾದಕೀಯ್:
ಪಂಚೆಸಾಟ್ ವರ್ಸಾಂ ಆದ್ಲಿ ಲು.ಮ. ಚಿ ಕವಿತಾ
ಲುವೀಸ್ ಮಸ್ಕರೆಞಾಚ್ಯೊ ಚಡ್ಶ್ಯೊ ಕವಿತಾ ಹಾಂವೆಂ ಎಕ್ಟಾಂಯ್ ಕರುನ್ 'ಆಬ್ರಾಂವ್ಚೆಂ ಯಜ್ಞದಾನ್' ತಿಸ್ರಿ ಆವೃತ್ತಿ ಪ್ರಗತಿ ಪ್ರಕಾಶನಾದ್ವಾರಿಂ ಪರ್ಗಟ್ ಕರ್ತಾನಾ ಪರ್ಗಟ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯೊ. ಪುಣ್ ಹಾಂಗಾಸರ್ ದಿಲ್ಲಿ ಕವಿತಾ ಪಯ್ಲೆ ಪಾವ್ಟಿಂ ಮ್ಹಜೆ ಝಳ್ಕೆಕ್ ಯೆಂವ್ಚಿ. 'ಮುಂಬಯ್ ಥಾವ್ನ್ ಪರ್ಗಟ್ ಜಾವ್ನ್ ಆಸಲ್ಲ್ಯಾ ವಿಜೆಪಿ ಸಲ್ಡಾನ್ಹಾಚ್ಯಾ ಸಂಪಾದಕ್ಪಣಾಚ್ಯಾ 'ಪಯ್ಣಾರಿ' ಪತ್ರಾಂತ್ 1951 ವರ್ಸಾ ಹಿ ಕವಿತಾ ಪರ್ಗಟ್ ಜಾಲ್ಯಾ.
ಆಯ್ಚ್ಯಾ ದಿಸಾ ಆದ್ಲೆ 'ಪಯ್ಣಾರಿ' ಅಂಕೆ ಚಾಳ್ತಾನಾ ಮೆಳಲ್ಲಿ ಹಿ ಕವಿತಾ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಮರ್ಣಾಚ್ಯಾ ಕಾಂಯ್ ಧಾ ವರ್ಸಾಂ ಆದಿಂ ಲು.ಮ. ನ್ ಬರಯಿಲ್ಲಿ. ಆಯ್ಚ್ಯಾ ದಿಸಾ ಲು. ಮ. ಚೆ ಧುವೆನ್ ಜುಡಿತ್ ಮಸ್ಕರೆಞಾನ್ ಆಮ್ಚೊ ವಾವ್ರ್ ಮಾಂದುನ್ ಘೆವ್ನ್ ಧಾಡಲ್ಲಿ ಏಕ್ ಚೆಕ್ಕ್ ಆನಿ ಕಾಗತಯ್ ಆಮ್ಕಾಂ ಪಾವೀತ್ ಜಾಲಾಂ. ಹೆಂ ಕಾಂಯ್ ಕಾಕತಾಳೀಯ್ ಕೊಣ್ಣಾ. ಜುಡಿತ್ ಬಾಯೆನ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಬಾಪಾಯ್ಚ್ಯಾ ವಾವ್ರಾ ಥಂಯ್ ಹಾಂವೆಂ ವಿಶೇಸ್ ಹುಸ್ಕೊ ದಾಕಯಿಲ್ಲೆವಿಶಿಂ ವಾಖಣ್ಣಿ ಕೆಲ್ಯಾ.
ಲು.ಮ.ಚ್ಯಾ ವಿಶೇಸ್ ಪ್ರತಿಭಾ ದಾಕಂವ್ಚ್ಯಾ ಕವಿತಾಂ ಮುಖಾರ್ ಹಿ ಕವಿತಾ ದವ್ರುಂಕ್ ಜಾಯ್ನಾ. ತರೀ, ಹಾಸ್ಯ್ ಮಿಸ್ಳಲ್ಲೆಂ ಘಡಿತ್ ಕಾವ್ಯಾಚ್ಯಾ ಚವ್ಕಟಾ ಭಿತರ್ ಬೋವ್ ಆಪುರ್ಬಾಯೆನ್ ತಾಣೆಂ ಪಿಂತ್ರಾಯ್ಲಾಂ.
