ಸಂಪಾದಕೀಯ್:
ತೆ ಸೊಭಿತ್ ದೀಸ್ ಪಾಟಿಂ ಯೆತಿತ್?
ಶಿಕಪ್, ಜಾಣ್ವಾಯ್ ಆನಿ ಗಿನ್ಯಾನ್ ಜೋಡ್ನ್ ಮನ್ಶಾನ್ ಆಪ್ಲಿ ಆನಿ ಪೆಲ್ಯಾಚಿ ಜಿಣಿ ವ್ಹರ‍್ತಿ ಕರುಂಕ್ ಜಾಯ್. ತುಟುನ್ ಗೆಲ್ಲ್ಯಾ ಕುಡ್ಕಾಂಕ್ ವಳ್ಕುನ್ ಘೆವ್ನ್ ಸಾಂಗಾತಾ ಹಾಡ್ನ್ ಗುಂತುನ್ ಏಕ್ ಕರುಂಕ್ ಜಾಯ್. ಪುಣ್ ಸ್ಟೀವನ್ ಕ್ವಾಡ್ರಸಾಚೆಂ ಕವನ್ ವಾಚ್ತಾನಾ ಭೊಗ್ತಾಕಿ ಶಿಕಪ್, - ಗುಂತ್ಚೆಂ ಕಾಮ್ ಕರ‍್ಚ್ಯಾ ಬದ್ಲಾಕ್ ಮನ್ಶಾಕ್ ಸವ್ಕಾಸ್ ತುಟೊವ್ನ್ ಆಸಾ. ಮನೀಸ್ ಸವ್ಕಾಸ್ ಪಾಳಾಂಥಾವ್ನ್ ತುಟಲ್ಲ್ಯಾಪರಿಂ, ಆಪ್ಲೆಂ ಬಳ್ ಆನಿ ಸಕತ್ ಹೊಗ್ಡಾವ್ನ್ ಆಸಾ. ಸಪ್ಟೆಂಬರ್ ಮ್ಹಯ್ನ್ಯಾಂತ್ ಯೆಂವ್ಚ್ಯಾ ಫೆಸ್ತಾಂ ಪರ್ಬೆಂ ವೆಳಾಚ್ಯಾ ಆದ್ಲ್ಯಾ ತ್ಯಾ ಗೋಡ್ ದಿಸಾಂಚೊ ಉಡಾಸ್ ಕವಿ ಕಾಡುನ್ ಆಸಾ.
ಹಿಟ್ಲರ್ ಆನಿ ಮುಸ್ಸೋಲಿನಿಚ್ಯಾ ಸರ್ವಾಧಿಕಾರಾಚ್ಯಾ ಕಾಳಾರ್ ಜಿಯೆಲ್ಲ್ಯಾ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಮ್ಹಾಲ್ಗಡ್ಯಾಂಚೆರ್ ತಾಂಚ್ಯಾ ಸರ್ವಾಧಿಕಾರ‍್ಪಣಾಚೊ ಪ್ರಭಾವ್ ಚಡ್ ಪಡೊಂಕ್ ನಾ ಕೊಣ್ಣಾ. ಪುಣ್ ಆಜ್ ’ಮತಿಂತ್ ಹಿಟ್ಲರ್, ಮುಸ್ಸೋಲಿನಿ ಭರ‍್ತಾನಾ ತಾಂಚೆಂ ಹಾಂಚೆಂ ತಿತ್ಲೆಂ ಮನಾಂತ್ ರಿಗ್ಚೆಂ ನಾ’ ಮ್ಹಣ್ ಸಾಂಗ್ತಾನಾ ಆಜ್ ಶಿಕ್ಪಿ ಮನ್ಶಾಚಿ ಮತ್ ಕಿತ್ಲಿ ಭೃಶ್ಟ್ ಜಾಲ್ಯಾ ಆನಿ ಆದ್ಲೊ ತೊ ಆಪುಟ್ ಸಂತೊಸ್ ನಪಯಿಂಚ್ ಜಾಲ್ಲೆಂ ದೂಖ್ ಕವಿತೆಂತ್ ಉಚಾರ‍್ಚೆಂ ದಿಸ್ತಾ.
