ಜೊರಶಾಂಕೊ ಆನಿ ಕುಪ್ಪಳಿ - ದೋನ್ ಕವಿಘರಾಂಚ್ಯಾ ನಿಬಾನ್
- ರಹಮತ್ ತರೀಕೆರೆ
ಬಂಗಾಳಾಕ್ ಗೆಲ್ಲ್ಯಾವೆಳಾರ್, ರವೀಂದ್ರನಾಥ ಠಾಕೂರಾಂಚ್ಯಾ ಘರಾಕಯ್, ತಾಂಚ್ಯಾ ಸ್ವಪ್ಣಾಂಚೆಂ ಬಾಳ್ ಜಾವ್ನಾಸಲ್ಲ್ಯಾ ಶಾಂತಿನಿಕೇತನಾಕಯ್ ಭೆಟ್ ದಿಲಿ. ತಾಂಚ್ಯಾ ಘರ್‍ಚೆಂ ನಾಂವ್ 'ಜೊರಶಾಂಕೊ'. ಹಾಂತುಂ ರವೀಂದ್ರಾಚ್ಯಾ ಜಿವಿತಾಚ್ಯಾ (1861-1941) ವೆವೆಗ್ಳ್ಯಾ ಸಂದರ್ಭಾಂಚ್ಯೊ ತಸ್ವಿರ್‍ಯೊ, ಬರಯಿಲ್ಲಿಂ ಪುಸ್ತಕಾಂ, ಬರಪ್ ಕರುನ್ ಆಸಲ್ಲೆಂ ಕೂಡ್, ನಿಮಾಣೊ ಉಸ್ವಾಸ್ ಸೊಡಲ್ಲೊ ಜಾಗೊ - ಸಗ್ಳೆಂ ಆಪುರ್ಬಾಯೆನ್ ಮಾಂಡುನ್ ದವರ್‍ಲಾಂ. ಘರಾಚ್ಯಾ ಖಂಯ್ಚ್ಯಾ ಕೊನ್ಶಾಕ್ ಆಸ್ಲ್ಯಾರಿ ಮಧುರ್ 'ರಬೀಂದ್ರ್ ಸಂಗೀತ್' ಕಾನಾಂಕ್ ಪಡ್ಚೆಬರಿ ಕೆಲಾಂ.
ಹೆಂ ಪಳೆತಾನಾ ಮ್ಹಾಕಾ ಕುವೆಂಪುಚೆಂ ಕುಪ್ಪಳಿ ಘರ್ ಉಡಾಸಾಂತ್ ಆಯ್ಲೆಂ. ತೆಂ ಜಾಲ್ಯಾರಿ, ಕವಿಚೊ ಉಡಾಸ್ ಅಸೋಚ್ ಜಿವೊ ಕರ್‍ಚೆದಿಶೆನ್ ಸಾಂಬಾಳುನ್ ದವರ್‍ಲಾಂ. ಪುಣ್ ಕುಪ್ಪಳಿ ಘರಾ ಮುಕಾರ್ ಜೊರಶಾಂಕೊ ರಾವ್ಳೆರಚ್ ಮ್ಹಣ್ಯೆತ್. ಕುಪ್ಪಳಿ ಘರ್, ನರ್‌ಮನೀಸ್ ನಾತಲ್ಲ್ಯಾ ರಾನಾಮೊಲ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ಕೊನ್ಶಾಂತ್ ಆಸೊನ್, ಥಂಯ್ಸರ್ ಕೊಪೂಲ್ ಮೈನಾಂಚಿಂ ಗಾಣಿಂ ಆತಾಂಯ್ ಆಯ್ಕೊಂವ್ಯೆತ್. ಪುಣ್ ಕೊಲ್ಕತ್ತಾ ಶೆರಾಚ್ಯಾ ಮದ್ಗಾತ್ ಆಸ್ಚೆಂ ಜೊರಶಾಂಕೊ, ಲೊಕಾಂನಿ ವೊಮ್ತುಂಚ್ಯಾ ಗುಜ್ಗುಜ್ಯಾ ರಸ್ತ್ಯಾ ಬಗ್ಲೆನ್ ಆಸಾ. ಘರಾ ಮುಕಾರಚ್ ಶೆಕ್ಡ್ಯಾ ಆದ್ಲಿಂ ಟ್ರಾಮಾಂ ಗಡಗಡ ಆವಾಜ್ ಕರುನ್ ಧಾಂವೊನ್ ಆಸ್ತಾತ್. ತಾಂಚ್ಯಾ ಮಧೆಂ ಮನ್ಶಾಂನಿ ವೊಡ್ಚ್ಯೊ ಗಾಡಿಯೊ ವೆಗ್ಳ್ಯೊ. ಮುಕೆಲ್ ದಾರ್‍ವೊಟ್ಯಾಚೆ ಬಗ್ಲೆಕ್ ಫುಟ್‌ಪಾತಿಚೆರ್ ವಾಕೊರ್ ಘೆವ್ನ್ ಆಸ್ಚೆ ಕೆಲ್ಶಿ, ಆನಿ ತಾಂಚ್ಯಾ ಮುಕಾರ್ ಹಾತಾಂನಿ ಆರ್‍ಶೆ ಧರುನ್ ಖಾಡ್ ತಾಸುಂಕ್ ಗಾಲ್ ದೀವ್ನ್ ಬಸಲ್ಲೆ ಮನೀಸಯ್ ಆಸಾತ್. ಹೆಂ ರಾಯ್‌ಕುಂವರಾಬರಿ ಆಸಲ್ಲ್ಯಾ ಕವಿಕ್ ಲೊಕಾ-ಅನ್ಭೋಗ್ ಲಾಭಜಾಯ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಖಾತೀರ್ ಮಾಂಡುನ್ ದವರಲ್ಲಿ ವ್ಯವಸ್ಥಾ ಮ್ಹಳ್ಳೆಬರಿ ದಿಸ್ತಾ. ಕುಗ್ರಾಮಾಂತ್ ಎಕಾ ಜಲ್ಮಲ್ಲ್ಯಾ ಕುವೆಂಪುನ್, ಶೆರಾಕ್ ಯೇವ್ನ್ ಥಂಯ್ಚೆ ಆಧುನಿಕತೆಕಯ್, ವೈಚಾರಿಕತೆಂಚೆ ಗಜಾಲಿಂಕ್ ಉಗ್ತೊ ಜಾವ್ನ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವಾಕ್ ರೂಪ್ ದಿಲೆಂ ತರ್, ರವೀಂದ್ರಾನ್ ಲೊಕಾಅನುಭವಾಕ್ ಆಡ್ಖಳ್ ಜಾವ್ನಾಸಲ್ಲ್ಯಾ ಗ್ರೇಸ್ತಕಾಯೆಚೊ ಹುಂಬರ್ ಉತ್ರೊನ್, ಗಾಂವಾಂನಿ ಜಿಯೆವ್ನ್, ಲೊಕಾಜಿವಿತಾಚೊ ಅನ್ಭೋಗ್ ಜೊಡ್ಲೊ. ಗಾಂವ್ಚೊ ಅನ್ಭೋಗ್, ಶೆರಾಚಿ ಬೌಧಿಕತಾ - ಹಾಂಕಾಂ ಅಂತರ್-ಚಾಲ್ ದೀವ್ನ್ ಆಧುನಿಕ್ ಭಾರತಾಚ್ಯಾ ಲೇಖಕಾಂಕ್ ತಾಣೆ ಮೊಳಲ್ಲಿ ರೀತಚ್ ಏಕ್ ವಿಶೇಸ್.
