ಕೊಂಕಣಿ ಅಕಾಡೆಮಿಚೊ ಆಕ್ಷೇಪ್ ಮ್ಹಣುನ್ ಬರೊಂವ್ಚೆಂ ಥಾಂಬೊಂವ್ಚೊನಾ
- ನೀಲ್ಬಾ ಖಾಂಡೇಕಾರ್
ನೀಲ್ಬಾ ಖಾಂಡೇಕಾರ್ ಹಾಂಚೊ ಕವಿತಾ ಸಂಗ್ರಹ್ ’ದ ವರ್ಡ್ಸ್’ ಡೆಲ್ಲಿಚ್ಯಾ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿನ್ ಪುರಸ್ಕಾರಾಕ್ ವಿಂಚಲ್ಲೊ ತರೀ, ಗೊಂಯ್ ಕೊಂಕಣಿ ಅಕಾಡೆಮಿನ್ ಹೊಚ್ ಪುಸ್ತಕ್ ವಿಕ್ತೊ ಘೆಂವ್ಕ್ ಆನಿ ತಾಚಿ ವಿತ್ರಾವ್ಣಿ ಕರುಂಕ್ ಆಕ್ಷೇಪ್ ಉಚಾರಲ್ಲೊ. ತೀನ್ ಸಾಂದ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ಎಕ್ಯೆ ಸಮಿತಿನ್ 2018 ಆಗೋಸ್ತಾಂತ್ ಜಾಯ್ತ್ಯಾ ಲೇಖಕಾಂಚೆ ತಶೆಂ ಕವಿಂಚೆ 64 ಬೂಕ್ ವಿಕ್ತೆ ಘೆಂವ್ಕ್ ಪರ್ವಣ್ಗಿ ದಿಲ್ಲಿ. ಹಾಂತುಂ ನೀಲ್ಬಾಚೊ ಬೂಕ್ಯ್ ಆಸಲ್ಲೊ. 2019 ಜನೆರ್ 19 ತಾರಿಕೆರ್ ’ದ ವರ್ಡ್ಸ್’ ಪುಸ್ತಕಾಚ್ಯೊ 90 ಪ್ರತಿಯೊ ವಿಕ್ತ್ಯೊ ಘೆತಾಂವ್ ಮ್ಹಣುನ್ ತಾಕಾ ಪರ್ಚೇಸ್ ಓರ್ಡರ್ ಸಯ್ತ್ ಆಯಿಲ್ಲೆಂ. ಪುಣ್ ಅಕಾಡೆಮಿಚ್ಯಾ ಕಾರ್ಯಕಾರಿ ಸಮಿತಿನ್ ಉಪ್ರಾಂತ್ ಹೆಂ ಓರ್ಡರ್ ರದ್ದ್ ಕೆಲೆಂ.
ನೀಲ್ಬಾನ್ ಸಾಂಗ್ಚೆಪ್ರಕಾರ್ ತವಳ್ ಅಕಾಡೆಮಿಚಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷ್ ಮ್ಹಣುನ್ ಸ್ನೇಹಾ ಮೊರಾಜ್ಕಾರ್ ಆಸಲ್ಲಿ. ಹ್ಯಾ ಪುಸ್ತಕಾಂತ್ ಆಕ್ಷೇಪಾರ್ಹ್ ಆನಿ ಅಶ್ಲೀಲ್ ಸಬ್ದ್ ಆಸಾತ್ ಮ್ಹಣುನ್ ತಿಣೆ ಹೆಂ ಓರ್ಡರ್ ರದ್ದ್ ಕೆಲ್ಲೆಂ. ಹ್ಯಾ ಪುಸ್ತಕಾಂತ್ ಆಸ್ಚ್ಯಾ 43 ಕವಿತಾಂ ಪಯ್ಕಿ ಸಾತ್ವೆ ’ಗ್ಯಾಂಗ್ ರೇಪ್’ ಕವಿತೆಂತ್ ಆಸಲ್ಲೆ ದೋನ್ ಸಬ್ದ್ ’ಯೋನಿ’ ಆನಿ ’ಥಾನ್’ ತಿಕಾ ಆಕ್ಷೇಪಾರ್ಹ್ ದಿಸ್ಲೆ ತರೀ ಹ್ಯಾ ಪುಸ್ತಕಾಕ್ ಡೆಲ್ಲಿಚ್ಯಾ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿಚೊ ಪುರಸ್ಕಾರ್ ಲಾಭ್ಲೊ.
ಸ್ನೇಹಾ ಮೊರಾಜ್ಕಾರಾ ಪ್ರಕಾರ್ ಹೊ ಠರಾವ್ ಜೊ ಆಸಾ ತೊ ಕಾರ್ಯಕಾರಿ ಸಮಿತಿಚೊ. ಆಪ್ಣಾ ಎಕ್ಲ್ಯಾಚೊ ನ್ಹಯ್. ಆತಾಂ ತಾಕಾ ಪುರಸ್ಕಾರ್ ಲಾಭ್ಲಾ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾನ್ ಸಗ್ಳೆಂ ಕದ್ವಳ್ಳಾಂ. ಹಾಂವೆಂ ತಾಚ್ಯಾ ಪುಸ್ತಕಾಂತ್ ಹೆ ದೋನ್ ಸಬ್ದ್ ವಾಚಲ್ಲೆ. ಮ್ಹಾಕಾ ವಾಯ್ಟ್ ಭೊಗಲ್ಲೆಂ ನಾ. ಪುಣ್ ಹಾಂವೆಂ ಸಮಿತಿಚ್ಯಾ ಹೆರಾಂಕ್ ವಿಚಾರ್ಲೆಂ. ಮುಕಾರ್ ಬಸಲ್ಲ್ಯಾ ತೆಗ್ಯ್ ದಾದ್ಲ್ಯಾಂನಿ ಹೆಂ ಓರ್ಡರ್ ರದ್ದ್ ಕರುಂಕ್ ಮಂಜುರಾತಿ ದೀಂವ್ಕ್ ನಜೊ ಆಸಲ್ಲಿ. ಪುಣ್ ದಿಲಿ. ಆತಾಂ ನಾಕಾ ಜಾಲ್ಲೊ ಹೊ ತಕ್ರಾರ್ ಆನಿ ಮ್ಹಜೆರ್ ಅಪ್ವಾದ್.
ತೆಗಾಂಚ್ಯೆ ಸಮಿತಿಂತ್ ಗೊಂಯ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಾಚೊ ಎಸೋಶಿಯೇಟ್ ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಪ್ರಕಾಶ್ ಪರಿಯೆಂಕಾರ್ ಆಸಲ್ಲೊ. "ಸ್ನೇಹಾ ಮೊರಾಜ್ಕಾರಾನ್ ಹ್ಯಾ ಪುಸ್ತಕಾ ವಿರೋಧ್ ಆಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ಪತ್ರಾಂವಿಶಿಂ ಆಮ್ಕಾಂ ಜಮಾತೆರ್ ಮ್ಹಾಯೆತ್ ದಿಲ್ಲಿ. ನೀಲ್ಬಾಚಿ ಕವಿತಾ ವೆಗ್ಳಿಚ್, ಸಮಕಾಳೀನ್ ವಿಶಯಾಚೆರ್ ಬರಯಿಲ್ಲಿ. ತಾಚಿ ಕವಿತಾ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಜಿವಿತ್. ಆಮ್ಕಾಂ ತೊ ಪುಸ್ತಕ್ ವಾಚಲ್ಲ್ಯಾಂಕ್ ಆಕ್ಷೇಪಾರ್ಹ್ ಕಾಂಯ್ ದಿಸುಂಕ್ ನಾ. ಅಶ್ಲೀಲ್ ಭೊಗುಂಕ್ ನಾ. ಸ್ನೇಹಾ ಮೊರಾಜ್ಕಾರಾಕ್ ತಶೆಂ ಭೊಗ್ಲೆಂ. ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ಹಾತಾಂಕ್ ಹೊ ಪುಸ್ತಕ್ ಪಾಂವ್ಚೊ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಮಾರೆಕಾರ್ ಅಶೆಂ ಆಮ್ಕಾಂ ಸಾಂಗ್ಲೆಂ" ಅಶೆಂ ಪರಿಯೆಂಕಾರ್ ಇಂಡಿಯನ್ ಎಕ್ಸ್ಪ್ರೆಸ್ ಪತ್ರಾಕ್ ದಿಲ್ಲ್ಯಾ ಸಂದರ್ಶನಾಂತ್ ಸಾಂಗ್ತಾ.