ಹಿ ಕವಿತಾ ವಾಚ್ತಾನಾ ಅಶೆಂ ಭೊಗ್ತಾಕಿ ಆಮಿ ಪಾಟಿಂ ಎಲಿಮೆಂಟರಿ ಭುರ್ಗ್ಯಾಪರಿಂ ಹಾಸುನ್, ನಾಚುನ್, ಖೆಳುನ್ ಜಿಯೆಂವ್ಚಿ ಗರ್ಜ್ ಆಸಾ. ಮುಳಾವ್ಯೆ ಶಾಳೆಂತ್ ಭುರ್ಗಿಂ ಸೃಜನ್‌ಶೀಳ್ ಆಸ್ತಾತ್: ತಿಂ ಕಿತೆಂ ಕಿತೆಂ ಬರಯ್ತಾತ್, ಚಿತ್ರಾಂ ರಂಗಯ್ತಾತ್, ಮಾತಿಯೆಂತ್ ಖೆಳ್ತಾತ್, ವಣ್ಟಿಚೆರ್ ಗಿಚ್ಚಿತಾತ್. ತಾಂಚ್ಯೊಚ್ ಸೊಭಿತ್ ಘಡಿಯೊ! ಪ್ರೌಡ್ ಶಾಳೆಕ್ ಪಾವಲ್ಲೆಂಚ್ ಪ್ರಾಕ್ಟಿಕಲ್ ಶಿಕಪ್ ಚಡ್ ಜಾತಾ. ಸೃಜನ್‌ಶೀಳತಾ ಮಾಯಾಗ್ ಜಾತಾ. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ವೆವ್ಹಾರೀಕ್ ಆನಿ ಪ್ರೌಡ್ ಜಾತಾನಾ ಪಂತಾಟ್ ಸುರು ಜಾತಾ. ಪುಣ್ ಸಂತೊಸ್ ಪಾಟಿಂ ಮೆಳಜಾಯ್ ತರ್ ಮನ್ಶಾನ್ ಪ್ರಾಕ್ಟಿಕಲ್ ಜಾವ್ನ್ ಶೆವೊಟ್ ಆನಿ ಜೀಕ್ ಆಪ್ಣಾಂವ್ಚ್ಯಾ ಪಂತಾಟಾಕ್ ಪಡ್ಚ್ಯಾ ಬದ್ಲಾಕ್ ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ್ ಜಾವ್ನ್ ಜಿಯೆವ್ನ್ ಜಿವಿತಾಚ್ಯೆ ಹರ್ ಘಡಿಯೆಚೊ ಸಂತೊಸ್ ಜೊಡುಂಕ್ ಶಿಕ್ಚಿ ಗರ್ಜ್ ಆಸಾ.
-ಆಂಡ್ರ್ಯೂ ಎಲ್. ಡಿಕುನ್ಹಾ
ಕವಿತಾ:
ಮ್ಹಾಕಾ ಆಜೂನ್ ಸಾರ್ಕೆ ಉಗ್ಡಾಸ್ ಆಸಾತ್ ತೆ ದೀಸ್
ಮ್ಹಾಕಾ ಆಜೂನ್ ಸಾರ್ಕೆ ಉಗ್ಡಾಸ್ ಆಸಾತ್ ತೆ ದೀಸ್
ಉಬ್ರಾಗಾದ್ಯಾಂತ್ಲೆಂ ಆಳುಂ ವ್ಹರ‍್ನ್
ಆಂಗ್ಡಿ ಬಾಗ್ಲಾರ್ ವಿಕುನ್ ಮಾಗೀರ್ ಇಸ್ಕೊಲಾಕ್ ಗೆಲ್ಲೆ
ಚೊವ್ತೆಚ್ಯಾ ಆದ್ಲ್ಯಾ ದಿಸಾಚ್ಯಾ ಯಾರಾವೆಳಿಂ ಉಸ್ಮೊಡೊನ್ ವಳ್ವಳ್ಚೆ
ಆವಯ್ಕ್ ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಸಾಂಗಾತ್ ದೀಂವ್ಕ್ ಆಳುಂ-ದೆಂಟೊ, ಬೆಂಡಿ
ಆಲ್ಯಾಝಾಡಾಂ ಪಾತಿಕರ್ಮಳೊ, ತುಳಸ್ ವಿಕುನ್ ಕಾಸ್ ಕಾಸ್ ಪೊತಿಯೆಂತ್ ಘಾಲ್ಲೆ.