ಕುಪ್ಪಳಿ ಘರ್ - कुप्पळी घर
ಜೊರಶಾಂಕೊ - जोरशांको
ಕನ್ನಡಾಂತ್ ರವೀಂದ್ರಾಕ್ ಸರ್ ಕರ್‍ಯೆತ್ ಜಾಲ್ಲೊ ಆನ್ಯೇಕ್ಲೊ ಲೇಖಕ್ ಆಸಾ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ತೊ ಬೋವ್ಶಾ ಕುವೆಂಪು ಎಕ್ಲೊಚ್. ದೊಗಾಂಯ್ಕಿ ರೂಪ್ ದಿಲ್ಲೊ ಚಾರಿತ್ರಿಕ್ ದಾಬ್ ವೆಗ್ಳೊಚ್. ಪುಣ್ ಹಾಂತ್ಲೊ ಸಾಮ್ಯ್ ಪಳೆಲ್ಯಾರ್ ವಿಜ್ಮಿತ್ ಜಾತಾ. ದಾಕ್ಲ್ಯಾಕ್, ದೊಗಯ್, ಭಾಟ್ಕಾರಾಂಚ್ಯಾ ಕುಟ್ಮಾಂತ್ಲೆ. ಗಾಂವ್ಚ್ಯಾ ದಣ್ಸಲ್ಲ್ಯಾಂಚೆ ತರ್ಫೆನ್ ಕಸ್ಕಸಲ್ಲೆ ಮನೀಸ್. ದಾರ್ಶನಿಕ್ ಲೇಖಕ್. ಖರ್ ವೈಚಾರಿಕತೆಚೆ ಬರೊವ್ಪಿ; ಮಾನವತಾವಾದಿ; ವಿಶ್ವಮಾನವ್ ಪ್ರಜ್ಞಾ ಆಸಲ್ಲೆ; ತರ್ನಾಟ್ಯಾಂಕ್ ಸುಟಾವ್ಯಾ ಮನಾಚೆ ಜಾಂವ್ಚ್ಯಾಕ್ ಉಲೊ ದಿಲ್ಲೆ. ಕುವೆಂಪುಚೆಂ 'ಸುಟಾವ್ಯಾ ಮನಾಚೆಂ' ಚಿಂತಪ್ ರವೀಂದ್ರಾಚ್ಯಾ ಪ್ರಸಿದ್ಧ್ 'ಮಾಗ್ಣೆಂ' ಕವಿತೆಚ್ಯಾ ಫುಡ್ಲ್ಯಾ ಭಾಗಾಬರಿ ದಿಸ್ಚೆಂ ವಿಶೇಸ್. ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಬರ್ಪಾನ್ ತಶೆಂ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವಾನ್ ಲೊಕಾಜಮ್ಯಾಕ್ ಪ್ರಭಾವಿತ್ ಕೆಲ್ಲೆ ದೊಗಯ್, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ್ ಮುಕೆಲಿ ಜಾಲೆ. ಆಪ್ಲಿಂ ಬರಪಾಂ ಉತ್ರೊನ್ ಗಾಂವ್ ಬಾಂದ್ಚ್ಯಾ ಕಾಮಾಂತ್ ಬುಡೊನ್ ಗೆಲೆ. ದೊಗಾಂಯ್ಚಿಂ ರಚ್ಣಾಂ ಗಾಂವ್ಚಿಂ ಗೀತಾಂ ಜಾವ್ನ್ ಗಾಜ್ಲಿಂ. (ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶಾಚೆಂ ರಾಷ್ಟ್ರಗೀತ್ 'ಅಮರ್ ಸೋನಾರ್ ಬಾಂಗ್ಲಾ' ಸಯ್ತ್ ರವೀಂದ್ರಾಚೆಂ). ದೊಗಾಂಯ್ನಿ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಘರ್ಚೆ ಭಾಶೆಂತ್ ಬರೊವ್ನ್, ತಾಂತುಂ ಖಂಯ್ಸರಯ್ ನಾತಲ್ಲೊ ಜೀವ್ ಭರ್‍ಲೊ. ಬ್ರಿಟಿಷಾಂಚ್ಯಾ ಸಾಂಗಾತಾ ಆಯಿಲ್ಲಿ ಆಧುನಿಕತಾಯ್, ಶಿಕ್ಷಣ್‌ಯ್ ಸುಟ್ಕೆಕ್ ವಾಟ್ ಮ್ಹಣೊನ್ ಯೆವ್ಕಾರ್ ದಿಲ್ಲೆ ಮಾನಾಯ್ ಹೆ. ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಾಂಕ್ ರೂಪ್ ದಿಲ್ಲೆ ಮನೀಸ್ ತೆ. ದೊಗಾಂಯ್ಕಿ ಗಾಂಧಿವಿಶಿಂ ವಿಶೇಸ್ ಮಾನ್ ಆಸಲ್ಲೊ. ಪುಣ್ ತಾಚ್ಯಾ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ್ ಚಳುವಳೆಂತ್ ತಾಂಕಾಂ ಆಸಕ್ತ್ ನಾತಲ್ಲಿ. ದೊಗಾಂಯ್ಕಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡಾಚ್ಯಾ ಕವಿಂಲಾಗಿಂ ಸಂಬಂಧ್ ಆಸಲ್ಲೊ. ಕಸಿನ್ಸಾನ್ ಕುವೆಂಪುಕ್ ಕನ್ನಡಾಂತ್ ಬರೊಂವ್ಕ್ ಉರ್ಬಾ ದಿಲಿ ತರ್, ರವೀಂದ್ರಾಚ್ಯಾ ಗೀತಾಂಜಲಿಕ್ ಯೇಟ್ಸಾನ್ ಪಯ್ಲೆಂ ಉತರ್ ಬರಯ್ಲೆಂ.
ಸಂತಾಲ್ ಗಾಂವ್ - संताल गांव
ಪುಣ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ್ ಕುಟ್ಮಾಂತ್ ಜಲ್ಮಲ್ಲ್ಯಾ ರವೀಂದ್ರಾನ್, ಸಕಯ್ಲ್ಯಾಥಳಾಥಾವ್ನ್ (ಕುವೆಂಪು ಒಕ್ಕಲಿಗಾಂಚೊ) ಆಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ಕುವೆಂಪುಬರಿ ಸಾಮಾಜಿಕ್ ಕಷ್ಟ್ ಫುಡ್ ಕೆಲೆನಾಂತ್. ಕುವೆಂಪುನ್ ಫುಡ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ಸಾಮಾಜಿಕ್ ಸವಾಲಾಂನಿಂಚ್ ತಾಂಕಾಂ ಸರ್ಜನ್‌ಶೀಳತೆಚೆಂ ತಶೆಂ ವೈಚಾರಿಕತೆಚೆಂ ರೂಪ್ ಲಾಭ್ಲೆಂ. ತಿ ವೆಗ್ಳಿ ಗಜಾಲ್. ವೈಚಾರಿಕತೆಂತ್ ಕುವೆಂಪುಚ್ಯಾಕಯ್ ರವೀಂದ್ರಾಚ್ ಚಡ್ ಬೌಧಿಕ್. ರವೀಂದ್ರಾಕ್ ಭಾರತಾಚಿ ಬಹುಸಂಸ್ಕೃತಿಕತಾ ಏಕ್ ವ್ಹಡ್ ಆಸ್ತ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆವಿಶಿಂ ಕಾಳ್ಜಿ ಆಸಲ್ಲಿ. ಸರ್ವಯ್ ಗಾಂವ್ ಮನ್ಶಾಕುಳಾಚೆ ಶಾಂತಿಚೆಂ ವನ್ ಜಾಯ್ಜಾಯ್ ಮ್ಹಣೊನ್ ಕುವೆಂಪು ಗಾಂವ್ಕ್ ಲಾಗ್ಲೊ. ಪುಣ್ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ್ ಜಾವ್ನ್ ಚಡಿತ್ ಸೊಸ್ಣಿಕಾಯ್ ಪರ್ಗಟ್ ಜಾಲ್ಲಿ ರವೀಂದ್ರ ದ್ವಾರಿಂಚ್. 'ಮದುಮಗಳು' ತಶೆಂ 'ಗೋರಾ' ಕಾದಂಬರಿ ಸಾಂಗಾತಾ ದವರ್ನ್ ಪಳೆಲ್ಯಾರ್ ಹೆಂ ಕಳ್ತಾ.
