ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕವಿಂಚಿ ಆನಿ ಕವಿತೆಚಿ ಖುನಿ -3:
ಕರ್ನಾಟಕ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಅಕಾಡೆಮಿಚೊ ಪಯ್ಲೊ ಅಧ್ಯಕ್ಶ್ ಬಿ. ವಿ. ಬಾಳಿಗಾ ಆನಿ ಬಾಗ್ಲಾರ್ ರಾವಲ್ಲೊ ಕೊಂಬೊ!!
(ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕವಿಂಚಿ ಆನಿ ಕವಿತೆಚಿ ಖುನಿ - ಹ್ಯಾ ಮಾತಾಳ್ಯಾಖಾಲ್ ಪರ್ಗಟ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ಪಯ್ಲೆಂಚ್ಯಾ ದೋನ್ ಕಂತಾಂನಿ, ಕರ್ನಾಟಕಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಪಾಠ್ ಪುಸ್ತಕ್ ಸಮಿತಿಚ್ಯಾ ದುರ್ಭಾಗ್ಪಣಾಚ್ಯಾ ತಶೆಂ ನಾಲಿಸಾಯೆಚ್ಯಾ ಕಾಮಾಂನಿಮ್ತಿಂ, ಬಾಕಿಬಾಬ್ ತಶೆಂ ಚಾಫ್ರಾ ದೆಕೊಸ್ತಾಚ್ಯೆ ಕವಿತೆಕ್ ಕಶೆಂ ಖಿಳಾಯ್ಲಾಂ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಆಮಿ ಸವಿಸ್ತಾರಾಯೆನ್ ಸಾಂಗ್ಲಾಂ. ಹ್ಯಾ ಕಂತಾಂತ್ ಆಟ್ವೆ ಕ್ಲಾಶಿಚ್ಯಾ ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಪುಸ್ತಕಾಂತ್ಲ್ಯೊ ದೋನ್ ಕವಿತಾ ಸಾಣ್ಯಾಕ್ ಧರ್ತಾಂವ್ ಆನಿ ಉತ್ರಾಂಚೊ ಅರ್ಥ್ ದಿತಾಸ್ತಾನಾ 'ಸಮಿತಿನ್' ಬೇಜವಾಬ್ದಾರಿಚಿ ಘುಸ್ಪಡ್ ಕಶಿ ಕೆಲ್ಯಾ ಮ್ಹಣುನ್ ಸಾಂಗ್ತಾಂವ್. ಹ್ಯೊ ಚುಕಿ ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಕ್ ಶಿಕೊಂವ್ಚ್ಯಾ ಪುಸ್ತಕಾಂನಿ ಜಾಲ್ಯಾತ್. ಹೊ ವಿಶಯ್ ಗಂಭೀರ್ ವಿಶಯ್. ಸಂಬಂಧ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾಂನಿ ಹ್ಯಾವಿಶಿಂ ಗುಮಾನ್ ದೀಜಾಯ್ ಆನಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಶಿಕ್ಚ್ಯಾ ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ಆವಯ್ ಬಾಪಾಯ್ನಿ, ತಾಂಚಿಂ ಭುರ್ಗಿಂ ಕೊಂಕಣಿಚ್ಯಾ ನಾಂವಾನ್ ಕಿತೆಂ ಶಿಕುನ್ ಆಸಾತ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಜಾಣಾ ಜಾಯ್ಜಾಯ್ ಮ್ಹಳ್ಳಿಚ್ ಆಮ್ಚಿ ಅಪೇಕ್ಷಾ. ಕೊಂಕಣಿ ಶಿಕೊಂವ್ಚ್ಯಾ ಶಿಕ್ಷಕಾಂನಿ ಹ್ಯೆದಿಶಿಂ ತಾಂಚೆಂ ಗುಮಾನ್ ದೀವ್ನ್, ಹ್ಯೊ ಚುಕಿ ಶಿಕೊಂವ್ಚೆಂ ಚುಕಯ್ಲ್ಯಾರ್ ಬರೆಂ ಜಾಯ್ತ್ - ಮೆಲ್ವಿನ್ ರೊಡ್ರಿಗಸ್)
ಯೆಯಾ, ಕೊಂಕ್ಣಿ ಶಿಕುಂಯಾ - 3; 8ವ್ಯಾ ವರ್ಗಾಕ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಪಾಠ್ ಪುಸ್ತಕ್ (ತಿಸ್ರಿ ಭಾಸ್) ಘೆವ್ಯಾಂ. ಪಾನ್ 30ಚೆರ್ ಕವಿ ಬಿ. ವಿ. ಬಾಳಿಗಾ ಹಾಂಚಿ 'ಗೋಡಿ ಗೋಡಿ ಹೋಡಿ ಭಾಸ್ ಕೊಂಕಣಿ' ಕವಿತಾ ದಿಲ್ಯಾ. ಉಪ್ರಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಪಾನಾಚೆರ್ ಕವಿಚಿ ವಳಕ್ ಆನಿ ಆಶಯ್ ದಿತಾನಾ, "ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕಳೊ ಬಿ. ವಿ. ಬಾಳೊ".....ಕರ್ನಾಟಕ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಅಕಾಡೆಮಿಚೊ ಪಯ್ಲೊ ಅಧ್ಯಕ್ಷ್ ... ಮ್ಹಣುನ್ ಬರಯ್ಲಾಂ. ಕೆದಿ ವ್ಹಡ್ ಚೂಕ್ ಹಿ! ಕರ್ನಾಟಕ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಅಕಾಡೆಮಿಚೊ ಪಯ್ಲೊ ಅಧ್ಯಕ್ಷ್ ವಿ. ಜೆ. ಪಿ. ಸಲ್ಡಾನ್ಹಾ. (21.04.1994 ಥಾವ್ನ್ 04.10.1995). ಬಿ. ವಿ. ಬಾಳಿಗಾ ದುಸ್ರೆ ಆವ್ದೆಕ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ 05.10.1995 ಥಾವ್ನ್ 16.04.1997 ಆವ್ದೆಕ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷ್ ಮ್ಹಣುನ್ ವಿಂಚುನ್ ಆಯಿಲ್ಲೊ. ಹ್ಯಾ ಪಾಠ್ಪುಸ್ತಕಾಚೆ ಸಮಿತಿಂತ್ ಕೊಣ್ ಆಸಾತ್ ಪಳೆಯಾ. ತಾಂಚಿಂ ನಾಂವಾಂ ಆಖ್ರೇಕ್ ದಿಲ್ಯಾಂತ್. ಹ್ಯಾ ಮಾನೆಸ್ತಾಂನಿ ಹೆಂ ಪುಸ್ತಕ್ ವಾಚುನ್ ಸಯ್ತ್ ಪಳೆಂವ್ಕ್ ನಾ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾಕ್ ಹಿ ಏಕ್ ಜಿವಿ ರುಜ್ವಾತ್.