ಆಮಿ ಆಂಗ್ಡಿಗಾರಾಂ, ಇಸ್ಕೊಲಾಚೆಂ ಮೆಟ್ ಚಡನಾತಲ್ಲ್ಯಾ
ಮ್ಹಜ್ಯೆ ಆವಯ್ಕ್ ಕೊಂಕ್ಣ್ಯಾಲೊಕಾಂಕ್ ಭೀಮ್‌ಪಾಸ್ ಯೆತಾನಾ
ತಾಂಚೆ ರುಚಿಚಿಂ ಗೊಂಯ್ಟಾಂ, ಪಾಗ್ಲಾಂ, ಪೆಂಡಾರೆ, ಭುಂಯ್ಪುಟಾಂ
ಬಿಬ್ಯಾಮೋಯ್, ವಾಳ್ ಖಂಯ್ ಖಂಯ್ ಥಾವ್ನ್ ಹಾಡೊವ್ನ್ ದವ್ರುಂಕ್
ಸಾರ್ಕೆಂ ಕಳ್ತಾಲೆಂ. ತೇಂವಿ ವಿಕುನ್ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಘರ‍್ಚ್ಯಾ ಕುಂಡ್ಲ್ಯಾಂನಿ
ತಾರ‍್ಲ್ಯಾ ಬಾಂಗ್ಡ್ಯಾಂಚೆಂ ನಿಸ್ತೆಂ ಜಾತಾಲೆಂ.
ಗಣಪತೆ ಚೊವ್ತೆಕ್ ಹಾಡಲ್ಲೆ ದೆಂಟೆ ಉರ‍್ಲೆ ತರ್ ಪರ‍್ವಾ ನಾ, ಬಾಳೊಕ್
ಮರಿಯೆ ಫೆಸ್ತಾಕ್ ಮುಗ್ದಾತಾಲೆ, ಆಳುಂ ತಿಕ್ಕೆ ಬಾವ್ತಾಲೆಂ, ಪರ‍್ವಾನಾ
ಗಾದ್ಯಾಂನಿ ಫುಂಕ್ಯಾಕ್ ಮೆವ್ತಾಲೆಂ, ತಿರುಓಣಮಾಕ್ ಹಾಡ್‌ಲ್ಲೆಂ ಶಿಂವ್ತೆಂ
ಫುಲಾಂ ಉಡೊಂವ್ಚ್ಯಾ (ಸೊರ್ರಿ ನವೊ ಸಬ್ದ್ ಅರ್ಪುಂಚ್ಯಾ) ಭುರ್ಗ್ಯಾಂ
ದಾಲಿಯೆಂತ್ ಭರ‍್ತಾಲೆಂ. ಬೆಂಡಾಂ, ತೊವ್ಶಿಂ, ಘೊಸಾಳಿಂ
ಸಕ್ಕಡ್ ಥಂಯ್ಚ್ಯಾಥಂಯ್ ತಿಕ್ಕೆಶೆ ಬಾವ್ಲ್ಯಾರೀ ಚಲ್ತಾಲೆಂ.
ಆತಾಂ, ಹಾಂವ್ ಶಿಕ್ಲಾಂ, ವ್ಹಡ್ ಹುದ್ದ್ಯಾರ್ ಆಸಾಂ, ಯಾರಾಕ್ ಬಸುಂಕ್ ಪೆಂಕಟ್
ಸಲೀಸ್ ಸೊಡ್ಚೆಂ ನಾ, ಆಳುಂ ವ್ಹಾವೊಂವ್ಕ್ ಗೊಮ್ಟೊ ತಿತ್ಲೊ ಬಳ್
ನಾ, ಉಬ್ರಾಂತ್ ದೆಂವುಂಕ್ ಪಾಂಯಾಂನಿ ಕಾಂಯ್ ಸಕತ್ ನಾ,
ಮತಿಂತ್ ಹಿಟ್ಲರ್, ಮುಸ್ಸೋಲಿನಿ ಭರ‍್ತಾನಾ ತಾಂಚೆಂ ಹಾಂಚೆಂ ತಿತ್ಲೆಂ
ಮನಾಂತ್ ರಿಗ್ಚೆಂ ನಾ, ತುಸ್ತಿ ಕಾನಾಂಕ್ ಭರ‍್ತಾನಾ ರಡ್ಣೆಂ ಕಿತೆಂಚ್ ಆಯ್ಕನಾ.
-ಸ್ಟೀವನ್ ಕ್ವಾಡ್ರಸ್ ಪೆರ್ಮುದೆ
संपादकीय:
ते सोभीत दीस फाटीं येतीत?