ಹೊ ಪುಸ್ತಕ್ ಪುರಸ್ಕಾರಾ ಖಾತೀರ್ ವಿಂಚಲ್ಲ್ಯಾ ಸಮಿತಿಂತ್ ಪ್ರಖ್ಯಾತ್ ಕವಿ ಪ್ರಕಾಶ್ ಪಾಡ್ಗಾಂವ್ಕಾರ್, ಕಥಾಕಾರ್ನ್ ಮೀನಾ ಕಾಕೊಡ್ಕಾರ್ ತಶೆಂ ಕಾಣಿಯೆಗಾರ್ ಗಜಾನನ್ ಜೋಗ್ ಆಸಲ್ಲಿಂ. ತಾಂಚೆ ಪ್ರಕಾರ್ ಹಿ ವಿಂಚವ್ಣ್ ಏಕಮತಾನ್ ಜಾಲ್ಲಿ. ನೀಲ್ಬಾಚಿ ಕವಿತಾ ಕೊಣೇಂಯ್ ನೆಗಾರ್ಚೆಬರಿ ನಾ. ತಾಚಿ ಕವಿತಾ ಆಯ್ಚ್ಯಾ ಕಾಳಾಚ್ಯಾ ಸಾಮಾಜಿಕ್ ವಿಶಯಾಚೆರ್ ಉಲಯ್ತಾ. ಗೊಂಯ್ ಅಕಾಡೆಮಿನ್ ತಾಂಚೊ ಹೊ ನಿರ್ಧಾರ್ ಬದ್ಲುಂಕ್ ಕಾಂಯ್ ಹರ್ಕತ್ ನಾ.
ಪುರಸ್ಕಾರಾಚೊ ಸುವಾಳೊ 2020 ವರ್ಸಾ ಫೆಬ್ರೆರ್ 25 ತಾರಿಕೆರ್ ಡೆಲ್ಲಿಂತ್ ಚಲ್ಲೊ. ತ್ಯಾ ಸಂದರ್ಭಾರ್ ಆಸಾ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ’ಫೆಸ್ಟಿವಲ್ ಒಫ್ ಲೆಟರ್ಸ್’ ಕಾರ್ಯಾವಳಿಕ್ ಹಾಂವ್ ಹಾಜರ್ ಜಾಲ್ಲೊ ಆಸುನ್, ನೀಲ್ಬಾಲಾಗಿಂ ಚಲಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ಮಟ್ವ್ಯಾ ಸಂದರ್ಶಾನಾಚೊ ವಾಂಟೊ ಹಾಂಗಾಸರ್ ದಿತಾಂವ್.
ನೀಲ್ಬಾ, ತುಮ್ಚೊ ಪುಸ್ತಕ್ ’ದ ವರ್ಡ್ಸ್’ ಪ್ರಕಾಶಿತ್ ಜಾಲೊ ತೆನ್ನಾಂ ಮಾತ್ಶಿ ಕೊಂಟ್ರೊವರ್ಸಿ ಜಾಲಿ. ಹ್ಯಾ ತಕ್ರಾರಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ ತುಮ್ಕಾಂ ಕೇಂದ್ರ್ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿಚೊ ಪುರಸ್ಕಾರ್ ಲಾಭ್ಲೊ. ಹ್ಯೆ ಕೊಂಟ್ರೊವರ್ಶಿಚ್ಯೆ ಪಾಟ್ಭುಂಯ್ಚೆರ್ ರಾವುನ್ ಪಳೆಲ್ಯಾರ್ ಹ್ಯಾ ಪುರಸ್ಕಾರಾನ್ ತುಮ್ಕಾಂ ಖುಶಿ ದಿಲ್ಯಾ?
ಕೊಂಟ್ರೊವರ್ಸಿ ಜಾಲಿ ಮ್ಹಣುಂಕ್ ಜಾಯ್ನಾ, ಕೊಂಟ್ರೊವರ್ಸಿ ಕ್ರಿಯೇಟ್ ಕೆಲಿ ಮ್ಹಣುಂಕ್ ಜಾಯ್. ಮ್ಹಜೆಂ ಪುಸ್ತಕ್ ’ದ ವರ್ಡ್ಸ್’ ಜೆಂ ಆಸಾ, ತೆಂ ಗೊಂಯ್ ಸರ್ಕಾರಾಚ್ಯಾ ಹರ್ಯೆಕಾ ಡಿಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟಾಂನಿ ಘೆತ್ಲಾಂ. ಫಕ್ತ್ ಘೆಂವ್ಕ್ ನಾ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಗೊಂಯ್ ಕೊಂಕಣಿ ಅಕಾಡೆಮಿನ್ ಮಾತ್ರ್. ಹೊ ತಕ್ರಾರ್ ಉಬೊ ಕೆಲಾ ಕೊಂಕಣಿ ಅಕಾಡೆಮಿನ್. ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಪುಸ್ತಕಾಚೆರ್ ಅಶ್ಲೀಲತೆಚೊ ಆರೋಪ್ ಆಸಾ. ಅಸಲಿಂ ಏಕ್ ದೋನ್ ಉತ್ರಾಂ ಕಾಡುನ್, ಕೊಂಕಣಿಚೆಂ ಆನಿ ಗೊಂಯ್ಚೆಂ ಹಿತ್ ಚಿಂತಿನಾತಲ್ಲ್ಯಾಂನಿ ಅಸಲೊ ಆರೋಪ್ ಕೆಲಾ. ಹಾಚೆ ಪಯ್ಲೆಂ ವಿಷ್ಣು ವಾಘಾನ್ ಬರಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ’ಸುದಿರ್ಸೂಕ್ತ್’ ಪುಸ್ತಕಾಚೆರಯ್ ಅಸಲೋಚ್ ಆರೋಪ್ ಕೆಲ್ಲೊ. ವಿಷ್ಣು ವಾಘ್ ತರೀ ಆಮ್ಚ್ಯಾಚ್ ಗಾಂವ್ಚೊ. ಆಮಿ ದೊಗೀ ದೊಂಗ್ರಾ ವಯ್ಲ್ಯಾ ಗಾಂವ್ಚೆ. ಆಮ್ಚ್ಯಾ ದೊಗಾಂಯ್ಚ್ಯಾ ಪುಸ್ತಕಾಂಚಿ ಘಾಣ್ ಕೆಲಿ ಕೊಂಕಣಿ ಅಕಾಡೆಮಿನ್. ಕೊಂಕಣಿ ಅಕಾಡೆಮಿಚಿ ಜಿ ಕಾಂಯ್ ಸಮಿತಿ ಆಸಾ, ತಾಂತುಂ ಅಶೆ ಕಾಂಯ್ ಲೋಕ್ ಆಸಾತ್ ತಾಂತುಂ ಕಾಂಯ್ ಥೊಡೆ ದೊತೊರ್ ಆಸಾತ್, ಹೈಫೈ ಲೋಕ್ ಆಸಾತ್, ವ್ಹಡ್ಲೆ ವ್ಹಡ್ಲೆ ಸಮೀಕ್ಷಕ್ ಆಸಾತ್ ಆನಿ ಅಸಲ್ಯಾ ದೊತೊರಾಂನಿ ಆನಿ ಸಮೀಕ್ಷಕಾಂನಿ ಅಸಲೆಂ ಏಕ್ ಪಾವ್ಲ್ ಉಕ್ಲಪ್, ಲಜೆಚೆಂ ಕಾಮ್ ಅಶೆಂ ಮ್ಹಾಕಾ ದಿಸ್ತಾ. ಆನಿ ಹೆಂ ಕೊಂಕಣಿ ಖಾತೀರ್ ಆನಿ ಗೊಂಯಾಂ ಖಾತೀರ್ ಬರಿ ಗಜಾಲ್ ನ್ಹಯ್. ಹ್ಯೆ ಗಜಾಲಿಂಚೆರ್ ಆನಿ ಆರೋಪಾಂಚೆರ್ ಗೊಂಯಾತಚ್ ನ್ಹಯ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ್ ಪಾಂವ್ಡ್ಯಾರ್ ಟೈಮ್ಸ್ ಒಫ್ ಇಂಡಿಯಾ, ಇಂಡಿಯನ್ ಎಕ್ಸಪ್ರೆಸ್, ಐಬಿಎಮ್, ಲೋಕಮತ್, ಬಿಬಿಸಿ, ಝೀಟಿವಿ ಅಶೆಂ ಖೂಬ್ ಜಣಾಂನಿ ಮ್ಹಜೆಂ ಸಂದರ್ಶನ್ ಘೆತ್ಲಾಂ. ಸದ್ದ್ಯಾ ಹಾಂವ್ ಕೊಡ್ತಿಕ್ ಗೆಲಾಂ. ಕೊಡ್ತಿಂತ್ ಹೊ ವ್ಯಾಜ್ ಚಲ್ತಾ. ಆತಾಂ ಪಳೆಯಾಂ, ಕೊಂಕಣಿ ಅಕಾಡೆಮಿ ಕಸಲೆಂ ಪಾವ್ಲ್ ಘೆತಾ ತೆಂ.
ಇತ್ಲೆಂ ಆಸುನಯ್, ಗೊಂಯ್ಚ್ಯಾ ಅಕಾಡೆಮಿಚ್ಯಾಕಯ್ ವ್ಹಡ್ ಅಕಾಡೆಮಿನ್ ಮ್ಹಣ್ಜೆ ಕೇಂದ್ರ್ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಅಕಾಡೆಮಿನ್ ತುಮ್ಕಾಂ ಮಾನ್ ಕೆಲಾ. ಹ್ಯಾ ವೆಳಾರ್ ಕಿತೆಂ ಭೊಗ್ಲೆಂ ತುಮ್ಕಾಂ?
