ಉದ್ಯಾವರಾಕ್ ಉಂಚಾಯ್ ದಿಲ್ಲೊ ರಾನ್ ಉದ್ಯಾವರ್
ಸಪ್ಟೆಂಬರ್ 18, 2022 ತಾರಿಕೆರ್ ಉದ್ಯಾವರ್ ಸೈಂಟ್ ವಿನ್ಸೆಂಟ್ ಪ್ಯಾಲೊಟ್ಟಿ ಕೊವೆಂತಾಚ್ಯಾ ಆಂಗ್ಣಾಂತ್ ಕವಿತಾ ಟ್ರಸ್ಟಾನ್ ಉದ್ಯಾವರಾಕ್ ಉಂಚಾಯೆಕ್ ಪಾವಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ದೊಗಾಂ ಕವಿಂಕ್ ನಮನ್ ಕರುನ್, ಶೃದ್ಧಾಂಜಲಿ ಭೆಟೊಂವ್ಚಿ ’ಉದ್ಯಾವರ್ - ಕಾವ್ಯಾಳ್ ಉದೆವ್’ ಕಾರ್ಯಾವಳ್ ಮಾಂಡುನ್ ಹಾಡ್ಲ್ಲಿ. ತ್ಯಾ ಸಂದರ್ಭಾರ್ ರಾನ್ ಉದ್ಯಾವರ್ - ಹಾಚೆವಿಶಿಂ ಕೆಲ್ಲೆಂ ಉಲೊವ್ಪ್ ಹಾಂಗಾಸರ್ ಪರ್ಗಟ್ತಾಂವ್ - ಸಂಪಾದಕ್
ರಾನ್ ಉದ್ಯಾವರಾಚಿ ವಳಖ್ ದಿಂವ್ಚ್ಯಾ ಪಯ್ಲೆಂ ತಾಣೆ ದೇವ್ ಆಪೊವ್ಣ್ಯಾವಿಶಿಂ ಬರಯಿಲ್ಲಿ ಏಕ್ ಕವಿತಾ ತುಮ್ಚೆ ಖಾತೀರ್ ದಿತಾಂ. ಸಿಸ್ಟರಾಂಚ್ಯಾ ಕೊವೆಂತಾಚ್ಯಾ ಆಂಗ್ಣಾಂತ್ ಹಿ ಕಾರ್ಯಾವಳ್ ಮಾಂಡುನ್ ಹಾಡ್ಲ್ಯಾ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾನ್ ಕಾಂಯ್ ಸಾಟ್ ವರ್ಸಾಂ ಆದಿಂ ಬರಯಿಲ್ಲಿ ಹಿ ಕವಿತಾ ಹ್ಯಾ ಸಂದರ್ಭಾಕ್ ಯೋಗ್ಯ್ ಮ್ಹಣುನ್ ಲೆಕ್ತಾಂ.
ಕುಮಾರಿ ಬಾಯೆ ಕಸಲೆಂ ಚಿಂತಾಯ್
ಆರ್ಸ್ಯಾ ಮುಕಾರ್ ರಾವುನ್ ಕಿತೆಂ ಕರ್ತಾಯ್
ದೆಂವಯ್ಲ್ಯಾಯ್ ಫಾಂತಿಯೊ ಮಾಕುನ್ ತೆಲಾಂ
ಪರ್ಮಳ್ ಯೆತಾ, ಪುಣ್ ನಾಂತ್ ತುಕಾ ಫುಲಾಂ
ರಂಗೀನ್ ಫಿಂತಾಂ, ವೆಲ್ವೆಟ್ ಆಂಗ್ಲೆಂ ಸೊಭ್ತಾ
ಸ್ವರೂಪಾಕ್ ತುಜ್ಯಾ ನಿಜಾಯ್ಕಿ ವೊಪ್ತಾ
ತಾಂಬ್ಡೆ ಪೊಲೆ, ನಿಳ್ಶೆ ತುಜೆ ದೊಳೆ
ಕೊಣ್ ಮಾಳಿತ್ ತುಕಾ - ಸುಗಂಧಿ ಕಳೆ
ನೆಕೆತ್ರಾಪರಿಂ ಹಾಸ್ತೆಂ ಮುಖಮಳ್
ಸಾಂಗ್ತಾ ತುಂ ಮ್ಹಣ್ ಫುಲೊಂಕ್ ಜಾಲ್ಲೆಂ ಕಮಳ್
ಕಿತ್ಯಾಕ್ ತುಂ ಇತ್ಲೆ ಉಮೆದಿನ್ ಭರ್ಲಾಂಯ್
ಖಂಯ್ಸರ್ ಕೊಣಾಕ್ ಮೆಳುಂಕ್ ತುಂ ಭಾಯ್ರ್ ಸರ್ಲಾಂಯ್.
