ಸಂಪಾದಕೀಯ್:

ಜಿವಿತಾಚ್ಯಾ ಪಯ್ಣಾಚೊ ಉಡಾಸ್ ಮಾಜ್ವಾತಾನಾ...

ಆಪ್ಲೆ ಆವಯ್ಚೆಂ ಮಾತೆಂ ಮೊಗಾನ್ ಪೊಶೆವ್ನ್, ತಿಚಿಂ ಬೊಟಾಂ ಹರ್ದ್ಯಾಕ್ ದಾಂಬುನ್, ವೊಂಟಾಕ್ ಲಾವ್ನ್ ಉಮೊ ದೀವ್ನ್ ತಿಚೊ ಇತ್ಲೊಯ್ ಮೋಗ್ ಕರ‍್ಚೆ ಧುವೆಕ್ ನಿಮಾಣೆಂ ತ್ಯೆ ಆವಯ್ನ್ ಪರ್ಕ್ಯಾಕ್ ವಿಚಾರ‍್ಚೆಪರಿಂ "ತುಕಾ ಕೊಣಾಗೆರ್ ಜಾಲೆಂ" ಮ್ಹಣ್ ವಿಚಾರ‍್ತಾನಾ, ತ್ಯಾ ಮೊವಾಳ್ ಧುವೆಕ್ ಕಶೆಂ ಭೊಗತ್? ಏಕ್ ಕಾಳಿಜ್ ಕಡೊಂವ್ಚಿ ಕವಿತಾ ಜಿತಾ, ಬಾರ್ಕುರ್ ಹಿಣೆಂ ದಿಲ್ಯಾ. ಏಕ್ ಬರ‍ೆ ಕವಿತೆಕ್ ಮನ್ಶಾ ಜಿವಿತಾಚೊ ಉಜ್ವಾಡ್ ಆನಿ ಸಾವ್ಳೆಚೊ ಸಾರಾಂಶ್ ಸಾಂಗ್ಚಿ ತಾಂಕ್ ಆಸುಂಕ್ ಜಾಯ್, ಕವಿತೆನ್ ವಾಚ್ಪ್ಯಾಚ್ಯಾ ಭೊಗ್ಣಾಂಕ್ ಚಾಳ್ವುಂಕ್ ಜಾಯ್, ಮತಿಕ್ ಹಾಲೊಂವ್ಕ್ ಜಾಯ್, ಕಾಳ್ಜಾಕ್ ಆಪ್ಡುಂಕ್ ಜಾಯ್ - ಅಶೆಂ ಹಾಂವೆಂ ಕವಿತೆಂನಿ ಆಸುಂಕ್ ಜಾಯ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ಗುಣಾಂ ವಿಶಿಂ ಲೇಖನಾಂ ಬರಯ್ಲ್ಯಾಂತ್ ತರೀ ಏಕ್ ನವ್ಯಾ ಕವಿಚಿ ಕವಿತಾ ಅಶಿಯ್ ಥೊಡ್ಯಾಚ್ ಘಡ್ಯೆಂನಿ ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಖಾಸ್ ಭೊಗ್ಣಾಂಕ್ ಉಸ್ಕಾವ್ನ್ ಕಾಳ್ಜಾಕ್ ಮುದೊ ಮುದೊ ಕರ್ನ್ ಸೊಡಿತ್ ಮ್ಹಣ್ ಹಾಂವೆಂ ಚಿಂತಲ್ಲೆಂ ನಾ. ಹಿ ಕವಿತಾ ಚಾರ್ ಪಾಂಚ್ ಪಾವ್ಟಿಂ ವಾಚುನ್, ಹ್ಯಾ ಆವಯ್ ಧುವೆಚ್ಯಾ ಸಂಸಾರಾಂತ್ ಬುಡೊನ್ ಫುಮಾರ್ ಜಾತಾನಾ, ಆಪ್ಲಿ ಅವಯ್ ವೇಂಗ್ ಮಾರ‍್ಚೆ ತಿತ್ಲಿ ಲಾಗಿಂ ಆಸ್ಲ್ಯಾರೀ, ತಿಚ್ಯಾ ಉಡಾಸಾಚಿ ಸಕತ್ ಮಾಜ್ವೊನ್ ತಿ ವಳಕ್ ಧರುಂಕ್ ಸಲ್ವತಾನಾ, ಭೊಗ್ಚಿ ತಿ ವೆಗ್ಳಾಚಾರಾಚಿ ಕಠಿಣ್ ದೂಖ್ ಜಿತಾನ್ ಆಪ್ಲೆ ಕವಿತೆಂತ್ ವ್ಹಾಳಯ್ಲ್ಯಾ. ಕವಿತೆಂತ್ ಸಬ್ದಾಂ ಸಬ್ದಾಂನಿ ಶಿಜುನ್ ಆಸಲ್ಲ್ಯಾ ಭೊಗ್ಣಾಂಚೊ ಸಳ್ಸಳೊ ಬರ್ಫಾಪರಿಂ ಘೆಟೆ ಜಾವ್ನ್ ರಾವಲ್ಲ್ಯಾ ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಖಾಸ್ ದುಖಿಕ್ ಸ್ಪರ್ಶ್ ಕರ‍್ತಾನಾ "ಹಾ..." ಮ್ಹಳ್ಳೊ ಏಕ್ ಸುಸ್ಕಾರ್ ಆಪಾಪಿಂಚ್ ಭಾಯ್ರ್ ಪಡಲ್ಲೊ ಆನಿ ದೊಳ್ಯಾಂನಿ ದುಕಾಂ ಭರಲ್ಲಿಂ.