ಜೆನ್ನಾಂ ಮ್ಹಾಕಾ ಪುರಸ್ಕಾರ್ ಜಾಹೀರ್ ಜಾಲೊ ತೆನ್ನಾಂ ಕಾಂಯ್ ಲೊಕಾಂನಿ ಕೊಂಕಣಿ ಅಕಾಡೆಮಿಕಯ್ ವಿಚಾರ್ಲಲೆಂ, ತುಮ್ಚೊ ಆಕ್ಶೇಪ್ ಆಸುನಯ್ ಹ್ಯಾ ಪುಸ್ತಕಾಕ್ ಕೇಂದ್ರ್ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಅಕಾಡೆಮಿಚೊ ಪುರಸ್ಕಾರ್ ಮೆಳ್ಳೊ, ತಾಂಚೆಂ ಉತ್ತರ್ ಕಿತೆಂ ಆಸಲ್ಲೆಂ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ತಾಂಚಿಂ ನೆಮಾಂ ಪಾಳ್ತಾ, ಆಮಿ ಆಮ್ಚ್ಯೊ ರುಲಿ ಪಾಳ್ತಾಂವ್. ಆಮಿ ಏಕ್ ಸ್ವತಂತ್ರ್ ಸಂಸ್ಥೊ, ಆಮ್ಚ್ಯೊ ರುಲಿ ಆಮಿಂಚ್ ತಯಾರ್ ಕರ್ತಾಂವ್, ಆಮ್ಕಾಂ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಅಕಾಡೆಮಿಚ್ಯೊ ರುಲಿ ಲಾಗನಾಂತ್. ಮ್ಹಣ್ತಾನಾ ಇತ್ಲೆ ಬಳ್ವಂತ್ ಲೋಕ್ ತೆ, ಹ್ಯಾ ಬಳ್ವಂತ್ ಲೊಕಾಂನಿ ತಾಂಚೊ ನಿರ್ಧಾರ್ ಘೆತ್ಲಾ ಕಿ ಹೊ ಪುಸ್ತಕ್ ಘೆಂವ್ಚೊ ನ್ಹಯ್ ಮ್ಹಣುನ್. ಕೊಂಕಣಿ ಅಕಾಡೆಮಿನ್ ಪುಸ್ತಕ್ ಘೆಂವ್ಚೊ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ತೆ ಪುಸ್ತಕ್ ಜಾಯ್ ಜಾಯ್ ತ್ಯಾ ಜಾಗ್ಯಾಂಕ್, ಸಂಸ್ಥ್ಯಾಂಕ್ ಪಾವ್ತಾತ್. ಆತಾಂ ಮ್ಹಜೊ ಪುಸ್ತಕ್ ಅಸಲ್ಯಾ ಸಂಸ್ಥ್ಯಾಂಕ್ ಪಾಂವ್ಚೊ ನ್ಹಯ್ ಮ್ಹಣುನ್ ಅಕಾಡೆಮಿನ್ ಪೂರ್ವ್ ತಯಾರಿ ಕೆಲ್ಲಿ ಮ್ಹಣುನ್ ಮ್ಹಾಕಾ ಭೊಗ್ತಾ. ಮ್ಹಾಕಾ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಅಕಾಡೆಮಿಚೊ ಪುರಸ್ಕಾರ್ ಜರ್ ಮೆಳುಂಕ್ ನಾತಲ್ಲೊ ತವಳ್ ತಾಂಚ್ಯಾ ಹ್ಯೆ ತಯಾರೆಂತ್ ತೆ ಸುಫಳ್ ಜಾತೆ ಆಸಲ್ಲೆ.
ಆತಾಂ ತುಮ್ಕಾಂ ಪುರಸ್ಕಾರ್ ಮೆಳ್ಳೊ ಮ್ಹಣ್ತಾನಾ ಖುಶಿ ಜಾಲಿ ಕಾಂಯ್ ನಾ?
ಮ್ಹಾಕಾ ಖುಶಿ ಜಾಲಿಚ್. ಪುರಸ್ಕಾರ್ ಮೆಳ್ಳೊ ಮ್ಹಣ್ತಾನಾ ಕೊಣಾಕ್ ಖುಶಿ ಜಾಯ್ನಾ. ಪುರಸ್ಕಾರ್ ಮೆಳ್ತಾನಾ ಸಕ್ಡಾಂಕ್ ಖುಶಿ ಜಾತಾಚ್. ಗೊಂಯ್ ಸೊಡುನ್, ಡೆಲ್ಲಿಚೊ ಹೊ ಪುರಸ್ಕಾರ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ್ ಪಾಂವ್ಡ್ಯಾಚೊ.
ಆತಾಂ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ್ ಪಾಂವ್ಡ್ಯಾರ್ ಕವಿ ಮ್ಹಣುನ್ ಮಾನ್ ಕೆಲಾ, ತುಮಿ 1989 ವರ್ಸಾ ’ವೇಧ್’ ಪುಸ್ತಕ್ ಪರ್ಗಟ್ ಕೆಲೆಂ. ಉಪ್ರಾಂತ್ ಧಾ ವರ್ಸಾಂನಿ 1999 ವರ್ಸಾ ತುಮ್ಚೊ ’ಸೂರ್ಯವಂಶಿ’ ಕವಿತಾ ಸಂಗ್ರಹ್ ಪರ್ಗಟ್ ಜಾಲೊ. 2002 ವರ್ಸಾ ’ಅಗ್ನಿ’ ಪುಸ್ತಕ್ ಆಯ್ಲೊ. 2006 ವರ್ಸಾ ’ಬ್ಲೆಕ್’ ಸಂಗ್ರಹ್ ಪರ್ಗಟ್ ಜಾಲೊ. ತಾಚೆಉಪ್ರಾಂತ್ ’ದಂಡಕಾರಣ್ಯ’ ಪುಸ್ತಕ್ ಆನಿ ಆತಾಂ ’ದ ವರ್ಡ್ಸ್’. ಮ್ಹಣ್ತಾನಾ ಕೊಂಕಣಿ ಕವಿತಾ ಶೆತಾಂತ್ ತೀಸ್ ವರ್ಸಾಂಚೊ ತುಮ್ಚೊ ವಾವ್ರ್ ಆಸಾ. ಮ್ಹಾಕಾ ಸಾಂಗಾ ತುಮಿ, ’ವೇಧ್’ ಬರಯ್ತಾನಾಂಚ್ ತುಮಿ ಕವಿ ಜಾಲ್ಯಾತ್ ಮ್ಹಣುನ್ ತುಮ್ಕಾಂ ಭೊಗಲ್ಲೆಂ ಯಾ ಆತಾಂ ಪುರಸ್ಕಾರ್ ಲಾಭ್ತಾನಾ ತಸಲೆಂ ಚಿಂತಪ್ ತುಮ್ಕಾಂ ಯೇಂವ್ಕ್ ಲಾಗ್ಲಾಂ? ವಾ ಕಾಂಯ್ ಆಜೂನ್ ತಸಲೆಂ ಚಿಂತಪ್ ತುಮ್ಕಾಂ ಆಯಿಲ್ಲೆಂಚ್ ನಾ?
ಆತಾಂ ಜೊ ಮ್ಹಜೆರ್ ಆರೋಪ್ ಮಾಂಡ್ಲಾ, ತಸಲೊ ಏಕ್ ಆರೋಪ್ ಪಯ್ಲೆಂ ಕೆದಳಾಯ್ ಕೊಣೆಂಚ್ ಕರುಂಕ್ ನಾತಲ್ಲೊ. ಕೊಂಕಣಿ ವಾಚ್ಪಿ ಜೊ ಕೊಣ್ ಆಸಾ, ತಾಂಣಿ ಸಗ್ಳ್ಯಾಂನಿ ಮ್ಹಜಿ ಕವಿತಾ ಉಕ್ಲುನಚ್ ಧರಲ್ಲಿ. ಆನಿ ಎಕ್ಲೊ ಬರೊ ಕವಿ, ತಶೆಂಚ್ ಮ್ಹಜ್ಯೊ ಕವಿತಾ ಬರ್ಯೊ ಮ್ಹಣುನ್ ಮ್ಹಾಕಾ ಮಾನ್ಯತಾಯ್ ಸಯ್ತ್ ದಿಲ್ಲಿ. ಆಕ್ಷೇಪ್ ಜೊ ಆಸಲ್ಲೊ ಫಕ್ತ್ ’ದ ವರ್ಡ್ಸ್’ ಪುಸ್ತಕಾಚೆರ್ ವೆಳಾರ್. ಕಾಂಯ್ ಮನ್ಶಾಂಚಿ ಹಿ ಕಾಂಯ್ ಪೂರ್ವತಯಾರಿ ಆಸಲ್ಲಿ ಅಶೆಂ ಮ್ಹಾಕಾ ದಿಸ್ತಾ.