ಕುವೆಂಪುಕ್ ಸರ್ ಕೆಲ್ಯಾರ್ ರವೀಂದ್ರಾಚಿ ವಿಶೇಸ್ ಪ್ರತಿಭಾ. ತಾಂಕಾಂ ಚಿತ್ರಕಲೆಂತ್ ಆನಿ ಸಂಗೀತಾಂತಯ್ ಪ್ರತಿಭಾ ಆಸಲ್ಲಿ. ಪುಣ್ ಲೇಖಕ್ ಜಾವ್ನ್ ಕುವೆಂಪುಚಿ ಸರ್ಜನ್‌ಶೀಳ್ ಪ್ರತಿಭಾ ರವೀಂದ್ರಾಚ್ಯಾಕಯ್ ವ್ಹಡ್ ಮ್ಹಣೊನ್ ಭೊಗ್ತಾ. ರವೀಂದ್ರಾಕ್ ಸಂಸಾರ್ ಭೊಂವ್ಚಿ ಪಿಸಾಯ್ ಆಸಲ್ಲಿ. ತಾಕಾ ಗರ್ಜೆಚಿ ಸವ್ಲತಾಯ್ ಸಯ್ತ್ ತಾಕಾ ಆಸಲ್ಲಿ. ಗಾಂವ್ ಸಮ್ಜಜಾಯ್ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ತೊ ಭೊಂವುನ್ ಪಳೆಜಾಯ್ ಮ್ಹಣೊನ್ ಚಳ್ವಳೆಗಾರ್ ಜಾವ್ನಾಸಲ್ಲ್ಯಾ ಗಾಂಧಿನ್ ಆಶೆಲ್ಲೆಬರಿ, ದಾರ್ಶನಿಕ್ ಲೇಖಕ್ ಜಾವ್ನ್ ರವೀಂದ್ರ ಸಮ್ಜಲ್ಲೊ. (ಪುಣ್ ದೊಗಾಂಯ್ಕಿ ಝಳ್ಕಲ್ಲೆಂ ಭಾರತಚ್ ವೆಗ್ಳೆಂ). ರವೀಂದ್ರ
ಭೊಂವುನ್ ಕರ್ನಾಟಕಾಕಯ್ (1882) ಆಯ್ಲೆ. ತವಳ್ ಕಾರವಾರಾಂತ್ ತಾಂಚೊ ಭಾವ್ ಸತ್ಯೇಂದ್ರನಾಥ ಟಾಗೋರ್ ಜಿಲ್ಲ್ಯಾಚೊ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶ್ ಜಾವ್ನಾಸಲ್ಲೊ. ರವೀಂದ್ರ ಕಾರವಾರ್‍ಚ್ಯಾ ದರ್ಯಾ-ರಾನಾಂಚೆ ಸೊಭಾಯೆಕ್ ಪಿಸ್ವಾಲೊ. ತಾಂಚೆ ಆತ್ಮಕಥೆಂತ್ ಹೆವಿಶಿಂ ಏಕ್ ಅಧ್ಯಾಯಚ್ ಆಸಾ. (ಆತಾಂಯ್ ಕಾರವಾರ್‍ಚ್ಯಾ ದರ್ಯಾತಡಿಕ್ ತಾಂಚೆಂಚ್ ನಾಂವ್).
ಪುಣ್ ಪಯ್ಣಾಚಿ ಪಿಸಾಯ್ ಪಾಂಗರ್‍ನಾತಲ್ಲ್ಯಾ ಕುವೆಂಪುನ್ ಏಕ್ ಪಾವ್ಟಿಂ ಮಾತ್ರ್ (1929) ಬಂಗಾಳಾಕ್ ಭೆಟ್ ದಿಲಿ - ರಾಮಕೃಷ್ಣ ಮೊಠಾಂತ್ ಮಂತ್ರದೀಕ್ಷಾ ಜೊಡುಂಕ್. ತಾಂಕಾಂ ಕೊಲ್ಕತ್ತಾ ಕುಸ್ಕುಟ್ ಪಸಂದ್ ಜಾಲೆಂನಾ. ಥಂಯ್ಚ್ಯಾ ಗಲ್ಲೆಂಚ್ಯಾ, ವ್ಹಾಳಾಂಚ್ಯಾ ಮ್ಹೆಳ್ಯಾವಿಶಿಂ ತಾಣೆ ವೊಂಕಾರೆ ಕಾಡುನ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಬರಿ ಬರಯ್ಲೆಂ. ತೆ ಕೊಲ್ಕತ್ತಾಂತ್ ಆಸ್ತಾನಾ ರವೀಂದ್ರಾಕ್ ಮೆಳೊಂಕ್ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಪ್ರೇತನ್ ಕೆಲೆಂನಾ ಕಳನಾ. ಎಕಾದಾವೆಳಾ ಭೆಟಲ್ಲೆ ತರ್, ತೆಂ ಏಕ್ ದೋನ್ ಪಿಳ್ಗೆಂಚಿ ಯಾ ದೋನ್ ಶೆಕ್ಡ್ಯಾಂಚಿ ಚಾರಿತ್ರಿಕ್ ಮುಖಾಮುಖಿ ಜಾತಿ ಆಸಲ್ಲಿ.
ಕುವೆಂಪುನ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಕಾದಂಬರಿಂನಿ ಮಲ್ನಾಡ್ಚ್ಯಾ ಲೊಕಾಚೆಂ ಜಿವಿತ್ ಅದ್ಭುತ್ ರಿತಿನ್ ಪಿಂತ್ರಾಯ್ಲಾಂ. ತರೀ ಜಾನಪದಾಥಾವ್ನ್ ಪ್ರೇರಣ್ ಜೊಡ್ಚ್ಯಾ ವಿಶಯಾಂತ್ ರವೀಂದ್ರಾಚ್ ಮುಕಾರ್. ತಾಂಕಾಂ ಬಂಗಾಳಾಚ್ಯಾ ಜಾನಪದಾಂತ್ ವಿಶೇಸ್ ಆಕರ್‍ಶಣ್ ಆಸಲ್ಲೆಂ. ತಾಂಣಿ ಶಾಂತಿನಿಕೇತನ್ ಸ್ಥಾಪನ್ ಕೆಲ್ಲೆಂ ಕೊಲ್ಕತ್ತಾಥಾವ್ನ್ ಪಯ್ಸ್ - ಸಂತಾಲಾಂಚ್ಯಾ ಗಾಂವಾಂ ಮಧೆಂ. ರವೀಂದ್ರಾ ಜನಪದ್ ಗಾವ್ಪಿ ಜಾವ್ನಾಸಲ್ಲ್ಯಾ ಬಾವುಲಾಂ ಥಾವ್ನ್ ಸಂಗೀತ್ ಶಿಕ್ಲೊ. ಹೆ ಬಾವುಲ್ ಗಾವ್ಪಿ ರವೀಂದ್ರ ಸಂಗೀತ್ ಗಾವುನ್ ಆಸ್ತಾತ್. ಜಾನಪದಾನ್ ಆಪ್ಣೆಂ ದಿಲ್ಲೆ ಕುಶೀಥಾವ್ನ್ ಪರ್ತುನ್ ಪಾಟಿಂ ಘೆತಲ್ಲ್ಯಾಕ್ ಅಪ್ರೂಪಾಚೊ ದಾಕ್ಲೊ ಹೊ. ಹೆ ದಿಷ್ಟಿನ್ ಕುವೆಂಪು ಬೋವ್ ಶಿಷ್ಟ ಆನಿ ಕ್ಲಾಸಿಕಲ್.
ಕುವೆಂಪುಚ್ಯಾ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ್ ವಿವರಣಾಂನಿ ಬಂಗಾಳಾಚೆ ಪಾತ್ರ್ ವೆವೆಗ್ಳೆ ರಿತಿಂಚೆ ಝಳ್ಕತಾತ್. ತಾಂತುಂ ಪರಮಹಂಸ ತಸಲೆ ಅನುಭವಿ ಆನಿ ವಿವೇಕಾನಂದ ತಸಲ್ಯಾ ಸನ್ನೆಶಿಂಚ್ಯಾ ಪ್ರಭಾವಾಚೊ ವಾಂಟೊಚ್ ವ್ಹಡ್. ಖಂಯ್ಚ್ಯಾಯ್ ಲೇಖಕಾಚಿ ಪ್ರೇರಣಾ ಆಸಾ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ತಿ ರವೀಂದ್ರಾಚಿಚ್. ತಾಂಚ್ಯಾ 'ಜಯಹೇ ಕರ್ನಾಟಕ ಮಾತೆ' ಗಿತಾಕ್ 'ಜನಗಣಮನ' ಗಿತಾನ್ ಪ್ರೇರಣ್ ದಿಲೆಂ. ರವೀಂದ್ರಾಚ್ಯಾ 'ಕಾವ್ಯಾಚಿ ಬೇಪರ್ವಾ' ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ಲೇಖನಾನ್ 'ರಾಮಾಯಣ ದರ್ಶನಂ' ಪಾತ್ರವಿನ್ಯಾಸಾಕಚ್ ಪ್ರಭಾವಿತ್ ಕೆಲಾಂ. ಕುವೆಂಪು ರವೀಂದ್ರಾಕ್ ಲ್ಹಾನ್‌ಪಣಾರ್ ಥಾವ್ನ್ ವಾಚುನ್ ಮೆಚ್ವಲ್ಲೊ. ತಾಂಚ್ಯೊ ಕವಿತಾ ತಾಣೆ ಅನುವಾದಯ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯೊ. ತರ್ನಾಟ್ಪಣಾರ್ ತಾಂಕಾಂ ತಾಂಚೆ ಅಧ್ಯಾಪಕ್ 'ಧಾಕ್ಟೊ ರವೀಂದ್ರನಾಥ' ಮ್ಹಣೊನ್ ಮೊಗಾನ್ ತುಕ್ಲಾಯ್ತಾಲೆ. ಪುಣ್ ಬಂಗಾಳಿ 'ಗೀತಾಂಜಲಿ' ಪಳೆತಾನಾ, ಕನ್ನಡಾಂತ್ ಹಾಚ್ಯಾಕಯ್ ಬರೆ ಪ್ರಯೋಗ್ ಆಸಾತ್ ಮ್ಹಣೊನಯ್, ಆಪ್ಣೆಂ ತೆ ಕೆಲ್ಯಾತ್ ಮ್ಹಣೊನಯ್ ತಾಂಕಾಂ ಭೊಗ್ಲೆಂ (ತಾಂಚ್ಯಾ ಆತ್ಮವಿಸ್ವಾಸಾಚಿ ರೀತಚ್ ತಿ).
ಕುವೆಂಪು-ರವೀಂದ್ರ ದೊಗಯ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಚಿಂತ್ನಾಂ-ಬರ್ಪಾಂನಿ ಫಾಮಾದ್ ಜಾಲ್ಲೆ ತೆ, ತಾಂಣಿ ಜಿಯೆಲ್ಲ್ಯಾ ಕಾಳಾಂತ್ ಪ್ರಭುತ್ವಾಚೆ ವಿಮರ್ಶಕ್ ಜಾವ್ನಾಸಲ್ಲೆ. ಜಲಿಯನ್‌ವಾಲಾ ಬಾಗ್ ಘಡಿತ್ ವಿರೋಧ್ ಕರುನ್ ರವೀಂದ್ರಾನ್ ಆಪ್ಲಿ 'ನೈಟ್‌ಹುಡ್' ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪಾಟಿಂ ದಿಲಿ. ಕುವೆಂಪು, ಮೈಸೂರ್ ರಾಯಾಚ್ಯಾ ಮುಕಾರ್ ತಕ್ಲಿ ಬಾಗಾಂವ್ಕ್ ಕೆನ್ನಾಂಚ್ ಒಪ್ಲೊನಾ. ಪುಣ್ ಹ್ಯಾಚ್ ಪ್ರಭುತ್ವಾಂನಿ ಹ್ಯಾ ಲೇಖಕಾಂಕ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಗಾಂವ್ಚೆ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ್ ಐಕೋನ್ ಮ್ಹಣೊನ್ ಮಾಂದುನ್ ಘೆತ್ಲೆಂ. ಲೋಕಯ್ ಹಾಕಾ ಒಪ್ಲೊ. ರವೀಂದ್ರಾಕ್ ಬೆಂಗಾಲಿಂನಿ ಆಪ್ಲಿ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ್ ಅಸ್ಮಿತಾಯ್ ಜಾವ್ನ್ ಕಶೆಂ ಸ್ವೀಕಾರ್ ಕೆಲಾಂ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್, ಟ್ರಾಮ್ ಸ್ಟೇಶನಾಂಚ್ಯಾ ದೊರ್‍ಯಾಂಚೆರ್ ತಾಂಚ್ಯೊ ಕವಿತಾ ಪಳೆಂವ್ಕ್ ಮೆಳ್ತಾತ್. ರಬೀಂದ್ರ ಸಂಗೀತ್ ತರ್, ಥಂಯ್ಚ್ಯಾ ಸಾರ್ವಜನಿಕ್ ಜಾಗ್ಯಾಂನಿ ಬೆಂಗಾಲಿ ಮಧ್ಯಮ್ ವರ್ಗಾಕ್ ಹ್ಯಾಂಗ್ ಓವರಾಬರಿ ವಿಸ್ತಾರ್‍ಲಾಂ. ಹಾಕಾ ಸರ್ ಕೆಲ್ಯಾರ್ ಕುವೆಂಪು ಕರ್ನಾಟಕಾಚ್ಯಾ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ್ ಜಿವಿತಾಂತ್ ಇತ್ಲೊ ಗುಂಡಾಯೆಕ್ ರಿಗಲ್ಲೊನಾ ನ್ಹಯ್ ತರ್ ಆಮಿ ತಶೆಂ ರಿಗೊಂಕ್ ಸೊಡ್ಲೊನಾ ಜಾವ್ಯೆತ್. ಹಾಂಗಾಸರಯ್ ಕುವೆಂಪು ನಾಂವಾಚೆ ರಸ್ತೆ, ಪ್ರದೇಶ್, ರಂಗಮಂದಿರಾಂ, ಸಂಸ್ಥೆ ಆಸಾತ್. ಥೊಡೆ ಅಪ್ವಾದ್ ಸೊಡ್ಲ್ಯಾರ್, ಚಡೀತ್ ಸ್ಮಾರಕಾಂ ಉಪ್ಕಾರಾಕ್ ಪಡನಾತಲ್ಲಿಂ. 'ಜಯ ಭಾರತ ಜನನಿಯ ತನುಜಾತೆ' ಗೀತ್ ಸದಾಂಯ್ ಶಾಳೆಚ್ಯಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಾಂನಿ ಗಾಯ್ತಾಂವ್. ಪುಣ್ ಅರ್ಥಾಭರೀತ್ ಚಿಂತ್ಪಾಚೆಂ ಏಕ್ ಉತರ್ ಭಾಷಣಾಕ್ ಉಪೇಗ್ ಕರ್‍ಚೆಂ ಕೊಟೇಶನ್ ಜಾವ್ನ್ ಗೆಲ್ಲ್ಯಾಬರಿ, ಕವಿಚೆಂ ಏಕ್ ರಚನ್ ಮ್ಹಣಜಾಯಿಚ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ಗಾಯಾನಾಬರಿ ತೊಂಡ್‌ಪಾಠ್ ಜಾಲ್ಲೆಬರಿ, ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಭಿತರ್‍ಲ್ಯಾ ಅರ್ಥಾಂದ್ವಾರಿಂ ಸ್ಪಂದನ್ ಕರ್‍ಚೊ ಗೂಣ್ ಹೊಗ್ಡಾವ್ನ್ ಘೆತಾ. ಜನಗಣಮನ-ಕ್ ಜಾಲ್ಯಾರಿ ಅಸಲಿಚ್ ಗತ್ ಜಾಲ್ಯಾ. ಎಕ್ಲೊ ಕವಿ ನ್ಹಯ್ ತರ್ ದಾರ್ಶನಿಕ್ ಬೌತಿಕ್ ಸ್ಮಾರಕಾಂ ಜಾಂವ್ಚೊ ವೆಗ್ಳೊ ವಿಶಯ್; ತಾಂಚೆಂ ಚಿಂತಪ್ ಲೊಕಾಸಂವೇದನಾಚೊ ಹಿಸೊಬ್ ಜಾಂವ್ಚೊ ವೆಗ್ಳೊ ವಿಶಯ್.