-ಮೆಲ್ವಿನ್ ರೊಡ್ರಿಗಸ್
ಕವಿತಾ:
ಚ್ಯೋಕ್ರಾ
ಪೆದ್ರೊ, ಧಾಂವ್ರೆ ವಚುನಾಂಗ್ಡಿ
ಹಾಡ್ರೆ ಎಕಾ ರುಪ್ಯಾ ಚುಂಗ್ಡಿ
ದೆಡ್ಕೆಚಿ ಪೂಡ್, ಏಕ್ ಕಾಡ್ಯಾಂ ಪೇಟ್
ಲೊಂಗಾಂ ಥೊಡಿಂ, ಬಾರಾ ಸಿಗ್ರೆಟ್
ಕಾಪ್ಯೆಪಿಟೊ, ಆಣ್ಯಾಚೆಂ ಗೊಡ್
ಎಕ್ಶೇರ್ ಧುಮ್ಟಿ ಆನಿ ಪಾನ್ಪೊಡ್
ಉಗ್ಡಾಸ್ ಕರೀತ್ ಧಾಂವ್ತಾ ಪೆದ್ರು;
ಮೆಳ್ತಾ ತಾಕಾ ವಾಟೆರ್ ಲಾದ್ರು:
"ಆಳ್ರೆ! ಪೆದ್ರೋ, ಧಾಂವ್ತಾ ಚಾನಿ,
ದೊಗೀಯ್ ಮೆಳುನ್ ಧರ್ಯಾಂ ಆಮಿ."
ಚಾನಿ ಕಾಣ್ಗೆವ್ನ್ ಲಾದ್ರು ಧಾಂವ್ಲೊ;
ಪೆದ್ರು ಥಂಯ್ಸರ್ ಚಿಂತುಂಕ್ ರಾವ್ಲೊ
ಬಾಬಾನ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ: "ವಚುನ್ ಆಂಗ್ಡಿ
ಹಾಡ್ರೆ ಎಕಾ ರುಪ್ಯಾ ಚುಂಗ್ಡಿ,
ಕಾಪ್ಯೆಚಿ ಪೂಡ್, ದೆಡ್ಕೆ ಪಿಟೊ,
ಕಾಡ್ಯೊ ಸಿಗ್ರೆಟ್, ಬಾರಾ ಪೆಟ್ಯೊ
ಧುಮ್ಟಿ ಥೊಡಿ, ಲೊಂಗಾಂಚೆಂ ಗೊಡ್_
ಅರೆ! ಕಿತ್ಲ್ಯಾಚಿಗಾಯ್ ಪಾನ್ ಫೊಡ್?
ವಿಸರ್ಲೊಂಗಿ ಗುಸ್ಪಡ್ಲೊಂ ಹಾಂವ್,"-
ಮ್ಹಣುನ್ ಬಾಯ್ಪಾಟ್ ಕರ್ತಾ ಲಿಸಾಂವ್:
"ಕಾಡ್ಯಾಂಚಿ ಪೂಡ್, ದೆಡ್ಕೆಚಿ ಪೇಟ್
ಬಾರಾ ಲೊಂಗಾಂ, ಥೊಡ್ಯೊ ಸಿಗ್ರೆಟ್
ಧುಮ್ಟೆ ಪಿಟೊ, ಕಾಪ್ಯೆಚೆಂ ಗೊಡ್
ರುಪ್ಯಾ ಚುಂಗ್ಡಿ ಆನಿ ಪಾನ್ ಫೊಡ್."