ಜಿವಿತಾಚ್ಯಾ ಸಗ್ಳ್ಯಾ ಪಯ್ಣಾಚೊ ಉಡಾಸ್ ಮಾಜ್ವೊನ್ ವೆತಾನಾ, ಆಪ್ಲೆ ಆವಯ್ನ್ ಜಿಯೆಂವ್ಚಿ ಹರ್ಯೆಕ್ ಘಡಿ ಗೊಂದೊಳಾಂಚಿ ಜಾತಾನಾ, ಮುಕ್ಲ್ಯಾ ಮೆಟಾಕ್‍ಚ್ ಸಾಸ್ಪೊಂಚ್ಯಾ ಹ್ಯೆ ಕ್ರೂರ್ ಪರಿಸ್ಥಿತೆಕ್ ಫುಡ್ ಕರುಂಕ್ ಥೊಡಿ ಸಕತ್, ಥೊಡಿ ಸಾಸಾಯ್, ಥೊಡಿ ಥಂಡಾಯ್ ಕವಿತಾ ದೀಂವ್ಕ್ ಸಕ್ತೆಲಿ ಮ್ಹಳ್ಳೊ ಭರ‍್ವಸೊ ಆಮಿ ಖಂಡಿತ್ ದವರ‍್ಯೆತ್. ಅಸಲ್ಯಾಚ್ ದುಖಿಂನಿ ತಳ್ಮಳ್ಚ್ಯಾ ಕಾಳ್ಜಾಂಕ್ ಹಿ ಕವಿತಾ ಭುಜಾವಣ್ ಜಾಂವ್ಕ್ ಸಕ್ತೆಲಿ ಮ್ಹಣ್ ಆಮ್ಚಿ ಪಾತ್ಯೆಣಿ. ಅಸಲಿ ವಿಭಿನ್ನ್ ಕವಿತಾ ಘೆವ್ನ್ ಕವಿತಾ ಕುಳಾರಾ ಭಿತರ್ ಸರಲ್ಲ್ಯಾ ಕವಯತ್ರಿ ಜಿತಾಕ್ ಆಮಿ ಮಾಯಾಮೊಗಾಚೊ ಯೆವ್ಕಾರ್ ದಿತಾಂವ್.

ಮನ್ಶಾಚೆ ಮತಿಂತ್ಲೆಂ ವಾಸ್ತವ್ ಆನಿ ಜಾಣ್ವಾಯ್ ಕಾಡ್ನ್ ಉಡೊಂವ್ಚ್ಯಾ ಅಸಲೆ ಪಿಡೆವಿಶಿಂ ವಾಚ್ಪ್ಯಾಂಕ್ ಅನ್ಭೊಗ್ ವಾಂಟುನ್ ಘೆಂವ್ಕ್ ಹಿ ಕವಿತಾ ಅವ್ಕಾಸ್ ಕರ‍್ನ್ ದಿತಾ. ಹೊ ಅನ್ಭೊಗ್ ಕವಿತಾ ರುಪಾರೀ ಆಸ್ಯೆತಾ. ಅಸಲಿ ಕಠಿಣ್ ಸ್ಥಿತಿ ಫುಡ್ ಕರುಂಕ್ ಎಕಾಮೆಕಾಚೊ ಅನ್ಭೊಗ್ ಕಾಂಯ್ ಆಧಾರ್ ದೀತ್ ಕೊಣ್ಣಾ!