ಇತ್ಲೆಂ ಆಸೊನಯ್, ಗಾಂವಾಕ್ ಎಕ್ಲೊ ರಾಯ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಬರಿ, ಮಾನವತಾವಾದಿ ಲೇಖಕ್ ಎಕ್ಲೊ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ್ ಅಸ್ಮಿತಾಯ್ ಜಾಂವ್ಚೆಂ ಬರೆಂಚ್. ರಾಯಾಚಿ ವೊಳಕ್ ಸರಲ್ಲ್ಯಾ ಕಾಳಾಚ್ಯಾ ರಾಜಕೀಯಾಚಿ ರೀತ್‌ಯ್, ವರ್ತಮಾನಾಂತ್ ವೆಗ್ಳ್ಯಾ ಎಕಾ ರುಪಾನ್ ಮುಖಾರ್ ವಚೊಂಕ್ ಹುಮೆದ್ ಭರತ್. ಹೆಂ ಎಕೆ ರಿತಿಚೆಂ ಕೊನ್ಶಾಂತ್ ಆಸಲ್ಲೆ ಚರಿತ್ರೆಕ್ ಗಾಂಟ್ ಬಾಂದುನ್ ಪಾಟಿರ್ ಚಡಯಿಲ್ಲೆಪರಿಂ. ಥಂಯ್ಸರ್ ಹಿಂಸಾ ಸಯ್ತ್ ಧೈರಾಧಿಕ್‌ಪಣಾಚಿ ಕುರು ಜಾವ್ನ್ ಬದಲ್ತಾ. ಅಶೆಂ ಸಾಂಗ್ತಾನಾ ಉಡಾಸಾಂತ್ ಯೆತಾ, ಮರಾಠ್ಯಾಂಚೊ ಅಸ್ಮಿತಾಯ್ ಜಾವ್ನಾಸ್ಚೊ ಶಿವಾಜಿ. ಕೊಲ್ಕತ್ತಾಂತ್ ರವೀಂದ್ರ ಸದನ್, ರವೀಂದ್ರ ಸರಣಿ ಇತ್ಯಾದಿ ಕುರ್‍ವೊ ಆಸ್ಚೆಬರಿ, ಮುಂಬೈಂತ್ ಸಗ್ಳ್ಯಾನ್ ಶಿವಾಜಿ ನಾಂವಾಚಿಂ ಪಾರ್ಕಾಂ, ಇಮಾಜ್ಯೊ, ವಿಮಾನ್ ನಿಲ್ದಾಣ್, ಟರ್ಮಿನಸಾಂ ಆಸಾತ್. ಪುಣ್ ಶಿವಸೈನಿಕ್ ಮುಂಬಯ್ಕ್ ಕಾಮಾಖಾತೀರ್ ಆಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ಹೆರ್ ರಾಜ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ತರ್ನಾಟ್ಯಾಂಕ್, ಟ್ಯಾಕ್ಸಿ ಡ್ರೈವರಾಂಕ್ ಧಾಂವ್ಡಾವ್ನ್ ಮಾರ್‍ತಾನಾ, ರಾಯ್ -ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ್ ಐಡೆಂಟಿ ಜಾಂವ್ಚಿ ಸಮಸ್ಯಾ ದಿಸೊಂಕ್ ಲಾಗ್ತಾ.
ಜಾಲ್ಯಾರಿ ರವೀಂದ್ರ ತಸಲ್ಯಾ ಮಾನವತಾವಾದಿಂಕ್ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಸಯ್ತ್ ಜಲ್ಮಲಾಂ ಯಾ ವಾಡ್ಲಾಂ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಆಮಿ ವಿಸ್ರೊಂಕ್ ಜಾಯ್ನಾ. ವಿಚಿತ್ರ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್, ಕೊಲ್ಕತ್ತಾಚ್ಯಾ ಬೆಂಗಾಲಿ ಭಿಜುಡ್‌ಪಣಾಕ್ ಸರ್ ಕೆಲ್ಯಾರ್, ಶಿವಸೇನೆ ರಾಜ್ವಟ್ಕೆಚೆಂ ಮುಂಬಯ್ ಆಜ್ ಜಾಲ್ಯಾರಿ ಜಾಯ್ತ್ಯಾ ಧರ್ಮಾಂಚ್ಯಾ ಲೊಕಾಂಚ್ಯೊ ಭಾಸೊ ವಾಪರ್‍ಚೆಂ ಸೊಸ್ಣಿಕಾಯೆಚೆಂ ಕಾಸ್ಮೊಪಾಲಿಟನ್ ಶಹರ್.
ಆತಾಂ ರವೀಂದ್ರ ಜಲ್ಮೊನ್ ದೆಡ್ಶೆಂ ವರ್ಸಾಂ ಸಂಪ್ಲ್ಯಾಂತ್. ಬೆಂಗ್ಳುರಾಂತ್ ರವೀಂದ್ರಾಚ್ಯಾ ನಾಂವಾರ್ ಆಸ್ಚ್ಯಾ ಕಲಾಕ್ಷೇತ್ರಾಂತ್ ಕನ್ನಡಾಚಿಂ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಾಂ ಚಲ್ತಾತ್. ಸಾಂಗಾತಾ ಕನ್ನಡಗಾರಾಂನಿ ರವೀಂದ್ರಾಕ್ ಅನುವಾದ್ ಕರುನ್ ವೆವೆಗ್ಳ್ಯಾ ರಿತಿಂನಿ ವಾಚುನ್ ಆಸಾಂವ್. ಪುಣ್ ಬಂಗಾಳಾಂತ್ ಕುವೆಂಪುಚೆಂ ನಾಂವ್ ಸಾಮಾನ್ಯ್ ಲೊಕಾಥಂಯ್ ಜಾಂವ್, ಥಂಯ್ಚ್ಯಾ ಚಡಿತ್ ಲೇಖಕಾಂಕ್ ಸಯ್ತ್ ಖಬರ್ ನಾ. ಬೆಂಗಾಲಿ ಲೊಕಾಂನಿ ರವೀಂದ್ರಾಕ್ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ್ ಜಾವ್ನ್ ದೇಶಾಚೊ ಕವಿ ಕೆಲಾ. ಪುಣ್ ಲೊಕಾಭಾಶೆಂತ್ ಬರಯಿಲ್ಲೆ 'ಚುಕಿಕ್' ಬೇಂದ್ರೆ, ಕುವೆಂಪು ತಸಲೆ ಪ್ರತಿಭಾವಂತ್ ಲೇಖಕ್ ಭಾರತಾಚೆ ಲೇಖಕ್ ಜಾಯ್ನಾಸ್ತಾಂ ಥಂಯ್ ಥಂಯ್ ಕುದ್ರೆ ಜಾವ್ನ್ ಉರ್‍ಲ್ಯಾತ್. ಹಿ ಏಕ್ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ್ ಸಮಸ್ಯಾ ನ್ಹಯ್ ತರ್ ಅನುವಾದಾಚ್ಯಾ ರಾಜಕಾರಣಾಚೆಂ ಫಳ್.