ರಾವ್ ರಾವ್ ಹಾಂಗಾ ಯೆ, ಹ್ಯೆ ವಾಟೆನ್ ಅಳೆ
ಸಿಸ್ಟರಾಂ ತುಕಾ ಆಪಯ್ತಾತ್ ಪಳೆ
ಭಾಗೆವಂತ್ ತಾಂಚೊ ರೆಲಿಜಿಯೊಸ್ ಮೇಳ್
ಮುಕಾರ್ ಸರೊನ್ ತಾಂಕಾಂ ಉಲೊಂವ್ಕ್ ತುಂ ಮೇಳ್
ಹೊ ಸುಸಂದರ್ಭ್ ತುಕಾ ಬೋವ್ಚ್ ಬರೊ
ವೆಂಗೊಂವ್ಕ್ ಭೆಸ್ ಆಪುರ್ಬಾಯೆಚೊ ಖರೊ
ಆಜ್ ಪಾಲ್ವಯ್ ತುಜೆ ಮತಿಚಿ ಖುಶಿ
ಸದಾಂಕಾಲ್ ಜಾಂವ್ಚ್ಯಾಕ್ ತುಂವೆಂ ದಾಧೊಶಿ
ದೆಕುನ್ ಜಾ ತುಂ ನಿತಳ್ ನಿಸ್ಕಳ್ ಬಾವ್ಲಿ
ಭೆಟ್ ತುಜ್ಯಾ ಪತಿಕ್ ಘೆವ್ನ್ ಧೊವಿ ಲಿಲ್ಲಿ
ತೊ ಮಾಳ್ತಲೊ ಗುಲೊಬ್, ಕರ್ನ್ ಸಾಂಗಾತಿಣ್
ಭಯ್ಣಿ, ವಚ್ ತುಂ ಜಾಂವ್ಕ್ ಜೆಜುಚಿ ಪತಿಣ್.
ಆತಾಂ ಸಕ್ಕಡ್ ಚಲಿಯೊ ಜೆಜುಚ್ಯೊ ಪತಿಣ್ಯೊ ಜಾಂವ್ಕ್ ಗೆಲ್ಯೊ ಜಾಲ್ಯಾರ್, ಆಮ್ಚಿ ಗತ್ ಕಿತೆಂ ಮ್ಹಣುನ್ ಚಿಂತ್ಚೆ ಆಮ್ಚೆ ಮಧೆಂ ಖಂಡಿತ್ ಆಸ್ತಿತ್. ಪುಣ್ ಪನ್ನಾಸ್ -ಸಾಟ್ ವರ್ಸಾಂ ಆದಿಂ ರಾನ್ ಉದ್ಯಾವರ್ ಎಕ್ಲೊ ಭಕ್ತಿಕ್ ಮನೀಸ್ ಆಸಲ್ಲೊ. ಹೆ ಉಪದೆಸ್ ಹೆರಾಂಕ್ ಮಾತ್ರ್ ನ್ಹಯ್, ಆಪುಣ್ಯ್ ಪಾಳ್ತಲೊಂ ಮ್ಹಣ್ಚ್ಯಾ ಜಿನ್ಸಾರ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ತೆಗಾಂ ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಕ್ ದೆವಾಚ್ಯೆ ಚಾಕ್ರೆಕ್ ತಾಣೆಂ ಸಮರ್ಪಿಲ್ಲೆಂ.