- ಆಂಡ್ರ್ಯೂ ಎಲ್ ಡಿ ಕೂನ್ಹಾ

ಕವಿತಾ:

ಮಾಂ...

ಕೊಣ್ ತುಂ?
ತಿಚೆಂ ಸವಾಲ್.

ಕಶಿ ಆಸಾಯ್?
ಮ್ಹಜೆಂ ಸವಾಲ್.

ಮಾಸೂಮ್ ಹಾಸೊ
ಮಾತ್ರ್, ಜಾಪ್ ನಾ.

ತಿಚೆ ಭಿಸುಡಲ್ಲೆ
ಕೇಸ್ ನಾಜುಕಾಯೆನ್
ಪಾಟಿಂ ಕರುನ್, ಮೊಗಾನ್
ಮಾತೆಂ ಪೊಶೆವ್ನ್,
ತಿಚ್ಯಾ ಅಸ್ಕತ್ ಬೊಟಾಂನಿ
ಮ್ಹಜಿಂ ಧೃಡ್ ಬೊಟಾಂ
ರಿಗೊವ್ನ್, ಹಳ್ತಾನ್ ಹರ್ಧ್ಯಾಕ್
ದಾಂಬುನ್, ವೊಂಟಾಂಕ್
ಲಾಯ್ತಾಂ.

ಮಿರಿಯೊ ಪಡಲ್ಲೆ
ನಿಸ್ತೇಜ್ ಹಾತ್
ಸವ್ಕಾಸಾಯೆನ್ ಉಸ್ಕ್ಯಾರ್
ದವರುನ್....

ಕಾಳೀಜ್
ಅತ್ರೆಗ್ತಾ ತಿಚ್ಯಾ ಸವಾಲಾಂಕ್...

ಘರಾ ಕಶಿಂ ಆಸಾತ್?
ಕಾಮ್ ಕಶೆಂ ಚಲ್ತಾ?
ಜೇಂವ್ಕ್ ಕಿತೆಂ?
ಪಾವ್ಸ್ ಆಸಾ?

ಮ್ಹಜೆಲಾಗಿಂ ಜಾಪಿಂಚೊ
ದಾಳೊ. ತಿಚೆಲಾಗಿಂ
ನಾ ಏಕ್ ಸವಾಲ್

ಸೊಸನಾ ಮ್ಹಾಕಾ...

ನೋವ್ ಮ್ಹಯ್ನೆ ಗರ್ಭಾಂತ್
ಚಾಳೀಸ್ ವರ್ಸಾಂ ಕಾಳ್ಜಾ-
ಮನಾಂತ್
ಆತಾಂ ಹಾಂವ್ ಪರ್ಕಿ!

ಮಾಂ.. ಪೊರ್ವಾಂ ಯೆತಾಂ...
’ಜಾಗ್ರೂತ್ ಪುತಾ...’
ವಳ್ಖಲಿ! ಘಡ್ಯೆನ್ ಫುಲ್ತಾಂ
’ತುಕಾ ಕೊಣಾಗೆರ್ ಜಾಲೆಂ?’

ನಿರಾಸುನ್ ಪಾಟಿಂ ಘುಂವ್ತಾಂ
ಬಾಗ್ಲಾ ಭಾಯ್ರ್ ಪಡ್ಚ್ಯಾ ಪಯ್ಲೆಂ
ತೊಂಡಾರ್ ಹಾಸೊ ಹಾಡ್ಚೆಂ
ನಿರ್ಫಳ್ ಪ್ರೇತನ್!

ಉಮಾಳ್ಚಿಂ ಭೊಗ್ಣಾಂ
ಆಡಾಂವ್ಕ್ ಜಾಯ್ನಾಸ್ತಾಂ
ದುಕಾಂ ಝರಿ
ಪೊಲ್ಯಾರ್ ಗಳ್ತಾತ್!

- ಜಿತಾ, ಬಾರ್ಕೂರ್


संपादकीय:

जिविताच्या पयणाचो उडास माज्वाताना...