ಶಾಂತಿನಿಕೇತನಾ ಥಾವ್ನ್ ಕಿತೆಂ ತರೀ ವ್ಹರುನ್ ವಚಜಾಯ್ ಭೊಗುನ್, ರವೀಂದ್ರಾಚಿ ಏಕ್ ಫೊಟೊ ಘೆತ್ಲಿ. ಇಂಗ್ಲೆಂಡಾಚ್ಯಾ ಥೊಡ್ಯಾ ಕವಿಂಕ್ ಆಸಲ್ಲೆಬರಿ ಲಾಂಬ್ ಕೇಸ್ ದೊರಿಯೆಬರಿ ವೊಳುನ್, ಭುಜಾಂ ವಯ್ಲ್ಯಾನ್ ಹರ್ದ್ಯಾ ಪಾಸೂನ್ ದೆಂವ್ಲ್ಯಾತ್. ಮಿಶ್ಯೊ ವೊಂಟಾವಯ್ಲ್ಯಾನ್ ಭಾಲ್ಯಾಬರಿ ಬಾಗ್ವೊನ್, ದಾಕ್ಟ್ಯಾ ಶಿಂಗಾಚ್ಯಾ ಪೊಂತಾಬರಿ ಪರ್‍ತ್ಯಾನ್ ವಯ್ರ್ ಗೆಲ್ಯಾತ್. ಲಾಂಬ್ ಲೋಬ್ ನ್ಹೆಸೊನ್, ತೋಂಡ್ ಸಗ್ಳೆಂ ಕೆಸಾಂನಿ ತಶೆಂ ಖಾಡಾಂತ್ ಭರೊನ್, ಪ್ರಶಾಂತ್ ಮ್ಹೊರ್ ದಾಂಬಲ್ಲೆ ಋಷಿಬರಿ ದಿಸ್ಚ್ಯಾ ಠಾಗೋರಾಚ್ಯಾಕಯ್, ವ್ಹಡ್ಲ್ಯಾ ಭೊಗ್ಣಾಂಭರೀತ್ ದೊಳ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ವಾಡ್ಕುಳ್ಯಾ ಮುಖಾಚ್ಯಾ ಲಾಂಬ್ ನಾಕಾಚ್ಯಾ ಹ್ಯಾ ಯುವಕಾಚ್ಯಾ ಚಿತ್ರಾಕ್ ಪಿಸ್ವಾಲೊಂ. ರವೀಂದ್ರಬರಿ ಕುವೆಂಪು ಸೈತ್ ಸೊಭಾಯೆಚೊ ಮುದೊ. ಗ್ರೇಸ್ತ್ ಘರಾಣ್ಯಾಂಥಾವ್ನ್ ಆಯಿಲ್ಲೆ ಹೆ ತರ್ನಾಟೆ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಚಿಂತ್ಪಾ ಬರ್ಪಾಂನಿ, ತಳ್ಮಳೆ ಝುಜಾಂನಿ ಗಾಂವ್ಚಿಂ ಮನಾಂ ವಾಡೊಂವ್ಕ್ ಪ್ರೇತನ್ ಕರಿಲಾಗ್ಲೆ. ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಕೃತಿಯಾಂನಿ ದಣ್ಸತೆಲ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ಜಿವಾಂ ಖಾತೀರ್ ತೆ ತಳ್ಮಳ್ಳೆ - ಟೋಲ್ಸ್‌ಟೊಯಾಬರಿ.
ಆತಾಂಯ್ ಠಾಗೋರ್ ಮ್ಹಣ್ತಾನಾ ಉಡಾಸಾಂತ್ ಯೆತಾ ಜನಗಣಮನ-ಚೆಂ ಭಾರತ ಭಾಗ್ಯ ವಿಧಾತ ನ್ಹಯ್. 'ಗೋರಾ' ಕಾದಂಬರಿಂತ್ಲಿ ಆವಯ್ ಆನಂದಮಯಿ ನ್ಹಯ್ ತರ್ 'ಕಾಬೂಲಿವಾಲಾ' ಕಾಣಿಯೆಂತ್ಲಿ ಕಿಶ್ಮಿಶ್ಯೊ ವಿಕ್ಚಿ ವ್ಯಕ್ತಿ. ಕುವೆಂಪು ಮ್ಹಣ್ತಾನಾಂಯ್ ಉಡಾಸಾಂತ್ ಯೆತಾ ಭಾರತ ಜನನಿಯ ತನುಜಾತೆ ನ್ಹಯ್. 'ಮದುಮಗಳು' ಕಾದಂಬರಿಂತ್ಲಿ ನಾಯಿಗುತ್ತಿ ಆನಿ ತಾಚಿ ಪತಿಣ್ ತಿಮ್ಮಿ. ಜೊರಶಾಂಕೊ ಯಾ ಕುಪ್ಪಳಿ ಘರಾಂ ಆಮ್ಚ್ಯೊ ಯಾದಿ ವೆಗ್ಳೆಚ್ ರಿತಿನ್ ಜಿವ್ಯೊ ಕರ್‍ತಾತ್ ವ್ಹಯ್. ಪುಣ್ ಲೇಖಕ್ ಆಮ್ಚೆ ಭಿತರ್ ನೀಜ್ ಜಾವ್ನ್ ಉರ್‍ಚೆ ತಾಂಣಿ ರಚಲ್ಲ್ಯಾ ಜೀವಂತ್ ಸನ್ನಿವೇಶಾಂನಿ; ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಖರ್ ಚಿಂತ್ನಾಂನಿ; ಆಪ್ಲ್ಯಾ ನೈತಿಕ್ ಕ್ರಿಯೆಂವರ್ವಿಂ. ಲೇಖಕಾಂಕ್ ಪ್ರಭುತ್ವಾಂ ಕಿತೇಂಯ್ ನಾಂವ್ ದೀಂವ್ಕ್ ಪುರೊ, ಪುಣ್ ತಾಂಣಿ ಅರ್ಥಾಭರೀತ್ ರಿತಿನ್ ಜಿಯೆಂವ್ಚೆಂ ಮನ್ಶಾಂಚೆ ಯಾದಿಂತ್; ವಾಚ್ಪ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ಮನಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಉಡಾಸಾಚ್ಯಾ ಪೊಂತಾರ್. ನೀಜ್ ರಾಯ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ವಾಚ್ಪಿಚ್!
-ಕನ್ನಡಥಾವ್ನ್ ಕೊಂಕಣಿಕ್: ಮೆಲ್ವಿನ್ ರೊಡ್ರಿಗಸ್
रहमत तरीकेरेचें लेखन: जोरशांको आनी कुप्पळी - दोन कविघरांच्या निबान
बंगाळाक गेल्ल्यावेळार, रवींद्रनाथ ठाकूरांच्या घराकय, तांच्या स्वपणांचें बाळ जावनासल्ल्या शांतिनिकेतनाकय भेट दिली. तांच्या घरचें नांव 'जोरशांको'. हांतूं रवींद्राच्या जिविताच्या (१८६१-१९४१) वेवेगळ्या संदर्भांच्यो तस्वीरयो, बरयिल्लीं पुस्तकां, बरप करून आसल्लें कूड, निमाणो उसवास सोडल्लो जागो - सगळें आपुरबायेन मांडून दवरलां. घराच्या खंयच्या कोनशाक आसल्यारी मधूर 'रबींद्र संगीत' कानांक पडचेबरी केलां.
हें पळेताना म्हाका कुवेंपुचें कुप्पळी घर उडासांत आयलें. तें जाल्यारी, कविचो उडास असोच जिवो करचेदिशेन सांबाळून दवरलां. पूण कुप्पळी घरा मुकार जोरशांको रावळेरच म्हण्येत. कुप्पळी घर, नरमनीस नातल्ल्या रानामोल्यांच्या कोनशांत आसोन, थंयसर कोपूल मैनांचीं गाणीं आतांय आयकोंव्येत. पूण कोल्कत्ता शेराच्या मदगात आसचें जोरशांको, लोकांनी वोमतुंच्या गुजगुज्या रसत्या बगलेन आसा. घरा मुकारच शेकड्या आदलीं ट्रामां गडगड आवाज करून धांवोन आसतात. तांच्या मधें मनशांनी वोडच्यो गाडियो वेगळ्यो. मुकेल दारवोट्याचे बगलेक फूटपातिचेर वाकोर घेवन आसचे केलशी, आनी तांच्या मुकार हातांनी आरशे धरून खाड तासुंक गाल दीवन बसल्ले मनीसय आसात. हें रायकुंवराबरी आसल्ल्या कवीक लोका-अनभोग लाभजाय म्हळ्ळेखातीर मांडून दवरल्ली व्यवस्था म्हळ्ळेबरी दिसता. कुग्रामांत एका जल्मल्ल्या कुवेंपून, शेराक येवन थंयचे आधुनिकतेकय, वैचारिकतेंचे गजालिंक उगतो जावन आपल्या व्यक्तित्वाक रूप दिलें तर, रवींद्रान लोकाअनुभवाक आडखळ जावनासल्ल्या ग्रेस्तकायेचो हुंबर उतरोन, गांवांनी जियेवन, लोकाजिविताचो अनभोग जोडलो. गांवचो अनभोग, शेराची बौधिकता - हांकां अंतर-चाल दीवन आधुनीक भारताच्या लेखकांक ताणे मोळल्ली रीतच एक विशेस.