(ಕರ್ನಾಟಕ ಕೊಂಕಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಅಕಾಡೆಮಿಚ್ಯಾ ಜಾಳಿಜಾಗ್ಯಾರ್ ಪರ್ಗಟ್ ಜಾಲ್ಲಿ ವಳೆರಿ)
(कर्नाटक कोंकणी साहित्य अकाडेमिच्या जाळीजाग्यार पर्गट जाल्ली वळेरी)
ಹ್ಯಾಚ್ ಆಟ್ವ್ಯಾ ವರ್ಗಾಚ್ಯಾ ಪಾಠ್ಪುಸ್ತಕಾಚ್ಯಾ 64ವ್ಯಾ ಪಾನಾರ್ ದೀಷ್ಟ್ ಚರೊವ್ಯಾಂ. 'ಕೊಂಬ್ಯಾಚಿ ಗೀತ' (ಗೀತಕಾರ - ಕಿಸ್ತೊಜ ಬಾಬ) ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಗೀತ್ ಆಸಾ. ತೆಂ ಆಸಾ ತಶೆಂ ಹಾಂಗಾ ದಿಲಾಂ:
ಯದ್ದೊ ಮೋಟೊ ಕೊಂಬ್ಲೊ ಮಾಜೊ
ಕೊನಗೊ ಮಾರಿಲೊ
ಕಚ್ಚಾ ಬಾಯೇನ ತ್ಯಾಚೊ ಡೊಕ್ಲೊ ಮೊಡಿಲೊ
ಕೊಂಬ್ಯಾ ಯೆ ಕೊಂಬ್ಯಾ ಯೇ
ಕೊಂಬ್ಯಾ ಯೇ ಯೇರೆ ಕೊಂಬ್ಯಾ ಯೇ
ಸಕಾಳಿ ಕೊಂಬೆ ಗರಾಕಡೆನ ಹೊತ್ತೊ
ಸಾಂಜೆ ಕಡೆ ಯೆವುನ ಬಗಲ್ಯಾರ ಕೊಂಬೊ ನಾ
ಕೊಂಬ್ಯಾತ ಖೈರೆ ಗೆಲ್ಲೆಯ್
ಕೊಂಬ್ಯಾತು ಖೈರೆ ಗೆಲ್ಲೆಯ್
ಕೊಂಬ್ಯಾ ತು ಯೇರೆ ಕೊಂಬ್ಯಾ ಯೇರೆ ಕೊಂಬ್ಯಾಯೇ
ಮಿಂಯಾ ಕೊಂಬ್ಯಾಕ ಸದ್ಹಿ ತಾಂದುಳ ದಿ
ಕೊಂಬೊ ಮ್ಹಾಕಾ ಸೊಡಿ ನಾಸ್ತಾನಾ ರಾಹಿ
ಆತಾ ಬಗಲ್ಯಾರ ಕೊಂಬೊ ಹಿತ್ತೆ ನಾ
ಥೈ ಹಿತ್ತೆ ಸೊದುನ ಬಗಲ್ಯಾ ನಾ
ಕೊಂಬ್ಯಾ ಮಾಜಾ ಖೈರೆರೆ ಗೇಲಯ್
ಕೊಂಬ್ಯಾತು ಖೈರೆ ಗೇಲಯ ಯೇರೆ ಕೊಂಬ್ಯಾತು
- ಗೀತಕಾರ- ಕಿಸ್ತೊಜ ಬಾಬ
ಆಶಯ್: ವಿವಿಧ್ ಜಾತ್-ಕಾತ್, ಧರ್ಮ್, ಸಂಪ್ರದಾಯ್ ಆನಿ ಭಾಶೆಂಚ್ಯಾ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಆವಯ್-ಭಾಶೆಚ್ಯಾ ವಿವಿದ್ ಸಮುದಾಯಾಂ ಪಯ್ಕಿ ಸಿದ್ಧಿ ಸಮುದಾಯ್ ಏಕ್. ಸಿದ್ಧಿ ಲೋಕ್-ಗಿತಾಂ ಪಯ್ಕಿ ಏಕ್ ಜಾವ್ನಾಸ್ಚ್ಯಾ ಹ್ಯಾ ಕೊಂಬ್ಯಾಚ್ಯಾ ಗಿತಾಂತ್ ಸರಸ್ ಶೈಲೆಂತ್ ಕೊಂಬ್ಯಾ ಲಾಗಿಂ ಸಂವಾದ್ ಪಿಂತ್ರಾಯ್ಲಾ.
ಆಶಯ್ ದಿಲ್ಯಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ 'ಕಠಿಣ್ ಸಬ್ದಾಂಚೊ ಅರ್ಥ್' ದಿಲಾ. ತ್ಯಾ ಪಯ್ಕಿ:
ಬಗಲ್ಯಾರ್ = ಬಾಗ್ಲಾರ್
ಅಶೆಂ ಬರಯ್ಲಾಂ.