ಮ್ಹಜೊ ಪ್ರಶ್ನ್ ಅಸೊ ಆಸಲ್ಲೊ ಕಿ, ಕೆನ್ನಾಂ ತುಮ್ಕಾಂ ಸ್ವತಾ ಎಕ್ಲೊ ಕವಿ ಜಾಲೊ ಮ್ಹಣುನ್ ಭೊಗ್ಲಾಂ?
ನಾ,,, ನಾ... ಮ್ಹಜೆರ್ ಕೆನ್ನಾಂಚ್ ಕೊಣೆಂಚ್ ಆಕ್ಷೇಪ್ ಕೆಲ್ಲೊ ನಾ. ಕೊಣೆಂಚ್ ಕಸಲೊಚ್ ಆರೋಪ್ ಕರುಂಕ್ ನಾ...ತುಜ್ಯೆ ಕವಿತೆಂತ್ ಅಶೆಂ ಆಸಾ, ತಶೆಂ ಆಸಾ ಮ್ಹಣುನ್ ಕೊಣೇಂಯ್ ಅಪವಾದ್ ಮಾಂಡಲ್ಲೊ ನಾ. ಮ್ಹಜಿ ಕವಿತಾ ಬರಿ ಆಸಾ ಅಶೆಂ ಸದಾಂಚ್ ಮ್ಹಣತ್ ಆಯ್ಲ್ಯಾತ್.
ತಿ ಗಜಾಲ್ ಆಸುಂ.. ತುಮ್ಚಿ ತಿ ಏಕ್ ಶೈಲಿ ಆಸುಂಯೆತಾ, ತರೀ ತುಮ್ಚೆರ್ ಏಕ್ ಆರೋಪ್ ಅಸೊಕಿ, ತುಮ್ಚ್ಯೊ ಕವಿತಾ ಲಾಂಬ್ ಧೀಗ್, ರೂಂದ್ ರೂಂದ್ ಆಸ್ತಾತ್, ಗದ್ಯರೂಪಿ ಆಸ್ತಾತ್ ಮ್ಹಣುನ್.. ಕೆನ್ನಾಂಯ್ ಸಾನ್ ಕವಿತಾ ಬರೊಂವ್ಚೆ ದಿಶಿಂ ಮನಾಕ್ ಸುಚ್ಲಾಂ?
ಖೂಬ್ಶ್ಯಾ ಲೊಕಾಂಚೊ ಆರೋಪ್ ಆಸಾಕಿ, ಮ್ಹಜ್ಯೊ ಕವಿತಾ ಲಾಂಬ್ ಆಸ್ತಾತ್. ಮ್ಹಾಕಾ ಹೆಂ ಮಾನ್ಯ್ ಆಸಾ.. ಮ್ಹಜ್ಯೊ ಕವಿತಾ ಲಾಂಬ್ ಆಸಾಯ್ ಬಿ. ಹಾಂವ್ ಲ್ಹಾನ್ಪಣಾ ಥಾವ್ನ್ ಕವಿತೆಚೆಂ ವಾಚನ್ ಕರುನ್ ಆಸಾಂ. ಕವಿತೆಚೆಂ ಜೆನ್ನಾಂ ಹಾಂವ್ ವಾಚನ್ ಕರೀತ್ ಆಯ್ಲೊಂ, ತೆನ್ನಾಂ ಮ್ಹಾಕಾ ಬರ್ಯೊ ಬರ್ಯೊ ಕವಿತಾ ವಾಚುಂಕ್ ಮೆಳ್ಳ್ಯೊ. ಉದಾರಣಾಕ್ ಮರಾಠಿ ಕವಿ ನಾಮದೇವ್ ಧಸಾಲ್ ಹಾಂಚಿ, ’ಮಿ ಮಾರ್ಲೆ ಸುರ್ಯಾಚ್ಯಾ ರಥಾಚೆ ಸಾತ್ ಘೊಡೆ’ ಸಾತಾಟ್ ಪಾನಾಂಚಿ ಆಸಾ. ಪುಣ್ ಮ್ಹಜ್ಯೊ ಕವಿತಾ ತಿತ್ಲ್ಯಾ ಪಾನಾಂಚ್ಯೊ ನಾಂತ್. ಕಾಂಯ್ ದೋನ್ ಯಾ ಚಡ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ತೀನ್ ಪಾನಾಂಚ್ಯೊ. ನಾಮದೇವ್ ಧಸಾಲ್ ತಸಲೆ ಕವಿ ವ್ಹಡ್ಲಿ ಪ್ರತಿಭಾ ಆಸಲ್ಲೆ ಕವಿ, ಭಾರತೀಯ್ ಕವಿತಾ ಶೆತಾಕ್ ತಾಂಚೆಂ ವ್ಹಡ್ ಯೋಗದಾನ್ ಆಸಾ. ಮಾಗೀರ್ ಬ್ರೆಕ್ಟ್, ಪಾಬ್ಲೊ ನೆರುಡಾ, ಮಾಯ್ಕೊವಸ್ಕಿ - ಅಶೆಂ ಜೆ ವ್ಹಡ್ಲೆ ವ್ಹಡ್ಲೆ ಕವಿ ಆಸಲ್ಲೆ ತಾಂಚ್ಯೋಯ್ ಕವಿತಾ ಹಾಂವೆಂ ವಾಚ್ಲ್ಯಾತ್, ಅನುವಾದ್ ವಾಚ್ಲ್ಯಾತ್ - ತಾಂಚ್ಯೋಯ್ ಕವಿತಾ ಲಾಂಬ್ ಲಾಂಬ್ ಆಸಾತ್, ಮ್ಹಜೆ ಕವಿತೆ ಬದ್ದಲ್ ಮ್ಹಾಕಾ ಅಶೆಂ ಕಾಂಯ್ ದಿಸನಾ, ಆತಾಂ ಲೋಕ್ ಸಾಂಗ್ತಾತ್ ಮ್ಹಣುನ್ ಧಾಕ್ಟ್ಯೊ ಕವಿತಾ ಬರೊಂವ್ಚ್ಯೊ ಅಶೆಂ ಮ್ಹಾಕಾ ಕೆನ್ನಾಂಚ್ ದಿಸನಾ. ತಶೆಂ ಮ್ಹಜ್ಯೊ ಧಾಕ್ಟ್ಯೊ ಕವಿತಾಯ್ ಆಸಾತ್, ಪುಣ್ ತಸಲ್ಯೊ ಕವಿತಾ ಹಾಂವ್ ಬುಕಾಂತ್ ಘಾಲ್ಪಾಕ್ ಜಾತಾ ತಿತ್ಲೆಂ ಆಡಾಯ್ತಾಂ. ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ನೀಲ್ಬಾಚಿ ಕವಿತಾ ಕಶಿ ಆಸ್ತಾ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ತಿ ಲಾಂಬ್ ಆನಿ ಅಶೀಚ್. ತಿ ತಶೀಚ್ ಆಸಜಾಯ್.
ಬರೆಂ... ತಿ ತುಮ್ಚಿ ಅಸ್ಮಿತಾಯ್. ಖಂಯ್ಚೀಯ್ ಏಕ್ ಕವಿತಾ ಹಾತಿಂ ಘೆವ್ನ್ ಪಳೆವ್ನಚ್ ಹಿ ನೀಲ್ಬಾಚಿ ಮ್ಹಣ್ಚೆ ಪರ್ಯಾಂತ್ ತುಮಿ ವಾಡುನ್ ರಾವ್ಲ್ಯಾತ್. ಎಕ್ಯೆ ವಾಟೆನ್ ತುಮ್ಚೆ ಕವಿತೆಚಿ ಲಾಂಬಾಯ್ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ಆನ್ಯೇಕೆ ವಾಟೆನ್ ತುಮ್ಚೆ ಕವಿತೆಂತ್ ಪುರಾಣಾಂತ್ಲಿಂ, ಚರಿತ್ರೆಂತ್ಲಿಂ, ರಾಜಕೀಯಾಂತ್ಲಿಂ ಪ್ರತೀಕಾಂ, ಪ್ರತಿಮಾಂ ಧಾರಾಳ್ ಮಾಪಾನ್ ಯೆತಾತ್. ತಾಂತುಂಚ್ ತುಮ್ಚಿ ವಳಖ್ ಆಸಾ. ಹ್ಯಾ ನಮುನ್ಯಾಂಚಿಂ ಪ್ರತಿಮಾಂ ತುಮ್ಚ್ಯಾ ಕವಿತಾಂನಿ ಕಸಲ್ಯಾ ಕಾರಣಾ ಖಾತೀರ್ ಯೇಂವ್ಕ್ ಲಾಗ್ಲ್ಯಾಂತ್?