कन्नडांत रवींद्राक सर करयेत जाल्लो आन्येकलो लेखक आसा जाल्यार तो बोवशा कुवेंपू एकलोच. दोगांयकी रूप दिल्लो चारित्रीक दाब वेगळोच. पूण हांतलो साम्य पळेल्यार विज्मीत जाता. दाकल्याक, दोगय, भाटकारांच्या कुटमांतले. गांवच्या दणसल्ल्यांचे तर्फेन कसकसल्ले मनीस. दार्शनीक लेखक. खर वैचारिकतेचे बरोवपी; मानवतावादी; विश्वमानव प्रज्ञा आसल्ले; तर्नाट्यांक सुटाव्या मनाचे जांवच्याक उलो दिल्ले. कुवेंपुचें 'सुटाव्या मनाचें' चिंतप रवींद्राच्या प्रसिद्ध 'मागणें' कवितेच्या फुडल्या भागाबरी दिसचें विशेस. आपल्या बर्पान तशें व्यक्तित्वान लोकाजम्याक प्रभावीत केल्ले दोगय, सांसकृतीक मुकेली जाले. आपलीं बरपां उत्रोन गांव बांदच्या कामांत बुडोन गेले. दोगांयचीं रचणां गांवचीं गीतां जावन गाजलीं. (बांगलादेशाचें राषट्रगीत 'अमर सोनार बांगला' सयत रवींद्राचें). दोगांयनी आपल्या घर्चे भाशेंत बरोवन, तांतूं खंयसरय नातल्लो जीव भरलो. ब्रिटिषांच्या सांगाता आयिल्ली आधुनिकताय, शिक्षणय सुटकेक वाट म्हणोन येवकार दिल्ले मानाय हे. विश्वविद्यालयांक रूप दिल्ले मनीस ते. दोगांयकी गांधिविशीं विशेस मान आसल्लो. पूण ताच्या राषट्रीय चळुवळेंत तांकां आसक्त नातल्ली. दोगांयकी इंगलेंडाच्या कविंलागीं संबंध आसल्लो. कसिन्सान कुवेंपूक कन्नडांत बरोवंक उरबा दिली तर, रवींद्राच्या गीतांजलीक येटसान पयलें उतर बरयलें.
पूण ब्राह्मण कुटमांत जल्मल्ल्या रवींद्रान, सकयल्याथळाथावन (कुवेंपू ओक्कलिगांचो) आयिल्ल्या कुवेंपुबरी सामाजीक कष्ट फूड केलेनांत. कुवेंपून फूड केल्ल्या सामाजीक सवालांनिंच तांकां सर्जनशीळतेचें तशें वैचारिकतेचें रूप लाभलें. ती वेगळी गजाल. वैचारिकतेंत कुवेंपुच्याकय रवींद्राच चड बौधीक. रवींद्राक भारताची बहुसंस्कृतिकता एक व्हड आस्त म्हळ्ळेविशीं काळजी आसल्ली. सर्वय गांव मनशाकुळाचे शांतिचें वन जायजाय म्हणोन कुवेंपू गावंक लागलो. पूण सांस्कृतीक जावन चडीत सोसणिकाय पर्गट जाल्ली रवींद्र द्वारिंच. 'मदुमगळू' तशें 'गोरा' कादंबरी सांगाता दवर्न पळेल्यार हें कळता.
कुवेंपूक सर केल्यार रवींद्राची विशेस प्रतिभा. तांकां चित्रकलेंत आनी संगीतांतय प्रतिभा आसल्ली. पूण लेखक जावन कुवेंपुची सर्जनशीळ प्रतिभा रवींद्राच्याकय व्हड म्हणोन भोगता. रवींद्राक संसार भोंवची पिसाय आसल्ली. ताका गर्जेची सवलताय सयत ताका आसल्ली. गांव समजजाय जाल्यार तो भोंवून पळेजाय म्हणोन चळवळेगार जावनासल्ल्या गांधीन आशेल्लेबरी, दार्शनीक लेखक जावन रवींद्र समजल्लो. (पूण दोगांयकी झळकल्लें भारतच वेगळें). रवींद्र भोंवून कर्नाटकाकय (१८८२) आयले. तवळ कारवारांत तांचो भाव सत्येंद्रनाथ टागोर जिल्ल्याचो न्यायाधीश जावनासल्लो. रवींद्र कारवारच्या दर्या-रानांचे सोभायेक पिसवालो. तांचे आत्मकथेंत हेविशीं एक अध्यायच आसा. (आतांय कारवारच्या दर्या-तडीक तांचेंच नांव).
पूण पयणाची पिसाय पांगरनातल्ल्या कुवेंपून एक पावटीं मात्र (१९२९) बंगाळाक भेट दिली - रामकृष्ण मोठांत मंत्रदीक्षा जोडुंक. तांकां कोलकत्ता कुस्कूट पसंद जालेंना. थंयच्या गल्लेंच्या, व्हाळांच्या म्हेळ्याविशीं ताणे वोंकारे काडून म्हळ्ळेबरी बरयलें. ते कोलकत्तांत आसताना रवींद्राक मेळोंक कित्याक प्रेतन केलेंना कळना. एकादावेळा भेटल्ले तर, तें एक दोन पिळगेंची या दोन शेकड्यांची चारित्रीक मुखामुखी जाती आसल्ली.
कुवेंपून आपल्या कादंबरिंनी मलनाडच्या लोकाचें जिवीत अदभूत रितीन पिंत्रायलां. तरी जानपदाथावन प्रेरण जोडच्या विशयांत रवींद्राच मुकार. तांकां बंगाळाच्या जानपदांत विशेस आकरशण आसल्लें. तांणी शांतिनिकेतन स्थापन केल्लें कोलकत्ता थावन पयस - संतालांच्या गांवां मधें. रवींद्रा जनपद गावपी जावनासल्ल्या बावुलां थावन संगीत शिकलो. हे बावूल गावपी रवींद्र संगीत गावून आसतात. जानपदान आपणें दिल्ले कुशीथावन पर्तून पाटीं घेतल्ल्याक अपरूपाचो दाकलो हो. हे दिष्टीन कुवेंपू बोव शिष्ट आनी क्लासिकल.
कुवेंपुच्या व्यक्तित्व विवरणांनी बंगाळाचे पात्र वेवेगळे रितिंचे झळकतात. तांतूं परमहंस तसले अनुभवी आनी विवेकानंद तसल्या सन्नेशिंच्या प्रभावाचो वांटोच व्हड. खंयच्याय लेखकाची प्रेरणा आसा जाल्यार ती रवींद्राचीच. तांच्या 'जयहे कर्नाटक माते' गिताक 'जनगणमन' गितान प्रेरण दिलें. रवींद्राच्या 'काव्याची बेपरवा’ म्हळ्ळ्या लेखनान 'रामायण दर्शनं' पात्रविन्यासाकच प्रभावीत केलां. कुवेंपू रवींद्राक ल्हानपणार थावन वाचून मेचवल्लो. तांच्यो कविता ताणे अनुवादय केल्ल्यो. तर्नाटपणार तांकां तांचे अध्यापक 'धाकटो रवींद्रनाथ' म्हणोन मोगान तुकलायताले. पूण बंगाळी 'गीतांजली' पळेताना, कन्नडांत हाच्याकय बरे प्रयोग आसात म्हणोनय, आपणें ते केल्यात म्हणोनय तांकां भोगलें (तांच्या आत्मविस्वासाची रीतच ती).