ರಾನ್ ಉದ್ಯಾವರಾಚೆಂ ಖರೆಂ ನಾಂವ್ ಹೆನ್ರಿ ಡಿಸಿಲ್ವ. ಸಿಲ್ವ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಪೊರ್ತುಗೆಜ್ ಭಾಶೆಂತ್ ರಾನಾಂತ್ ರಾವ್ಪಿ ಮನೀಸ್. ಸಿಲ್ವಾನೊ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ರಾನ್. ತ್ಯಾ ದೆಕುನ್ ರಾನ್ ಉದ್ಯಾವರ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಕಾವ್ಯನಾಮ್ ತಾಣೆ ಆಪ್ಣಾಯಿಲ್ಲೆಂ.
ರಾನ್ ಉದ್ಯಾವರ್ ಎಕ್ಲೊ ಕವಿ ಮಾತ್ರ್ ನ್ಹಯ್, ನಾಟಕಿಸ್ತ್ ತಶೆಂ ಸಂಗೀತ್ಗಾರ್. 1918 ಇಸ್ವೆಚ್ಯಾ ಫೆಬ್ರೆರ್ 8 ತಾರಿಕೆರ್ ತೊ ಜಲ್ಮಲೊ. ದುಮಿಂಗ್ ಸಿಲ್ವ್ ಆನಿ ರೆಜಿನಾ ಲುವಿಸಾಚೊ ನಿಮಾಣೊ ಪೂತ್ ತೊ. ಉದ್ಯಾವರ್ಚ್ಯಾ ಕಥೊಲಿಕ್ ಇಸ್ಕೊಲಾಂತ್ ಆಟ್ವಿ ಶಿಕುನ್, ವ್ಯವಹಾರಿಕ್ ಶಿಕಪ್ ಜೊಡ್ಚೆ ಖಾತೀರ್ ಶೊರ್ಟ್ ಹೆಂಡ್, ಟೈಪ್ ರೈಟಿಂಗ್, ಬುಕ್ ಕೀಪಿಂಗ್ ವಿಶಯಾಂಚೆರ್ ತಾಣೆ ಮ್ಹಾಯೆತ್ ಜೊಡ್ಲಿ.
ಶಿಕ್ಪಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ ಕೊಡಿಯಾಳ್ಬೈಲ್ ಪ್ರೆಸ್ಸಾಂತ್ ಕಾಮಾಕ್ ಲಾಗ್ಲೊ. ತವಳ್ಚ್ ಪದಾಂಕ್ ಸೊಲ್ಫಾಂ ಬಸೊಂವ್ಕ್ ತೊ ಶಿಕ್ಲೊ. ಥೊಡ್ಯಾ ತೆಂಪಾನ್ ಬೊಂಬಯ್ ವಚುನ್ ಎಕ್ಸಾಮಿನರ್ ಪ್ರೆಸ್ಸಾಂತ್ ಏಕ್ ವರ್ಸ್ ವಾವ್ರ್ ಕರುನ್, ಉಪ್ರಾಂತ್ ಪರ್ತ್ಯಾನ್ ಕೊಡಿಯಾಳ್ಬೈಲ್ ಪ್ರೆಸ್ಸಾಕ್ ಸೆರ್ವಲೊ. ಮಾಗೀರ್ ಮಧೆಂ ದೋನ್ ವೆವೆಗ್ಳ್ಯಾ ಪ್ರೆಸ್ಸಾಂನಿ ಕಾಮ್ ಕರುನ್ ನಿಮಾಣೆ ಉಡ್ಪಿ ನವಯುಗ ಪ್ರೆಸ್ಸಾಂತ್ 25 ವರ್ಸಾಂ ತಾಣೆ ಕಾಮ್ ಕೆಲೆಂ.