शिकप, जाणवाय आनी गिन्यान जोडन मनशान आपली आनी पेल्याची जिणी व्हरती करुंक जाय. तुटून गेल्ल्या कुडकांक वळकून घेवन सांगाता हाडन गुंतून एक करुंक जाय. पूण स्टीवन क्वाड्रसाचें कवन वाचताना भोगताकी शिकप, - गुंतचें काम करच्या बदलाक मनशाक सवकास तुटोवन आसा. मनीस सवकास पाळांथावन तुटल्ल्यापरीं, आपलें बळ आनी सकत होगडावन आसा. सप्टेंबर म्हयन्यांत येंवच्या फेस्तां परबें वेळाच्या आदल्या त्या गोड दिसांचो उडास कवी काडून आसा.
हिटलर आनी मुस्सोलिनीच्या सर्वाधिकाराच्या काळार जियेल्ल्या आमच्या म्हाल्गड्यांचेर तांच्या सर्वाधिकारपणाचो प्रभाव चड पडोंक ना कोण्णा. पूण आज ’मतींत हिटलर, मुस्सोलिनी भरताना तांचें हांचें तितलें मनांत रिगचें ना’ म्हण सांगताना आज शिकपी मनशाची मत कितली भृश्ट जाल्या आनी आदलो तो आपूट संतोस नपयींच जाल्लें दूख कवितेंत उचारचें दिसता.
ही कविता वाचताना अशें भोगताकी आमी फाटीं एलिमेंटरी भुरग्यापरीं हासून, नाचून, खेळून जियेंवची गर्ज आसा. मुळावे शाळेंत भुरगीं सृजनशीळ आसतात: तीं कितें कितें बरयतात, चित्रां रंगयतात, मातयेंत खेळतात, वणटीचेर गिच्चितात. तांच्योच सोभीत घडयो! प्रौड शाळेक पावल्लेंच प्राक्टीकल शिकप चड जाता. सृजनशीळता मायाग जाता. विद्यार्थी वेव्हारीक आनी प्रौड जाताना पंताट सुरू जाता. पूण संतोस फाटीं मेळजाय तर मनशान प्राक्टीकल जावन शेवोट आनी जीक आपणांवच्या पंताटाक पडच्या बदलाक काव्यात्मक जावन जियेवन जिविताच्ये हर घडयेचो संतोस जोडुंक शिकची गर्ज आसा.
-आंड्र्यू एल. डिकुन्हा
कविता:
म्हाका आजून सारके उगडास आसात ते दीस
म्हाका आजून सारके उगडास आसात ते दीस
उबरागाद्यांतलें आळूं व्हरन
आंगडी बागलार विकून मागीर इस्कोलाक गेल्ले
चोवतेच्या आदल्या दिसाच्या यारावेळीं उस्मोडोन वळवळचे
आवयक म्हज्या सांगात दीवंक आळूं-देंटो, बेंडी
आल्याझाडां पातीकर्मळो, तुळस विकून कास कास पोतयेंत घाल्ले.
आमी आंगडीगारां, इस्कोलाचें मेट चडनातल्ल्या
म्हज्ये आवयक कोंकण्यालोकांक भीमपास येताना
तांचे रुचिचीं गोंयटां, पागलां, पेंडारे, भुंयपुटां
बिब्यामोय, वाळ खंय खंय थावन हाडोवन दवरुंक
सारकें कळतालें. तेंवी विकून आमच्या घरच्या कुंडल्यांनी
तारल्या बांगड्यांचें निस्तें जातालें.
गणपते चोवतेक हाडल्ले देंटे उरले तर पर्वा ना, बाळोक
मरये फेस्ताक मुगदाताले, आळूं तिक्के बावतालें, पर्वा ना
गाद्यांनी फुंक्याक मेवतालें, तिरुओणमाक हाडल्लें शिंवतें
फुलां उडोंवच्या (सोर्री नवो सब्द अर्पुंच्या) भुरग्यां
दालयेंत भरलें. बेंडां, तोवशीं, घोसाळीं
सक्कड थंयच्याथंय तिक्केशे बावल्यारी चलतालें.
आतां, हांव शिकलां, व्हड हुद्द्यार आसां, याराक बसुंक पेंकट
सलीस सोडचें ना, आळूं व्हावोवंक गोमटो तितलो बळ
ना, उब्रांत देंवुंक पांयांनी कांय सकत ना,
मतींत हिटलर, मुस्सोलिनी भरताना तांचें हांचें तितलें
मनांत रिगचें ना, तुस्ती कानांक भरताना रडणें कितेंच आयकना.
-स्टीवन क्वाड्रस पेरमुदे