कुवेंपू-रवींद्र दोगय आपल्या चिंत्नां-बर्पांनी फामाद जाल्ले ते, तांणी जियेल्ल्या काळांत प्रभुत्वाचे विमर्शक जावनासल्ले. जलियनवाला बाग घडीत विरोध करून रवींद्रान आपली 'नैटहूड' प्रशसती पाटीं दिली. कुवेंपू, मैसूर रायाच्या मुकार तकली बागावंक केन्नांच ओपलोना. पूण ह्याच प्रभुत्वांनी ह्या लेखकांक आपल्या गांवचे सांसकृतीक ऐकोन म्हणोन मांदून घेतलें. लोकय हाका ओपलो. रवींद्राक बेंगालिंनी आपली सांसकृतीक अस्मिताय जावन कशें स्वीकार केलां म्हळ्यार, ट्राम स्टेशनांच्या दोरयांचेर तांच्यो कविता पळेवंक मेळतात. रबींद्र संगीत तर, थंयच्या सार्वजनीक जाग्यांनी बेंगाली मध्यम वर्गाक ह्यांग ओवराबरी विसतारलां. हाका सर केल्यार कुवेंपू कर्नाटकाच्या सांसकृतीक जिवितांत इतलो गुंडायेक रिगल्लोना न्हय तर आमी तशें रिगोंक सोडलोना जाव्येत. हांगासरय कुवेंपू नांवाचे रसते, प्रदेश, रंगमंदिरां, संस्थे आसात. थोडे अपवाद सोडल्यार, चडीत स्मारकां उपकाराक पडनातल्लीं. 'जय भारत जननीय तनुजाते' गीत सदांय शाळेच्या काऱ्यक्रमांनी गायतांव. पूण अर्थाभरीत चिंत्पाचें एक उतर भाषणाक उपेग करचें कोटेशन जावन गेल्ल्याबरी, कविचें एक रचन म्हणजायीच जाल्ल्या गायानाबरी तोंडपाठ जाल्लेबरी, आपल्या भितरल्या अर्थांद्वारीं स्पंदन करचो गूण होगडावन घेता. जनगणमन-क जाल्यारी असलीच गत जाल्या. एकलो कवी न्हय तर दार्शनीक बौतीक स्मारकां जांवचो वेगळो विशय; तांचें चिंतप लोकासंवेदनाचो हिसोब जांवचो वेगळो विशय.
इतलें आसोनय, गांवाक एकलो राय म्हळ्ळेबरी, मानवतावादी लेखक एकलो सांसकृतीक अस्मिताय जांवचें बरेंच. रायाची वोळक सरल्ल्या काळाच्या राजकीयाची रीतय, वर्तमानांत वेगळ्या एका रुपान मुखार वचोंक हुमेद भरत. हें एके रितिचें कोनशांत आसल्ले चरित्रेक गांट बांदून पाटीर चडयिल्लेपरीं. थंयसर हिंसा सयत धैराधीकपणाची कुरू जावन बदल्ता. अशें सांग्ताना उडासांत येता, मराठ्यांचो अस्मिताय जावनासचो शिवाजी. कोल्कत्तांत रवींद्र सदन, रवींद्र सरणी इत्यादी कूरवो आसचेबरी, मुंबैंत सगळ्यान शिवाजी नांवाचीं पार्कां, इमाज्यो, विमान निल्दाण, टर्मिनसां आसात. पूण शिवसैनीक मुंबयक कामाखातीर आयिल्ल्या हेर राज्यांच्या तर्नाट्यांक, ट्याक्सी ड्रैवरांक धांवडावन मारताना, राय -सांसकृतीक ऐडेंटी जांवची समस्या दिसोंक लाग्ता.
जाल्यारी रवींद्र तसल्या मानवतावादिंक महाराषट्र सयत जल्मलां या वाडलां म्हळ्ळें आमी विस्रोंक जायना. विचित्र म्हळ्यार, कोल्कत्ताच्या बेंगाली भिजूडपणाक सर केल्यार, शिवसेने राज्वटकेचें मुंबय आज जाल्यारी जायत्या धर्मांच्या लोकांच्यो भासो वापरचें सोसणिकायेचें कास्मोपालिटन शहर.
आतां रवींद्र जल्मोन देडशें वर्सां संपल्यांत. बेंगळुरांत रवींद्राच्या नांवार आसच्या कलाक्षेत्रांत कन्नडाचीं काऱ्यक्रमां चल्तात. सांगाता कन्नडगारांनी रवींद्राक अनुवाद करून वेवेगळ्या रितिंनी वाचून आसांव. पूण बंगाळांत कुवेंपुचें नांव सामान्य लोकाथंय जांव, थंयच्या चडीत लेखकांक सयत खबर ना. बेंगाली लोकांनी रवींद्राक व्यवस्थीत जावन देशाचो कवी केला. पूण लोकाभाशेंत बरयिल्ले 'चुकीक' बेंद्रे, कुवेंपू तसले प्रतिभावंत लेखक भारताचे लेखक जायनासतां थंय थंय कुद्रे जावन ऊरल्यात. ही एक सांसकृतीक समस्या न्हय तर अनुवादाच्या राजकारणाचें फळ.
शांतिनिकेतना थावन कितें तरी व्हरून वचजाय भोगून, रवींद्राची एक फोटो घेतली. इंगलेंडाच्या थोड्या कविंक आसल्लेबरी लांब केस दोरियेबरी वोळून, भुजां वयल्यान हर्द्या पासून देंवल्यात. मिश्यो वोंटावयल्यान भाल्याबरी बाग्वोन, दाकट्या शिंगाच्या पोंताबरी परत्यान वयर गेल्यात. लांब लोब न्हेसोन, तोंड सगळें केसांनी तशें खाडांत भरोन, प्रशांत म्होर दांबल्ले ऋषिबरी दिसच्या ठागोराच्याकय, व्हडल्या भोगणांभरीत दोळ्यांच्या वाडकुळ्या मुखाच्या लांब नाकाच्या ह्या युवकाच्या चित्राक पिस्वालों. रवींद्रबरी कुवेंपू सैत सोभायेचो मुदो. ग्रेसत घराण्यांथावन आयिल्ले हे तर्नाटे आपल्या चिंत्पा बर्पांनी, तळमळे झुजांनी गांवचीं मनां वाडोवंक प्रेतन करिलागले. आपल्या कृतियांनी दणसतेल्यांच्या जिवां खातीर ते तळमळ्ळे - टोल्सटोयाबरी.
आतांय ठागोर म्हणताना उडासांत येता जनगणमन-चें भारत भाग्य विधात न्हय. 'गोरा' कादंबरिंतली आवय आनंदमयी न्हय तर 'काबूलिवाला' काणियेंतली किश्मिश्यो विकची व्यक्ती. कुवेंपू म्हणतानांय उडासांत येता भारत जननीय तनुजाते न्हय. 'मदुमगळू' कादंबरिंतली नायिगुत्ती आनी ताची पतीण तिम्मी. जोरशांको या कुप्पळी घरां आमच्यो यादी वेगळेच रितीन जिव्यो करतात व्हय. पूण लेखक आमचे भितर नीज जावन ऊरचे तांणी रचल्ल्या जीवंत सन्निवेशांनी; आपल्या खर चिंत्नांनी; आपल्या नैतीक क्रियेंवर्वीं. लेखकांक प्रभुत्वां कितेंय नांव दीवंक पुरो, पूण तांणी अर्थाभरीत रितीन जियेंवचें मनशांचे यादिंत; वाचप्यांच्या मनांतल्या उडासाच्या पोंतार. नीज राय म्हळ्यार वाचपीच!
-कन्नडथावन कोंकणीक: मेल्विन रोड्रीगस