ಆತಾಂ ಕೊಣೆ ಪುನೆಗೆಲ್ಲ್ಯಾನ್ ಹೆಂ ಗೀತ್ ಘೆತ್ಲಾಂ, ತಾಕಾ ಸಿದ್ಧಿ ಲೊಕಾಚೆಂ ಏಕ್ ಗೀತ್ ಘಾಲ್ನ್ ಹೆಂ ಪಾಠ್ಪುಸ್ತಕ್ ಭರ್ತಿ ಕರಿಜಾಯ್ ಮ್ಹಳ್ಳೊ ದರ್ವಡ್ ಸೊಡ್ಲ್ಯಾರ್, ಹ್ಯಾ ಗಿತಾಚೊ ಅರ್ಥ್ ಆನಿ ಗಿತಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಉತ್ರಾಂಚೊ ಅರ್ಥ್ ಸಮ್ಜುನ್ ಘೆವ್ನ್, ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಕ್ ಜಾವ್ಯೆತ್ ಜಾಲ್ಲೆ ಕಷ್ಟ್ ಪರ್ಯಾರ್ ಕರಿಜಾಯ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಚಿಂತಪಚ್ ನಾ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಸ್ಪಷ್ಟ್ ಜಾತಾ.
ಹಾಂತುಂ ಜೊ 'ಬಗಲ್ಯಾರ್' ಸಬ್ದ್ ಆಸಾ, ತಾಚೊ ಅರ್ಥ್ ಕಿತೆಂ?. 'ಬಾಗ್ಲಾರ್' ಮ್ಹಳ್ಳೊ ಅರ್ಥ್ ಜೊ ಪುಸ್ತಕಾಂತ್ ದಿಲಾ ತೊ ಸಾರ್ಕೊ? 'ಸಾಂಜೆರ್ ಯೇವ್ನ್ ಬಾಗ್ಲಾರ್ ಕೊಂಬೊ ನಾ' ಯಾ 'ಆತಾಂ ಬಾಗ್ಲಾರ್ ಕೊಂಬೊ ಹಾಂಗಾ (ಹಿತ್ತೆ) ನಾ' ಯಾ 'ಥೈ ಹಿತ್ತೆ (ಥಂಯ್ ಹಾಂಗಾ) ಸೊದುನ ಬಾಗ್ಲಾರ್ ನಾ' - ಹಿಂ ವಾಕ್ಯಾಂ ಕಶಿಂ ಮಾಂದುನ್ ಘೆಂವ್ಚಿಂ?
ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಥೊಡ್ಯಾ ಸಿದ್ಧಿ ಇಷ್ಟಾಂಕ್ ವಿಚಾರ್ಲೆಂ. ತೆ ಮ್ಹಣಾಲೆ 'ಬಗಲ್ಯಾರ್' ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವ್ ಭಾಶೆಂತ್ 'ಪಳೆಲ್ಯಾರ್' ಮ್ಹಣುನ್. ಹೊ 'ಪಳೆಲ್ಯಾರ್' ಅರ್ಥ್ ಹ್ಯಾ ತಿನ್ಯ್ ವಾಕ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ಸಂದರ್ಭಾಂತ್ ಸಾರ್ಕೊ ಬಸ್ತಾ. ಪುಣ್ ಹೊ ಸಬ್ದ್ ಸಿದ್ಧಿ ಬೋಲಿಂತ್ ಖಂಯ್ ಥಾವ್ನ್ ಆಯ್ಲಾ? ಹಾಂವೆಂ ಮರಾಠಿ ಜಾಣಾಸ್ಚ್ಯಾ ಇಷ್ಟಾಂಕ್ ವಿಚಾರ್ಲೆಂ: ಮರಾಠಿಂತ್ 'ಬಗಿತ್ಲ್ಯಾರ್' ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ 'ಪಳೆಲ್ಯಾರ್' ಮ್ಹಳ್ಳೊ ಅರ್ಥ್ ಜಾತಾ. ಮ್ಹಣ್ಟಾನಾ ಹೊ ಸಬ್ದ್ ಮರಾಠಿ ಪ್ರಭಾವಾನ್ ಕೊಂಕ್ಣಿಕ್ ಆಯ್ಲಾ ಮ್ಹಣುನ್ ಜಾಲೊ. ಪುಣ್ ಹ್ಯಾ ಪಾಠ್ಪುಸ್ತಕ್ ಸಮಿತಿಚ್ಯಾ ಸಾಂದ್ಯಾಂಕ್ ವಿಚಾರ್ ಕರ್ಚಿ ಥೊಡಿ ತರೀ ಸಕತ್ ಆಸ್ತಿ!