ಜ್ಯಾ ಸಾಹಿತ್ಯಾಂತ್ ಸಮಾಜಾಚಿಂ ಪಡ್ಬಿಂಬಾಂ ಪಡನಾಂತ್, ತ್ಯಾ ಸಾಹಿತ್ಯಾಚಿ ಮೊಲಾವ್ಣಿ ಜಾಂವ್ಕಚ್ ಶಕನಾ -ಅಶೆಂ ಹಾಂವ್ ಮ್ಹಣನಾ. ಅಶೆಂ ಕಾರ್ಲ್ ಮಾರ್ಕ್ಸ್ ಮ್ಹಣ್ತಾಲೊ. ಹ್ಯಾ ಸ್ಟೇಟ್ಮೆಂಟಾಕಡೆ ಹಾಂವ್ ಸಾರ್ಕೊಚ್ ಚಿಡ್ಕುನ್ ಆಸಾಂ. ಹೆಂ ಖರೆಂಚ್. ಆತಾಂ ಪಳೆ, ಲೋಕ್ ಸೈಮಾಚೆರ್ ಬರಯ್ತಾ. ಸೈಮಾಚೆರ್ಯ್ ಕವಿತಾ ಬರೊಂವ್ಕ್ ಜಾಯ್, ಆತಾಂ ಸೈಮಾಚೊ ನಾಸ್ ಚಲುನ್ ಆಯ್ಲಾ, ವಿನಾಶ್ ಚಲ್ತಾ, ವಿದ್ರೂಪಿಕರಣ್ ಚಲ್ತಾ - ಹಾಚೆರ್ ಬರೊಂವ್ಕಚ್ ಜಾಯ್. ಪುಣ್ ಮ್ಹಾಕಾ ಸಾಂಗ್ ತುಂ, ಆನ್ಯೇಕ್ ಪನ್ನಾಸ್ ವರ್ಸಾಂನಿ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಕ್ ತುಂ ಕಿತೆಂ ದಾಕಯ್ತಲೊ, ಆತಾಂ ಬರಯಿಲ್ಲೊ ಸೈಮ್ ತವಳ್ ಕಾಂಯ್ ಉರ್ತಲೊ? ತುಜ್ಯಾ ಕವಿತಾಂನಿ ಸಾರ್ಕೆ ರಿತಿನ್ ತಾಚಿ ಕಾಂಯ್ ಲಾಗ್ಣೂಕ್ ಯಾ ಜಗ್ಣೂಕ್ ಕರಿನಾಂಯ್ ಜಾಲ್ಯಾರ್, ಹ್ಯೊ ಸೈಮಾಚ್ಯೊ ಕವಿತಾ ತುಜ್ಯಾ ನಾತ್ರಾಂಕ್, ಪಣ್ತುರಾಂಕ್ ಕಿತ್ಲ್ಯೊ ಸಮ್ಜತಲ್ಯೊ?
ಆಯ್ಚೊ ಜೊ ಸಮಾಜ್ ಆಸಾ, ಆಜ್ ಜೆಂ ಕಿತೆಂ ರಾಜಕೀಯ್ ಚಲ್ಲಾಂ ತಾಕಾ ತುಮ್ಚ್ಯಾ ಕವಿತಾಂನಿ ತುಮಿ ಪ್ರತಿಸ್ಪಂದನ್ ಕೆಲ್ಲೆಂ ದಿಸುನ್ ಯೆತಾ. ಪುಣ್ ಆಯ್ಚೆ ಚಡಾವತ್ ಕೊಂಕಣಿ ಕವಿ, ಆಯ್ಚ್ಯಾ ಸಮಾಜಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಘಡ್ಣುಕಾಂಚೆರ್ ಸಂವೇದನ್ಶೀಳ್ ಆಸ್ಚೆ ದಿಸನಾಂತ್. ಹಾಚಿಂ ಕಾರಣಾಂ ಕಸಲಿಂ ಆಸುಂಯೆತಾ? ತುಮಿಂಚ್ ಸಾಂಗ್ಲೆಂ, ಚಡ್ಶೆ ಕವಿ ಮೊಗಾಚೆರ್, ಸೈಮಾಚೆರ್ ಬರಯ್ತಾತ್ ಮ್ಹಣುನ್. ತುಮಿ ಹಾತಾಳ್ಳಲೆ ವಿಶಯ್, ತುಮಿ ಬರೊಂವ್ಚೆಬರಿ ನ್ಹಯ್ ಜಾಲ್ಯಾರಿ ವೆಗ್ಳೆ ರಿತಿನ್, ಹೆರಾಂಚ್ಯಾ ಕವಿತಾಂನಿ ಆಯಿಲ್ಲೆ ದಿಸನಾಂತ್.
ಹಾಂವ್ ಆಮ್ಕೆಂಚ್ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಜೆವ್ತಾಂ, ಆಮ್ಕೆಂಚ್ ಕಿತ್ಯಾ ಖಾತಾಂ ಆನಿ ತುಂವೆಂ ಆಮ್ಕೆಂಚ್ ಖಾಂವ್ಚೆಂ ಅಶೆಂ ಹಾಂವ್ ಕೆನ್ನಾಂಯ್ ಕೊಣಾಯ್ಕಿ ವಿಚಾರಿನಾ ವಾ ಸಾಂಗನಾ. ಮ್ಹಾಕಾ ಜೆಂ ಬರೆಂ ಲಾಗ್ತಾ ತೆಂ ಹಾಂವೆಂ ಖಾಂವ್ಚೆಂ, ಮ್ಹಾಕಾ ಜೆಂ ಬರೆಂ ದಿಸ್ತಾ, ತೆಂ ಹಾಂವೆಂ ಕರ್ಚೆಂ. ಹ್ಯಾ ಮತಾಚೊ ಹಾಂವ್. ಆತಾಂ ಬಾಕಿಚೆ ಕವಿ ಜೆ ಆಸಾತ್, ತೆ ಅಶೆಂ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಬರಯ್ನಾಂತ್ ತೆಂ ಹಾಂವ್ ನೊಕೊ. ಸಂವೇದನ್ಶೀಲ್ ಜೊ ಮನೀಸ್ ಆಸ್ತಾ, ತೊ ತಾಚ್ಯಾ ಭೊಂವಾರಾಂತ್ ಕಿತೆಂ ಘಡ್ತಾ, ತೆಂ ತೊ ತಾಚ್ಯಾ ಕವಿತಾಂನಿ ದಾಕೊಂವ್ಚೆಂ ಪ್ರೇತನ್ ಕರ್ತಾ. ಜರ್ ಹೆಂ ತುಂ ದಾಕಯ್ನಾಂಯ್, ತರ್ ಹಾಂವೆಂ ಕಿತೆಂ ಸಾಂಗ್ಚೆಂ? ಹಾಚೆರ್ ವ್ಹಡ್ಲೆಶೆಂ ಭಾಶ್ಯ್ ಕರುಂಕ್ ಹಾಂವ್ ಸಕನಾ. ಸಂವ್ಸಾರಾರ್ ಆಜ್ ಹಿಂಸಾಚಾರ್ ವಾಡತ್ ಆಸಾ, ಭೃಶ್ಟಾಚಾರ್ ವಾಡತ್ ಆಸಾ, ಬಲಾತ್ಕಾರ್ ವಾಡತ್ ಆಸಾ, ಭೃಷ್ಟಾಚಾರ್, ಬಲಾತ್ಕಾರ್ ಆದಿಂ ನಾತಲ್ಲೊ ಮ್ಹಣುನ್ ನ್ಹಯ್, ಆಸಲ್ಲೊ. ಸತ್ಯಯುಗಾಂತ್ ಪಯ್ಲೊ ಬಲಾತ್ಕಾರ್ ದೇವಗುರು ಬ್ರಹಸ್ಪತಿನ್ ಆಪ್ಲೆ ಭಾವ್ಜೆಚೆರ್ ಕೆಲ್ಲೊ ಆನಿ ತೀಯ್ ಬಿ ಗುರ್ವಾರ್ ಆಸ್ತಾನಾ. ದುಸ್ರೊ ಬಲಾತ್ಕಾರ್ ಜಾಲೊ, ತ್ರೇತಾಯುಗಾಂತ್, ಜೊ ಇಂದ್ರಾನ್ ಅಹಲ್ಯೆಚೆರ್ ಕೆಲ್ಲೊ. ದ್ವಾಪರ್ಯುಗಾಂತ್ ದ್ರೌಪದಿಚೆರ್ ಅಸಲೊ ಬಲಾತ್ಕಾರ್ ಚಲ್ಲೊ. ತ್ಯಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ ಕಲಿಯುಗಾಂತ್ ಜಾಯ್ತೆ ಚಲ್ಲೆ. ಆತಾಂಚೆ ಬಲಾತ್ಕಾರ್ ಆನಿ ತವಳ್ಚೆ ಬಲಾತ್ಕಾರ್ ಹಾಂತುನ್ ಜಮೀನ್ ಆಸ್ಮಾನಾಚೊ ಫರಕ್ ಆಸಾ. ಆಯ್ಚ್ಯಾ ಬಲಾತ್ಕಾರಾಂತ್ ಫಕತ್ ಸೆಕ್ಸ್ ಮಾತ್ರ್ ನ್ಹಯ್, ಹತ್ತ್ಯಾ ಸಯ್ತ್ ಚಲ್ತಾ. ಜಿತೆಂ ಮಾರಪಾಚೆಂ ಕಾಮ್ ಚಲ್ತಾ. ತುಮಿ ವಾಚ್ಲಾಂ ಆಸ್ಯೆತಾ, ನಿರ್ಭಯಾಚೊ ಗ್ಯಾಂಗ್ ರೇಪ್, ಹೈದರಾಬಾದ್ಚೊ ಗ್ಯಾಂಗ್ ರೇಪ್, ಉನ್ನಾವೊ ಪ್ರಕರಣ್ - ಹೆ ರೇಪ್ ಇತ್ಲೆ ಭಯಾನಕ್ ಆಸಾತ್, ಜನಾವರಾಂ ಪಾಸುನ್ ಹ್ಯೆ ರಿತಿನ್ ವರ್ತನ್ ಕರಿನಾಂತ್ ಆಸ್ತಲಿಂ. ಹಾಂಚೆರ್ ಆಮಿ ಜರೀ, ಸಮಾಜಾಕ್ ದೇಖ್ ದಿವ್ಪಿ ಮನೀಸ್, ಬರೊವ್ಪಿ ಆವಾಜ್ ಉಟಯ್ನಾಂತ್, ತರ್ ಕಿತೆಂ ಫಾಯ್ದೊ ಜಾತ್ಲೊ. ಆಮಿ ಬರೊವ್ಪಿ ಜಾವ್ನ್ ಅಸಲಿಂ ಅನಾಚಾರಾಂ ಆಡಾಂವ್ಕ್ ಸಕನಾಂವ್ ಜಾವ್ಯೆತಾ, ಪುಣ್ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಬರೊವ್ಪಾಂತ್ಲ್ಯಾನ್ ಸುಚೊವ್ಣ್ಯೊ ಕರುಂಕ್ ಸಕ್ತಾಂವ್. ಹಾಚೆ ವರ್ವಿಂ ಸಮಾಜಾಂತ್ ಕಸಲೆಂ ತರೀ ಕಿಟಾಳ್ ಉಟೊಂವ್ಕ್ ಸಕ್ತಾಂವ್, ಖಂಯ್ ತರೀ ವಾಯ್ಟ್ ಘಡ್ತಾನಾ, ತೆಂ ಸಾರ್ಕೆಂ ನ್ಹಯ್ ಮ್ಹಣ್ ಸಾಂಗ್ಪಾಚಿ ತಾಂಕ್ ಎಕಾ ಬರೊವ್ಪ್ಯಾಕ್ ಆಸುಂಕ್ ಫಾವೊ. ಆಮಿ ಮನ್ಶಾಕ್ ಮನೀಸ್ ಮ್ಹಣುನ್ ಪಳೆಂವ್ಕ್ ಜಾಯ್. ಬಾಯ್ಲ್ ಏಕ್ ಮನೀಸ್ಚ್. ತಿಕಾ ಎಕಾ ಮನ್ಶಾಚ್ಯಾ ರುಪಾನ್ಚ್ ಆಮಿ ಪಳೆಂವ್ಕ್ ಜಾಯ್. ಹೆಂ ಮ್ಹಾಕಾ ಆದಿಂಯ್ ಭೊಗ್ತಾಲೆಂ, ಆತಾಂಯ್ ದಿಸ್ತಾ ಆನಿ ಫುಡಾರಾಂತಯ್ ದಿಸ್ತಲೆಂ. ಕೊಂಕಣಿ ಅಕಾಡೆಮಿನ್ ಆಕ್ಷೇಪ್ ಹಾಡ್ಲೊ ಮ್ಹಣುನ್ ಹಾಂವ್ ಮ್ಹಜೆಂ ಬರಪ್ ಥಾಂಬೊವ್ಪಾಕ್ ನಾ. ಜೆಂ ಮ್ಹಾಕಾ ದಿಸ್ತಾ, ಜೆಂ ಮ್ಹಾಕಾ ಭೊಗ್ತಾ, ತೆಂ ಹಾಂವ್ ಬರಯ್ತಲೊಂಚ್.
ದ ವರ್ಡ್ಸ್ ಉಪ್ರಾಂತ್ ಕಿತೆಂ ಆತಾಂ?
ಆತಾಂ ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಆಟ್ವ್ಯಾ ಪುಸ್ತಕಾಚಿ ತಯಾರಿ ಚಲ್ಲ್ಯಾ. ಚಡ್ಶೆಂ ಕಾಮ್ ಜಾಲಾಂ. ತೆಂ ಆತಾಂ ಯೆವ್ಪಾಚೆಂ ಆಸಾ.
ತುಂವೆಂ ಕವಿತಾ ಸೊಡುನ್ ಆನಿ ಕಿತೆಂ ಬರಯ್ಲಾಂ?
ಕವಿತಾ ಸೊಡುನ್ ಹಾಂವೆಂ ನಾಟಕಾಂ ಬರಯ್ಲ್ಯಾಂತ್. ಪಾಂಚ್ ನಾಟಕಾಂಚೆಂ ಏಕ್ ಪುಸ್ತಕ್ ಪ್ರಕಾಶನ್ ಜಾಲಾಂ. 2015 ವರ್ಸಾ. ಪುಣ್ ಏಕಯ್ ನಾಟಕ್ ಮ್ಹಜೆಂ ಸ್ಟೇಜಿರ್ ಹಾಡುಂಕ್ ಸಾಧ್ಯ್ ಜಾಲೆಂನಾ. ವಾದಾಳಾ ಪಯ್ಲೆಂಚಿ ಶಾಂತತಾಯ್ ಜಿ ಆಸಾ, ತಿ ಸ್ಟೇಜಿರ್ ಹಾಡುಂಕ್ ಕಷ್ಟ್. ತೆಂ ಏಕ್ ಚ್ಯಾಲೆಂಜ್ ಕಶೆಂ. ತೆಂ ಕಿತ್ಲೆಂ ಜಾತ್ಲೆಂ, ಕಿತ್ಲೆಂ ಜಾಂವ್ಚೆಂನಾ, ಹೆಂ ಸಾಂಗುಂಕ್ ಕಠಿಣ್. ಡೈರೆಕ್ಟರಾಚಿ ಜಿ ತಕ್ಲಿ ಆಸಾ, ತಿ ಮ್ಹಜೆಲಾಗಿಂ ನಾ. ತೆಂ ಕಾಮ್ ಡೈರೆಕ್ಟರಾಚೆಂ. ತೆಂ ತೊ ಕಶೆಂ ಕಾಂಯ್ ಕರ್ತಲೊ ಹೆಂ ಹಾಂವ್ ನಕ್ಳೊ. ತೆಂ ಪುಸ್ತಕ್ ಯೇವ್ನ್ ಚ್ಯಾರ್-ಪಾಂಚ್ ವರ್ಸಾಂ ಜಾಲಿಂ. ತಾಚೆರ್ ಕೊಣೇಂಯ್ ವಿಚಾರ್ ಕೆಲ್ಲೊ ಮ್ಹಾಕಾ ದಿಸನಾ.
- ಮೆಲ್ವಿನ್ ರೊಡ್ರಿಗಸ್
कोंकणी अकाडेमिचो आक्षेप म्हणून बरोंवचें थांबोंवचोना : निलबा खांडेकार
निलबा खांडेकार हांचो कविता संग्रह ’द वर्ड्स’ डेल्लिच्या साहित्य अकाडेमीन पुरस्काराक विंचल्लो तरी, गोंय कोंकणी अकाडेमीन होच पुस्तक विकतो घेवंक आनी ताची वित्रावणी करुंक आक्षेप उचारल्लो. तीन सांद्यांच्या एक्ये समितीन २०१८ आगोस्तांत जायत्या लेखकांचे तशें कविंचे ६४ बूक विकते घेवंक पर्वणगी दिल्ली. हांतूं निलबाचो बूकय आसल्लो. २०१९ जानेर १९ तारकेर ’द वर्ड्स’ पुस्तकाच्यो ९० प्रत्यो विकत्यो घेतांव म्हणून ताका पर्चेस ऑर्डर सयत आयिल्लें. पूण अकाडेमिच्या काऱ्यकारी समितीन उपरांत हें ऑर्डर रद्द केलें.
निलबान सांगचेप्रकार तवळ अकाडेमिची अध्यक्ष म्हणून स्नेहा मोराजकार आसल्ली. ह्या पुस्तकांत आक्षेपार्ह आनी अश्लील सब्द आसात म्हणून तिणे हें ऑर्डर रद्द केल्लें. ह्या पुस्तकांत आसच्या ४३ कवितां पयकी सात्वे ’गॅंग रेप’ कवितेंत आसल्ले दोन सब्द ’योनी’ आनी ’थान’ तिका आक्षेपार्ह दिसले तरी ह्या पुस्तकाक डेल्लिच्या साहित्य अकाडेमिचो पुरस्कार लाभलो.