1944 ಇಸ್ವೆಂತ್ ಬಾರ್ಕೂರ್ಚ್ಯಾ ಮೇರಿ ಸೊಜಾಲಾಗಿಂ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ಲಗ್ನಾಂತ್ ತಾಂಕಾಂ ಪಾಂಚ್ ಚಲೆ ಆನಿ ದೊಗಿ ಚಲಿಯೊ, ಅಶೆಂ ಸಾತ್ ಭುರ್ಗಿಂ ಜಲ್ಮಲಿಂ. ರಿಚರ್ಡ್, ಜಯರಾಣಿ, ವಿಲ್ಫ್ರೆಡ್, ಸಿಗ್ಫ್ರೆಡ್, ಗ್ಲೋರಿಯಾ, ಫಾ. ಸ್ವೀಬರ್ಟ್, (ಆತಾಂ ಬೆಂಗ್ಳುರ್ಚ್ಯಾ ಸೈಂಟ್ ಜೋಸೆಫ್ ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿಚೊ ಪ್ರೊ. ಚಾನ್ಸಲರ್) ಆನಿ ನಿಮಾಣೊ ಹೆರಾಲ್ಡ್.
ತಾಚೆಂ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ’ರಾಕ್ಣೊ’, ’ಪಯ್ಣಾರಿ’, ’ಆಮ್ಚಿ ಮಾಯ್’, ’ಸೆವಕ್’ ತಶೆಂ ಹೆರ್ ಪತ್ರಾಂನಿ ಪರ್ಗಟ್ಲಾಂ.”ಪಯ್ಣಾರಿ’ ಪತ್ರಾರ್ ’ಅಮೃತ್ ಭಂಡಾರ್’ ನಾಂವಾಖಾಲ್ ಶಿಂಕಳ್ ಕಾವ್ಯಾಂ ತಶೆಂ ’ಆಮ್ಚಿ ಮಾಯ್’ ಪತ್ರಾರ್ ಆಂಕ್ವಾರ್ ಸಾಯ್ಬಿಣಿವಿಶಿಂ ತಾಣೆಂ ಬರಯಿಲ್ಲಿಂ ಕಾವ್ಯಾಂ ಬೋವ್ ಫಾಮಾದ್ ಜಾಲ್ಲಿಂ.
ಹೆನ್ರಿ ಡಿಸಿಲ್ವಾನ್ ತುಳು ಆನಿ ಕೊಂಕಣಿಂತ್ 35 ನಾಟಕ್ ಬರಯ್ಲ್ಯಾತ್. 1950 ಇಸ್ವೆಂತ್ ಉದ್ಯಾವರಾಂತ್ ಏಕ್ ನಾಟಕ್ ಸಂಘ್ ಸ್ಥಾಪನ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ವೆಳಾರ್ ಖೆಳೊಂವ್ಕ್ ಮ್ಹಣುನ್ ’ಜಿಣ್ಯೆಚೆಂ ಬದ್ಲಾಪ್’ ನಾಟಕ್ ತಾಣೆ ಬರಯಿಲ್ಲೊ. ತಾಚ್ಯಾ ’ಪವಿತ್ರ್ ರೊಜಾರಿಚೆ ಮಿಸ್ತೆರ್’ ನಾಟಕಾಂತ್ ತಾಣೆ ಜೆಜುಚೊ ಪಾತ್ರ್ ಖೆಳಲ್ಲೊ. ಆಪ್ಲ್ಯಾ ನಾಟಕಾಂಕ್ ತೊ ಪದಾಂ ಬರಯ್ತಾಲೊ ಮಾತ್ರ್ ನ್ಹಯ್ ತಾಂಕಾಂ ತಾಳೆ ಬಸಯ್ತಾಲೊ. ತಾಣೆ ಕಾಂಯ್ ಅಡೆಶಿಂ ಪದಾಂ ಘಡ್ಲ್ಯಾಂತ್.
1959 ವರ್ಸಾ ಪರ್ಗಟ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ’ಪವಿತ್ರ್ ಮಿಸಾರ್ ಮಾಗ್ಣಿಂ ಗಿತಾಂ’ ಪುಸ್ತಕಾಂತ್ಲಿಂ ಸಕ್ಕಡ್ ಕಾಂತಾರಾಂ ತಾಣೆಂ ಘಡ್ಲ್ಲಿಂ. ತೊ ಗಿತಾರ್, ವಾಯೊಲಿನ್, ಹಾರ್ಮೊನಿಯಮ್, ಪಿರ್ಲುಕ್ ಆನಿ ಹೆರ್ ವ್ಹಾಜಂತ್ರಾಂ ಖೆಳ್ತಾಲೊ. ಉದ್ಯಾವರ್ ಫಿರ್ಗಜೆಚ್ಯಾ ಗಾಯನ್ ಮಂಡಳಿಕ್ ತಾಚೆಂ ಯೋಗದಾನ್ ವಿಶೇಸ್ ಆಸಾ.