"ತಡವ್ ಜಾಲೊ, ಗೊವ್ಜಿ ಪಡತ್-"
ಮ್ಹಣುನ್ ಪೆದ್ರು ಧಾಂವ್ಲೊ ರಡತ್;
ಖರ್ಶೆವ್ನ್ ಖರ್ಶೆವ್ನ್ ಪಾವ್ಲೊ ಆಂಗ್ಡಿ,
ಮಾಗಲಾಗ್ಲೊ :"ದೀಗಾ ಚುಂಗ್ಡಿ,
ರುಪ್ಯಾಚಿ ಪೂಡ್, ದೆಡ್ಕೆಚಿ ಪೇಟ್
ಬಾರಾ ಲೊಂಗಾಂ, ಎಕ್ಶೇರ್ ಸಿಗ್ರೆಟ್
ಕಾಡ್ಯಾಂ ಪಿಟೊ, ಕಾಪ್ಯೆಚೆಂ ಗೊಡ್
ಧುಮ್ಟಿ ಥೊಡಿ ಆನಿ ಪಾನ್ಪೊಡ್."
-ಲುವೀಸ್ ಮಸ್ಕರೇಞ್
संपादकीय:
पंचेसाट वर्सां आदली लु.म. ची कविता
लुवीस मस्करेञाच्यो चडश्यो कविता हांवें एकटांय करून 'आब्रांवचें यज्ञदान' तिसरी आवृत्ती प्रगती प्रकाशनाद्वारीं परगट करताना परगट केल्ल्यो. पूण हांगासर दिल्ली कविता पयले पावटीं म्हजे झळकेक येंवची. मुंबय थावन परगट जावन आसल्ल्या विजेपी सलडान्हाच्या संपादकपणाच्या 'पयणारी' पत्रांत १९५१ वर्सा ही कविता परगट जाल्या.
आयच्या दिसा आदले 'पयणारी' अँके चाळताना मेळल्ली ही कविता आपल्या मरणाच्या कांय धा वर्सां आदीं लु.म. न् बरयिल्ली. आयच्या दिसा लु. म. चे धुवेन जुडीत मस्करेञान आमचो वावर मांदून घेवन धाडल्ली एक चेक्क आनी कागतय आमकां पावीत जालां. हें कांय काकताळीय कोण्ण. जुडीत बायेन आपल्या बापायच्या वावरा थंय हांवें विशेस हुसको दाकयिल्लेविशीं वाखण्णी केल्या.
लु.म.च्या विशेस प्रतिभा दाकंवच्या कवितां मुखार ही कविता दवरूंक जायना. तरी, हास्य मिसळल्लें घडीत काव्याच्या चवकटा भितर बोव आपुरबायेन ताणें पिंत्रायलां.
-मेल्विन रोड्रीगस
च्योकरा
पेद्रो, धांवरे वचुनांगडी
हाड्रे एका रुपया चुंगडी
देडकेची पूड, एक काड्यां पेट
लोंगां थोडीं, बारा सिगरेट
कापयेपिटो, आण्याचें गोड
एकशेर धुमटी आनी पानपोड
उगडास करीत धांवता पेद्रू;
मेळता ताका वाटेर लादरू:
"आळरे! पेद्रो, धांवता चानी,
दोगीय मेळून धर्यां आमी."
चानी काणगेवन लादरू धांवलो;
पेद्रू थंयसर चिंतूंक रावलो
बाबान म्हळ्ळें: "वचून आंगडी
हाड्रे एका रुपया चुंगडी,
कापयेची पूड, देडके पिटो,
काड्यो सिगरेट, बारा पेट्यो
धुमटी थोडी, लोंगांचें गोड
अरे! कितल्याचिगाय पान फोड?
विसरलोंगी गुस्पडलों हांव,"-
म्हणून बायपाट करता लिसांव:
"काड्यांची पूड, देडकेची पेट
बारा लोंगां, थोड्यो सिगरेट
धुमटे पिटो, कापयेचें गोड
रुपया चुंगडी आनी पान फोड."
"तडव जालो, गोवजी पडत-"
म्हणून पेद्रू धांवलो रडत;
खर्शेवन खर्शेवन पावलो आंगडी,
मागलागलो :"दीगा चुंगडी,
रुपयाची पूड, देडकेची पेट
बारा लोंगां, एकशेर सिगरेट
काड्यां पिटो, कापयेचें गोड
धुमटी थोडी आनी पानपोड."
-लुवीस मस्करेञ