स्नेहा मोराजकारा प्रकार हो ठराव जो आसा तो काऱ्यकारी समितिचो. आपणा एकल्याचो न्हय. आतां ताका पुरस्कार लाभला जाल्ल्यान सगळें कद्वळ्ळां. हांवें ताच्या पुस्तकांत हे दोन सब्द वाचल्ले. म्हाका वायट भोगल्लें ना. पूण हांवें समितिच्या हेरांक विचारलें. मुकार बसल्ल्या तेगय दादल्यांनी हें ऑर्डर रद्द करुंक मंजुराती दीवंक नजो आसल्ली. पूण दिली. आतां नाका जाल्लो हो तक्रार आनी म्हजेर अपवाद.
तेगांच्ये समितींत गोंय विश्वविद्यालयाचो एसोशियेट प्रोफेसर प्रकाश परियेंकार आसल्लो. "स्नेहा मोराजकारान ह्या पुस्तका विरोध आयिल्ल्या पत्रांविशीं आमकां जमातेर म्हायेत दिल्ली. निलबाची कविता वेगळीच, समकाळीन विशयाचेर बरयिल्ली. ताची कविता म्हळ्यार जिवीत. आमकां तो पुस्तक वाचल्ल्यांक आक्षेपार्ह कांय दिसूंक ना. अश्लील भोगूंक ना. स्नेहा मोराजकाराक तशें भोगलें. भुरग्यांच्या हातांक हो पुस्तक पांवचो म्हळ्यार मारेकार अशें आमकां सांगलें" अशें परियेंकार इंडियन एक्सप्रेस पत्राक दिल्ल्या संदर्शनांत सांगता.
हो पुस्तक पुरस्कारा खातीर विंचल्ल्या समितींत प्रख्यात कवी प्रकाश पाडगांवकार, कथाकारन मीना काकोडकार तशें काणयेगार गजानन जोग आसल्लीं. तांचे प्रकार ही विंचवण एकमतान जाल्ली. निलबाची कविता कोणेंय नेगारचेबरी ना. ताची कविता आयच्या काळाच्या सामाजीक विशयाचेर उलयता. गोंय अकाडेमीन तांचो हो निर्धार बदलुंक कांय हर्कत ना.
पुरस्काराचो सुवाळो २०२० वर्सा फेब्रेर २५ तारकेर डेल्लींत चल्लो. त्या संदर्भार आसा केल्ल्या ’फेस्टिवल ऑफ लेटर्स’ कार्यावळीक हांव हाजर जाल्लो आसून, निलबालागीं चलयिल्ल्या मटव्या संदर्शानाचो वांटो हांगासर दितांव.
निलबा, तुमचो पुस्तक ’द वर्ड्स’ प्रकाशीत जालो तेन्नां मात्शी कोंट्रोवर्सी जाली. ह्या तक्रारा उपरांत तुमकां केंद्र साहित्य अकाडेमिचो पुरस्कार लाभलो. ह्ये कोंट्रोवर्शिच्ये फाटभुंयचेर रावून पळेल्यार ह्या पुरस्कारान तुमकां खुशी दिल्या?
कोंट्रोवर्सी जाली म्हणूंक जायना, कोंट्रोवर्सी क्रियेट केली म्हणूंक जाय. म्हजो पुस्तक ’द वर्ड्स’ जो आसा, तो गोंय सर्काराच्या हरयेका डिपार्टमेंटांनी घेतलां. फक्त घेवंक ना म्हळ्यार गोंय कोंकणी अकाडेमीन मात्र. हो तक्रार उबो केला कोंकणी अकाडेमीन. म्हज्या पुस्तकाचेर अश्लीलतेचो आरोप आसा. आसल्लीं एक दोन उतरां काडून, कोंकणिचें आनी गोंयचें हीत चिंतिनातल्ल्यांनी असलो आरोप केला. हाचे पयलें विष्णू वाघान बरयिल्ल्या ’सुदीरसूक्त’ पुस्तकाचेरय असलोच आरोप केल्लो. विष्णू वाघ तरी आमच्याच गांवचो. आमी दोगी दोंगरा वयल्या गांवचे. आमच्या दोगांयच्या पुस्तकांची घाण केली कोंकणी अकाडेमीन. कोंकणी अकाडेमिची जी कांय समिती आसा, तांतूं अशे कांय लोक आसात तांतूं कांय थोडे दोतोर आसात, हैफै लोक आसात, व्हडले व्हडले समीक्षक आसात आनी असल्या दोतोरांनी आनी समीक्षकांनी असलें एक पावल उकलप, लजेचें काम अशें म्हाका दिसता. आनी हें कोंकणी खातीर आनी गोंयां खातीर बरी गजाल न्हय. ह्ये गजालिंचेर आनी आरोपांचेर गोंयातच न्हय राष्ट्रीय पांवड्यार टैम्स ऑफ इंडिया, इंडियन एक्सप्रेस्स, आयबिएम, लोकमत, बिबिसी, झीटिवी अशें खूब जाणांनी म्हजें संदर्शन घेतलां. सद्द्या हांव कोडतीक गेलां. कोडतींत हो व्याज चलता. आतां पळेयां, कोंकणी अकाडेमी कसलें पावल घेता तें.
इतलें आसुनय, गोंयच्या अकाडेमिच्याकय व्हड अकाडेमीन म्हणजे केंद्र साहित्य अकाडेमीन तुमकां मान केला. ह्या वेळार कितें भोगलें तुमकां?
जेन्नां म्हाका पुरस्कार जाहीर जालो तेन्नां कांय लोकांनी कोंकणी अकाडेमिकय विचारललें, तुमचो आक्षेप आसुनय ह्या पुस्तकाक केंद्र साहित्य अकाडेमिचो पुरस्कार मेळ्ळो, तांचें उत्तर कितें आसल्लें म्हळ्यार साहित्य अकाडेमी तांचीं नेमां पाळता, आमी आमच्यो रुली पाळतांव. आमी एक स्वतंत्र संस्थो, आमच्यो रुली आमींच तयार करतांव, आमकां साहित्य अकाडेमिच्यो रुली लागनांत. म्हणताना इतले बळवंत लोक ते, ह्या बळवंत लोकांनी तांचो निर्धार घेतला की हो पुस्तक घेंवचो न्हय म्हणून. कोंकणी अकाडेमीन पुस्तक घेंवचो म्हळ्यार ते पुस्तक जाय जाय त्या जाग्यांक, संस्थ्यांक पावतात. आतां म्हजो पुस्तक असल्या संस्थ्यांक पांवचो न्हय म्हणून अकाडेमीन पूर्व तयारी केल्ली म्हणून म्हाका भोगता. म्हाका साहित्य अकाडेमिचो पुरस्कार जर मेळूंक नातल्लो तवळ तांच्या ह्ये तयारेंत ते सुफळ जाते आसल्ले.
आतां तुमकां पुरस्कार मेळ्ळो म्हणताना खुशी जाली कांय ना?
म्हाका खुशी जालीच. पुरस्कार मेळ्ळो म्हणताना कोणाक खुशी जायना. पुरस्कार मेळताना सकडांक खुशी जाताच. गोंय सोडून, डेल्लिचो हो पुरस्कार राष्ट्रीय पांवड्याचो.
आतां राष्ट्रीय पांवड्यार कवी म्हणून मान केला, तुमी १९८९ वर्सा ’वेध’ पुस्तक प्रकाशीत केलें. उपरांत धा वर्सांनी १९९९ वर्सा तुमचो ’सूर्यवंशी’ कविता संग्रह पर्गट जालो. २००२ वर्सा ’अग्नी’ पुस्तक आयलो. २००६ वर्सा ’ब्लॅक’ संग्रह पर्गट जालो. ताचेउपरांत ’दंडकारण्य’ पुस्तक आनी आतां ’द वर्ड्स’. म्हणताना कोंकणी कविता शेतांत तीस वर्सांचो तुमचो वावर आसा. म्हाका सांगा तुमी, ’वेध’ बरयतानांच तुमी कवी जाल्यात म्हणून तुमकां भोगल्लें या आतां पुरस्कार लाभताना तसलें चिंतप तुमकां येवंक लागलां? वा कांय आजून तसलें चिंतप तुमकां आयिल्लेंच ना?
आतां जो म्हजेर आरोप मांडला, तसलो एक आरोप पयलें केदळाय कोणेंच करुंक नातल्लो. कोंकणी वाचपी जो कोण आसा, तांणी सगळ्यांनी म्हजी कविता उकलूनच धरल्ली. आनी एकलो बरो कवी, तशेंच म्हज्यो कविता बर्यो म्हणून म्हाका मान्यताय सयत दिल्ली. आक्षेप जो आसल्लो फक्त ’द वर्ड्स’ पुस्तकाच्या वेळार. कांय मनशांची ही कांय पूर्वतयारी आसल्ली अशें म्हाका दिसता.