1968 ಇಸ್ವೆಂತ್ ತಾಚಿ ವಿಶೇಸ್ ಸೆವಾ ಮಾಂದುನ್ ಘೆವ್ನ್ ಪಾಪ್ ಸಾಯ್ಬಾನ್ ಬೆನೆಮೆರೆಂತಿ ಪದಕ್ ಆನಿ ಬಿರುದ್ ಪಾಟೊವ್ನ್ ತಾಕಾ ಮಾನ್ ಕೆಲಾ.
ಹೆನ್ರಿ ಡಿಸಿಲ್ವಾ 1971 ಇಸ್ವೆಂತ್ ನವೆಂಬ್ರಾಚೆ 14 ತಾರಿಕೆರ್ ನೆಹ್ರು ಜಯಂತಿ ದಿಸಾ ಕಾಳ್ಜಾಘಾತಾನ್ ಮರಣ್ ಪಾವ್ಲೊ.
1989-90 ವ್ಯಾ ವರ್ಸಾ ತಾಚ್ಯೆ ಧುವೆನ್ ತಾಚ್ಯೊ ಕಾಂಯ್ ಕವಿತಾ ಜಮೊವ್ನ್ ಪುಸ್ತಕ್ ಪರ್ಗಟಾಂವ್ಚೆಂ ಸಾಹಸ್ ಹಾತಿಂ ಘೆತ್ಲೆಂ. ಹಾಂವೇಂಯ್ ಸುರ್ವಿಲ್ಯಾ ದೋನ್ ಪುಸ್ತಕಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಕವಿತಾಂಚಿ ವಿಂಚವ್ಣ್ ಕರ್ಚ್ಯಾಂತ್ ತಿಕಾ ಮಜತ್ ಕೆಲ್ಲಿ ಆಸಾ. ತಾಚ್ಯಾ ’ರಾನ್ ಆನಿ ಧ್ಯಾನ್’ ಕವಿತಾ ಸಂಗ್ರಹಾಕ್ ಫಾಮಾದ್ ಸಾಹಿತಿ ವಿಜೆಪಿ ಸಲ್ಡಾನ್ಹಾನ್ ಪ್ರಸ್ತಾವನ್ ಬರಯ್ಲಾಂ. ’ಫುಲ್ ಫುಲಲಾಂ’ ಕವಿತಾ ಸಂಗ್ರಹಾಕ್ ಸಾಂ. ಲುವಿಸ್ ಕೊಲೆಜಿಚೊ ತವಳ್ಚೊ ಕೊಂಕಣಿ ಅಧ್ಯಯನ್ ವಿಭಾಗಾಚೊ ಮುಕೆಲಿ ಡೊ. ಬೆನೆಟ್ ಪಿಂಟೊನ್ ಪ್ರಸ್ತಾವನ್ ಬರಯ್ಲಾಂ. ’ಸ್ವಾಧಿಕ್ ಲ್ಹಾರಾಂ’ ಆನಿ ’ಅಮೃತ್ ಭಂಡಾರ್’ ನಾಂವಾಚೆ ತಾಚೆ ಆನಿ ದೋನ್ ಕವಿತಾ ಸಂಗ್ರಹ್ ಆಸಾತ್ . ಹ್ಯಾ ಶಿವಾಯ್ ತಾಚೆ ’ಗುಪಿತ್ ಸತ್’, ’ನಶಿಬಾಚೆಂ ಭಾಗ್’ ’ಸ್ವಾರ್ಥಾಚೊ ಶೆವೊಟ್’, ’ಆಮ್ಚೆಂ ಘರ್’, ’ಪವಿತ್ರ್ ರೊಜಾರಿಚೆ ಮಿಸ್ತೆರ್’, ’ಜೀವನ್ ತುಫಾನ್’ ಆನಿ ಹೆರ್ ನಾಟಕ್ ಪುಸ್ತಕಾರುಪಿಂ ಪರ್ಗಟ್ ಜಾಲ್ಯಾತ್.