(ಸ-ವ್ಯಾ ವರ್ಗಾಚ್ಯಾ ಪಾಠ್ಪುಸ್ತಕಾಚ್ಯಾ 112-113 ಪಾನಾಂನಿ 'ದಾಕ್ಲೆಂಚಿ ಆಶಾ' ನಾಂವಾಚಿ ಕಿಲಂಗೋಡಿ ಶಂಕರ್ ರಾವಾಚಿ ರಾಜಪುರ್ ಸಾರಸ್ವತ್ ಬೋಲಿಂತ್ಲಿ ಕವಿತಾ ಆಸಾ. ತಾಂತ್ಲ್ಯೊ ಪಯ್ಲೆಂಚ್ಯೊ ದೋನ್ ವೊಳಿ ವಾಚಾ: ಮಳ್ಬರ್ ಅಸತ್ ನಕ್ಷತ್ರಾ / ಬಗುಳೆ ಭಾರಿ ವಿಚಿತ್ರ್ . ಆನಿ ಹ್ಯಾ 'ಬಗುಳೆ' ಸಬ್ದಾಚೊ ಅರ್ಥ್ - ಪಳೆಂವ್ಕ್, ದೆಕುಂಕ್, ಚೊವುಂಕ್ - ಅಶೆಂ ಸಾರ್ಕೊ ದಿಲಾ. ಪುಣ್ ಆಟ್ವ್ಯಾ ವರ್ಗಾಚ್ಯಾ ಪುಸ್ತಕಾಂತ್ ಹ್ಯಾಚ್ ಸಬ್ದಾಕ್ 'ಬಾಗ್ಲಾರ್' ಮ್ಹಳ್ಳೊ ಅರ್ಥ್ ದಿಲ್ಲೆಂ ಸಮಿತಿಚ್ಯಾ ಭೆಜ್ಯಾವಿಶಿಂ ಸವಾಲಾಂ ಉಟಯ್ತಾ)
ಮಾಗೀರ್ 'ಮಿಂಯಾ ಕೊಂಬ್ಯಾಕ ಸದ್ಹಿ ತಾಂದುಳ ದಿ' ಹ್ಯಾ ವಾಕ್ಯಾಂತ್ 'ಮಿಂಯಾ' ಆನಿ 'ಸದ್ಹಿ' ಅಶೆಂ ದೋನ್ ಕಠಿಣ್ ಸಬ್ದ್ ಆಸಾತ್. ಹ್ಯಾ ಪುಸ್ತಕಾಂತ್ ತಾಚೆ ಅರ್ಥ್ಚ್ ದೀಂವ್ಕ್ ನಾಂತ್. ಕಿತ್ಯಾ ಖಾತೀರ್ ದೀಂವ್ಕ್ ನಾಂತ್? ಕಳಿತ್ ನಾ ಆಸ್ತಲೆಂ ಮ್ಹಣ್ ಚಿಂತುಂ?
ನೀಜ್ ಜಾವ್ನ್ ಹೆಂ ವಾಕ್ಯ್ 'ಮಿ ಯಾ ಕೊಂಬ್ಯಾಕ ಸದ್ಹಿ ತಾಂದುಳ ದಿ' ಅಶೆಂ ಜಾಯ್ಜಾಯ್ ಆಸಲ್ಲೆಂ. ತಶೆಂ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ 'ಹಾಂವ್ ಹ್ಯಾ ಕೊಂಬ್ಯಾಕ್ ಸದಾಂ ತಾಂದುಳ್ ದಿತಾಂ' ಮ್ಹಳ್ಳೊ ಅರ್ಥ್. 'ಮಿ' ಮ್ಹಳ್ಳೊ ಸಬ್ದ್ ಮರಾಠಿ ಥಾವ್ನ್ ಆಯ್ಲಾ.