म्हजो प्रश्न असो आसल्लो की, केन्नां तुमकां स्वता एकलो कवी जालो म्हणून भोगलां?
ना,,, ना... म्हजेर केन्नांच कोणेंच आक्षेप केल्लो ना. कोणेंच कसलोच आरोप करुंक ना...तुजें कवितेंत अशें आसा, तशें आसा म्हणून कोणेंय अपवाद मांडल्लो ना. म्हजी कविता बरी आसा अशें सदांच म्हणत आयल्यात.
ती गजाल आसूं.. तुमची ती एक शैली आसुंयेता, तरी तुमचेर एक आरोप असोकी, तुमच्यो कविता लांब धीग, रूंद रूंद आसतात, गद्यरूपी आसतात म्हणून.. केन्नांय सान कविता बरोंवचे दिशीं मनाक सुचलां?
खूबश्या लोकांचो आरोप आसाकी, म्हज्यो कविता लांब आसतात. म्हाका हें मान्य आसा.. म्हज्यो कविता लांब आसाय बी. हांव ल्हानपणा थावन कवितेचें वाचन करून आसां. कवितेचें जेन्नां हांव वाचन करीत आयलों, तेन्नां म्हाका बर्यो बर्यो कविता वाचुंक मेळ्ळ्यो. उदारणाक मराठी कवी नामदेव धसाल हांची, ’मी मारले सुर्याच्या रथाचे सात घोडे’ साताट पानांची आसा. पूण म्हज्यो कविता तितल्या पानांच्यो नांत. कांय दोन या चड म्हळ्यार तीन पानांच्यो. नामदेव धसाल तसले कवी व्हडली प्रतिभा आसल्ले कवी, भारतीय कविता शेताक तांचें व्हड योगदान आसा. मागीर ब्रेक्ट, पाबलो नेरुडा, मायकोवस्की - अशें जे व्हडले व्हडले कवी आसल्ले तांच्योय कविता हांवें वाचल्यात, अनुवाद वाचल्यात - तांच्योय कविता लांब लांब आसात, म्हजे कविते बद्दल म्हाका अशें कांय दिसना, आतां लोक सांगतात म्हणून धाकट्यो कविता बरोंवच्यो अशें म्हाका केन्नांच दिसना. तशें म्हज्यो धाकट्यो कविताय आसात, पूण तसल्यो कविता हांव बुकांत घालपाक जाता तितलें आडायतां. कित्याक म्हळ्यार नीलबाची कविता कशी आसता म्हळ्यार ती लांब आनी अशीच. ती तशीच आसजाय.
बरें... ती तुमची अस्मिताय. खंयचीय एक कविता हातीं घेवन पळेवनच ही नीलबाची म्हणचे परयांत तुमी वाडून रावल्यात. एक्ये वाटेन तुमचे कवितेची लांबाय जाल्यार आन्येके वाटेन तुमचे कवितेंत पुराणांतलीं, चरित्रेंतलीं, राजकीयांतलीं प्रतीकां, प्रतिमां धाराळ मापान येतात. तांतुंच तुमची वळख आसा. ह्या नमुन्यांचीं प्रतिमां तुमच्या कवितांनी कसल्या कारणा खातीर येवंक लागल्यांत?
ज्या साहित्यांत समाजाचीं पडबिंबां पडनांत, त्या साहित्याची मोलावणी जांवकच शकना -अशें हांव म्हणना. अशें कारल मार्क्स म्हणतालो. ह्या स्टेटमेंटाकडे हांव सारकोच चिडकून आसां. हें खरेंच. आतां पळे, लोक सैमाचेर बरयता. सैमाचेरय कविता बरोवंक जाय, आतां सैमाचो नास चलून आयला, विनाश चलता, विद्रूपीकरण चलता - हाचेर बरोंवकच जाय. पूण म्हाका सांग तूं, आन्येक पन्नास वर्सांनी आमच्या भुरग्यांक तूं कितें दाकयतलो, आतां बरयिल्लो सैम तवळ कांय उरतलो? तुज्या कवितांनी सारके रितीन ताची कांय लागणूक या जगणूक करिनांय जाल्यार, ह्यो सैमाच्यो कविता तुज्या नात्रांक, पणतुरांक कितल्यो समजतल्यो?
आयचो जो समाज आसा, आज जें कितें राजकीय चल्लां ताका तुमच्या कवितांनी तुमी प्रतिस्पंदन केल्लें दिसून येता. पूण आयचे चडावत कोंकणी कवी, आयच्या समाजांतल्या घडणुकांचेर संवेदनशीळ आसचे दिसनांत. हाचीं कारणां कसलीं आसुंयेता? तुमींच सांगलें, चडशे कवी मोगाचेर, सैमाचेर बरयतात म्हणून. तुमी हाताळ्ळले विशय, तुमी बरोंवचेबरी न्हय जाल्यारी वेगळे रितीन, हेरांच्या कवितांनी आयिल्ले दिसनांत.
हांव आमकेंच कित्याक जेवतां, आमकेंच कित्या खातां आनी तुंवें आमकेंच खांवचें अशें हांव केन्नांय कोणायकी विचारिना वा सांगना. म्हाका जें बरें लागता तें हांवें खांवचें, म्हाका जें बरें दिसता, तें हांवें करचें. ह्या मताचो हांव. आतां बाकीचे कवी जे आसात, ते अशें कित्याक बरयनांत तें हांव नोको. संवेदनशील जो मनीस आसता, तो ताच्या भोंवारांत कितें घडता, तें तो ताच्या कवितांनी दाकोंवचें प्रेतन करता. जर हें तूं दाकयनांय, तर हांवें कितें सांगचें? हाचेर व्हडलेशें भाश्य करुंक हांव सकना. संवसारार आज हिंसाचार वाडत आसा, भृश्टाचार वाडत आसा, बलात्कार वाडत आसा, भृष्टाचार, बलात्कार आदीं नातल्लो म्हणून न्हय, आसल्लो. सत्ययुगांत पयलो बलात्कार देवगुरू ब्रहस्पतीन आपले भावजेचेर केल्लो आनी तीय बी गुर्वार आसताना. दुसरो बलात्कार जालो, त्रेतायुगांत, जो इंद्रान अहल्येचेर केल्लो. द्वापरयुगांत द्रौपदिचेर असलो बलात्कार चल्लो. त्या उपरांत कलियुगांत जायते चल्ले. आतांचे बलात्कार आनी तवळचे बलात्कार हांतून जमीन आस्मानाचो फरक आसा. आयच्या बलात्कारांत फकत सेक्स मात्र न्हय, हत्त्या सयत चलता. जितें मारपाचें काम चलता. तुमी वाचलां आस्येता, निर्भयाचो गॅंग रेप, हैदराबादचो गॅंग रेप, उन्नावो प्रकरण - हे रेप इतले भयानक आसात, जनावरां पासून ह्ये रितीन वर्तन करीनांत आसतलीं. हांचेर आमी जरी, समाजाक देख दिवपी मनीस, बरोवपी आवाज उटयनांत, तर कितें फायदो जातलो. आमी बरोवपी जावन असलीं अनाचारां आडावंक सकनांव जाव्येता, पूण आमच्या बरोवपांतल्यान सुचोवण्यो करुंक सकतांव. हाचे वर्वीं समाजांत कसलें तरी किटाळ उटोवंक सकतांव, खंय तरी वायट घडताना, तें सारकें न्हय म्हण सांगपाची तांक एका बरोवप्याक आसुंक फावो. आमी मनशाक मनीस म्हणून पळेवंक जाय. बायल एक मनीसच. तिका एका मनशाच्या रुपानच आमी पळेवंक जाय. हें म्हाका आदींय भोगतालें, आतांय दिसता आनी फुडारांतय दिसतलें. कोंकणी अकाडेमीन आक्षेप हाडलो म्हणून हांव म्हजें बरप थांबोवपाक ना. जें म्हाका दिसता, जें म्हाका भोगता, तें हांव बरयतलोंच.
द वर्ड्स उपरांत कितें आतां?
आतां म्हज्या आटव्या पुस्तकाची तयारी चल्ल्या. चडशें काम जालां. तें आतां येवपाचें आसा.
तुंवें कविता सोडून आनी कितें बरयलां?
कविता सोडून हांवें नाटकां बरयल्यांत. पांच नाटकांचें एक पुस्तक प्रकाशन जालां. २०१५ वर्सा. पूण एकय नाटक म्हजें स्टेजीर हाडूंक साध्य जालेंना. वादाळा पयलेंची शांतताय जी आसा, ती स्टेजीर हाडुंक कष्ट. तें एक चॅलॅंज कशें. तें कितलें जातलें, कितलें जांवचेंना, हें सांगुंक कठीण. डैरेक्टराची जी तकली आसा, ती म्हजेलागीं ना. तें काम डैरेक्टराचें. तें तो कशें कांय करतलो हें हांव नकळो. तें पुस्तक येवन च्यार-पांच वर्सां जालीं. ताचेर कोणेंय विचार केल्लो म्हाका दिसना.
-मेल्विन रोड्रीगस