-ಮೆಲ್ವಿನ್ ರೊಡ್ರಿಗಸ್
उद्यावराक उंचाय दिल्लो रान उद्यावर
सप्टेंबर १८, २०२२ तारकेर उद्यावर सैंट विन्सेंट पॅलोट्टी कोवेंताच्या आंगणांत कविता ट्रस्टान उद्यावराक उंचायेक पावयल्ल्या दोगां कवींक नमन करून, शृद्धांजली भेटोंवची ’उद्यावर - काव्याळ उदेव’ कार्यावळ मांडून हाडल्ली. त्या संदर्भार रान उद्यावर - हाचेविशीं केल्लें उलोवप हांगासर पर्गटतांव - संपादक
रान उद्यावराची वळख दिंवच्या पयलें ताणे देव आपोवण्याविशीं बरयिल्ली एक कविता तुमचे खातीर दितां. सिस्टरांच्या कोवेंताच्या आंगणांत ही कार्यावळ मांडून हाडल्ल्यान कांय साट वरसां आदीं बरयिल्ली ही कविता ह्या संदर्भाक योग्य म्हणून लेकतां.
कुमारी बाये कसलें चिंताय
आरस्या मुकार रावून कितें करताय
देंवयल्याय फांतयो माकून तेलां
पर्मळ येता, पूण नांत तुका फुलां
रंगीन फिंतां, वेलवेट आंगलें सोभता
स्वरूपाक तुज्या निजायकी वोप्ता
तांबडे पोले, निळशे तुजे दोळे
कोण माळीत तुका - सुगंधी कळे
नेकेत्रापरीं हासतें मुखमळ
सांगता तूं म्हण फुलोंक जाल्लें कमळ
कित्याक तूं इतले उमेदीन भरलांय
खंयसर कोणाक मेळूंक तूं भायर सरलांय.
राव राव हांगा ये, ह्ये वाटेन अळे
सिस्टरां तुका आपयतात पळे
भागेवंत तांचो रेलिजियोस मेळ
मुकार सरोन तांकां उलोवंक तूं मेळ
हो सुसंदर्भ तुका बोवच बरो
वेंगोवंक भेस आपुरबायेचो खरो
आज पालवय तुजे मतीची खुशी
सदांकाल जांवच्याक तुंवें दाधोशी
देकून जा तूं नितळ निस्कळ बावली
भेट तुज्या पतीक घेवन धोवी लिल्ली
तो माळतलो गुलोब, करन सांगातीण
भयणी, वच तूं जावंक जेजुची पतीण.
आतां सक्कड चलयो जेजुच्यो पतिण्यो जावंक गेल्यो जाल्यार, आमची गत कितें म्हणून चिंतचे आमचे मधें खंडीत आसतीत. पूण पन्नास -साट वरसां आदीं रान उद्यावर एकलो भक्तीक मनीस आसल्लो. हे उपदेस हेरांक मात्र न्हय, आपूणय पाळतलों म्हणच्या जिनसार आपल्या तेगां भुरग्यांक देवाच्ये चाकरेक ताणें समर्पिल्लें.
रान उद्यावराचें खरें नांव हेनरी डिसिल्वा. सिल्वा म्हळ्यार पोर्तुगेज भाशेंत रानांत रावपी मनीस. सिल्वानो म्हळ्यार रान. त्या देकून रान उद्यावर म्हळ्ळें काव्यनाम ताणे आपणायिल्लें.
रान उद्यावर एकलो कवी मात्र न्हय, नाटकीस्त तशें संगीतगार. १९१८ इस्वेच्या फेब्रेर ८ तारकेर तो जल्मलो. दुमिंग सिल्वा आनी रेजिना लुविसाचो निमाणो पूत तो. उद्यावरच्या कॅथोलीक इस्कोलांत आटवी शिकून, व्यवहारीक शिकप जोडचे खातीर शॉर्ट हॅंड, टैप रैटिंग, बुक कीपिंग विशयांचेर ताणे म्हायेत जोडली.