आपले आवयचें मातें मोगान पोशेवन, तिचीं बोटां हरध्याक दांबून, वोंटाक लावन उमो दीवन तिचो इतलोय मोग करचे धुवेक निमाणें त्ये आवयन परक्याक विचारचेपरीं "तुका कोणागेर जालें" म्हण विचारताना, त्या मोवाळ धुवेक कशें भोगत? एक काळीज कडोंवची कविता जिता, बारकूर हिणें दिल्या. एक बर‍े कवितेक मनशा जिविताचो उजवाड आनी सावळेचो सारांश सांगची तांक आसुंक जाय, कवितेन वाचप्याच्या भोगणांक चाळवुंक जाय, मतीक हालोवंक जाय, काळजाक आपडुंक जाय - अशें हांवें कवितेंनी आसुंक जाय जाल्ल्या गुणां विशीं लेखनां बरयल्यांत तरी एक नव्या कविची कविता अशीय थोड्याच घड्येंनी म्हज्या खास भोगणांक उसकावन काळजाक मुदो मुदो करन सोडीत म्हण हांवें चिंतल्लें ना. ही कविता चार पांच पावटीं वाचून, ह्या आवय धुवेच्या संवसारांत बुडोन फुमार जाताना, आपली अवय वेंग मारचे तितली लागीं आसल्यारी, तिच्या उडासाची सकत माज्वोन ती वळख धरुंक सलवताना, भोगची ती वेगळाचाराची कठीण दूख जितान आपले कवितेंत व्हाळयल्या. कवितेंत सब्दां सब्दांनी शिजून आसल्ल्या भोगणांचो सळसळो बरफापरीं घेटे जावन रावल्ल्या म्हजे खास दुखीक स्पर्श करताना "हा..." म्हळ्ळो एक सुस्कार आपापींच भायर पडल्लो आनी दोळ्यांनी दुकां भरल्लीं.

जिविताच्या सगळ्या पयणाचो उडास माज्वोन वेताना, आपले आवयन जियेंवची हरयेक घडी गोंदोळांची जाताना, मुकल्या मेटाक‍च सास्पोंच्या ह्ये क्रूर परिस्थितेक फूड करुंक थोडी सकत, थोडी सासाय, थोडी थंडाय कविता दीवंक सकतेली म्हळ्ळो भरवसो आमी खंडीत दवर‍्येत. असल्याच दुखिंनी तळमळच्या काळजांक ही कविता भुजावण जावंक सकतेली म्हण आमची पात्येणी. असली विभिन्न कविता घेवन कविता कुळारा भितर सरल्ल्या कवयत्री जिताक आमी मायामोगाचो येवकार दितांव.

मनशाचे मतिंतलें वास्तव आनी जाणवाय काडन उडोंवच्या असले पिडेविशीं वाचप्यांक अनभोग वांटून घेवंक ही कविता अवकास करन दिता. हो अनभोग कविता रुपारी आस्येता. असली कठीण स्थिती फूड करुंक एकामेकाचो अनभोग कांय आधार दीत कोण्णा!

- आंडऱ्यू एल डी कून्हा

कविता:

मां...

कोण तूं?
तिचें सवाल.

कशी आसाय?
म्हजें सवाल.

मासूम हासो
मात्र, जाप ना.

तिचे भिसुडल्ले
केस नाजुकायेन
फाटीं करून, मोगान
मातें पोशेवन,
तिच्या अस्कत बोटांनी
म्हजीं धृड बोटां
रिगोवन, हळतान हरध्याक
दांबून, वोंटांक
लायतां.

मिरयो पडल्ले
निस्तेज हात
सवकासायेन उसक्यार
दवरून....

काळीज
अत्रेग्ता तिच्या सवालांक...

घरा कशीं आसात?
काम कशें चलता?
जेवंक कितें?
पावस आसा?

म्हजेलागीं जापींचो
दाळो. तिचेलागीं
ना एक सवाल

सोसना म्हाका...

नोव म्हयने गर्भांत
चाळीस वर्सां काळजा-
मनांत
आतां हांव परकी!

मां.. पोरवां येतां...
’जाग्रूत पुता...’
वळखली! घड्येन फुलतां
’तुका कोणागेर जालें?’

निरासून फाटीं घुंवतां
बागला भायर पडच्या पयलें
तोंडार हासो हाडचें
निर्फळ प्रेतन!

उमाळचीं भोगणां
आडावंक जायनासतां
दुकां झरी
पोल्यार गळतात!

- जिता, बार्कूर