शिकपा उपरांत कोडियाळबैल प्रेस्सांत कामाक लागलो. तवळच पदांक सोल्फां बसोवंक तो शिकलो. थोड्या तेंपान बोंबय वचून एक्सामिनर प्रेस्सांत एक वर्स वावर करून, उपरांत परत्यान कोडियाळबैल प्रेस्साक सेरवलो. मागीर मधें दोन वेवेगळ्या प्रेस्सांनी काम करून निमाणे उडपी नवयुग प्रेस्सांत २५ वरसां ताणे काम केलें.
१९४४ इस्वेंत बारकूरच्या मेरी सोजालागीं जाल्ल्या लग्नांत तांकां पांच चले आनी दोगी चलयो, अशें सात भुरगीं जल्मलीं. रिचर्ड, जयराणी, विल्फ्रेड, सिगफ्रेड, ग्लोरिया, फा. स्वीबर्ट, (आतां बेंगळूरच्या सैंट जोसेफ युनिवर्सिटिचो प्रो. चान्सलर) आनी निमाणो हेराल्ड.
ताचें साहित्य ’राकणो’, ’पयणारी’, ’आमची माय’, ’सेवक’ तशें हेर पत्रांनी पर्गटलां. ’पयणारी’ पत्रार ’अमृत भंडार’ नांवाखाल शिंकळ काव्यां तशें ’आमची माय’ पत्रार आंकवार सायबिणिविशीं ताणें बरयिल्लीं काव्यां बोव फामाद जाल्लीं.
हेनरी डिसिल्वान तुळू आनी कोंकणींत ३५ नाटक बरयल्यात. १९५० इस्वेंत उद्यावरांत एक नाटक संघ स्थापन जाल्ल्या वेळार खेळोवंक म्हणून ’जिणयेचें बदलाप’ नाटक ताणे बरयिल्लो. ताच्या ’पवित्र रोजारिचे मिस्तेर’ नाटकांत ताणे जेजुचो पात्र खेळल्लो. आपल्या नाटकांक तो पदां बरयतालो मात्र न्हय तांकां ताळे बसयतालो. ताणे कांय अडेशीं पदां घडल्यांत.
१९५९ वर्सा पर्गट जाल्ल्या ’पवित्र मिसार मागणीं गितां’ पुस्तकांतलीं सक्कड कांतारां ताणें घडल्लीं. तो गितार, वायोलीन, हार्मोनियम, पिरलूक आनी हेर व्हाजंत्रां खेळतालो. उद्यावर फिर्गजेच्या गायन मंडळीक ताचें योगदान विशेस आसा.
१९६८ इस्वेंत ताची विशेस सेवा मांदून घेवन पाप सायबान बेनेमेरेंती पदक आनी बिरूद पाटोवन ताका मान केला.
हेनरी डिसिल्वा १९७१ इस्वेंत नोवेंबराचे १४ तारकेर नेहरू जयंती दिसा काळजाघातान मरण पावलो.
१९८९-९० व्या वरसा ताच्ये धुवेन ताच्यो कांय कविता जमोवन पुस्तक पर्गटांवचें साहस हातीं घेतलें. हांवेंय सुर्विल्या दोन पुस्तकांतल्या कवितांची विंचवण कर्च्यांत तिका मजत केल्ली आसा. ताच्या ’रान आनी ध्यान’ कविता संग्रहाक फामाद साहिती विजेपी सल्डान्हान प्रस्तावन बरयलां. ’फूल फुललां’ कविता संग्रहाक सां. लुवीस कॉलेजिचो तवळचो कोंकणी अध्ययन विभागाचो मुकेली डॉ. बेनेट पिंटोन प्रस्तावन बरयलां. ’स्वाधीक ल्हारां’ आनी ’अमृत भंडार’ नांवाचे ताचे आनी दोन कविता संग्रह आसात . ह्या शिवाय ताचे ’गुपीत सत’, ’नशिबाचें भाग’ ’स्वार्थाचो शेवोट’, ’आमचें घर’, ’पवित्र रोजारिचे मिस्तेर’, ’जीवन तुफान’ आनी हेर नाटक पुस्तकारुपीं पर्गट जाल्यात.
-मेल्विन रोड्रीगस