ಪಾನಾಂ-ಪಾನಾಂನಿ ಚುಕಿ. ಚುಕಿಂಚ್ಯೊ ಚುಕಿ. ಆಮಿ ಫಕತ್ ಕವಿತೆಂತ್ಲ್ಯೊ ಚುಕಿ ದಾಕಯ್ಲ್ಯಾತ್. ಇತ್ಲ್ಯೊ ಚುಕಿ ಘೆವ್ನ್ ಆಮ್ಚಿಂ ಭುರ್ಗಿಂ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಶಿಕ್ತಾತ್. ಕೊಂಕ್ಣಿ ಶಿಕ್ತಾತ್ ಮ್ಹಣ್ಚ್ಯಾಕಯ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಶೆಂತ್ ಚೂಕ್ ಶಿಕುನ್ ಆಸಾತ್. ಕಾಕುಳ್ತ್ ದಿಸ್ತಾ ಆಮ್ಕಾಂ ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಚಿ, ಶಿಕ್ಷಕಾಂಚಿ, ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ಆವಯ್-ಬಾಪಾಂಯ್ಚಿ. ಪಾಠ್ ಪುಸ್ತಕಾಚ್ಯಾ ಸಮಿತಿಚ್ಯಾ ಸಾಂದ್ಯಾಂನಿ ಹ್ಯೊ ಚುಕಿ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಜಾಲ್ಯಾತ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆವಿಶಿಂ ಆನಿ ಹೆ ಪಾಠ್ ಪುಸ್ತಕ್ ತಯಾರ್ ಕರ್ಚ್ಯಾ ಸಂಪೂರ್ಣ್ ಪ್ರೊಸೆಸಾವಿಶಿಂ ಆಮ್ಕಾಂ ಮ್ಹಾಯೆತ್ ದೀಜಾಯ್.
ಪಾಠ್ಪುಸ್ತಕ್ ಸಮಿತಿ:
8-ವೊ ವರ್ಗ್
ಅಧ್ಯಕ್ಷಿಣ್:
ಶ್ರೀಮತಿ ವೆರೊನಿಕಾ ಜುಡಿತ್ ಕಾರ್ಲೊ, ಸಾಂ. ಲುವಿಸ್ ಕೊಲೆಜ್, ಮಂಗ್ಳುರ್ - 3.
ಸಾಂದೆ:
ಶ್ರೀ ಹೆಚ್. ರಾಘವೇಂದ್ರ ರಾವ್, ಕುಮುದ, ನಂ. 5-84/20 (3), ಕೊಂಚಾಡಿ, ಪದವಿನಂಗಡಿ, ಮಂಗ್ಳುರ್ - 8
ಶ್ರೀಮತಿ ಬೆನೆಡಿಕ್ಟಾ ಡಿಸೊಜಾ, ಸಾಂ ರಿಟಾ ಹಿ ಪ್ರಾ ಶಾಳಾ, ಜೆಪ್ಪು, ಮಂಗ್ಳುರ್ - 2.
ಶ್ರೀ ಪ್ರೇಮ್ ಕುಮಾರ್, ಪದವೀಧರ್ ಸಹಾಯಕ್, ಸರಕಾರಿ ಪ. ಪೂ. ಕೊಲೆಜ್, ಕೊಂಬೆಟ್ಟು, ಪುತ್ತೂರು.
ಕಲಾಕಾರ್: ಶ್ರೀ ಶೈಲಂ ಲಾಳಿ, ಚಿತ್ರಕಾರ್, ಸರಕಾರಿ ಹೈಸ್ಕೂಲ್, ಬಜಗೋಳಿ, ಕಾರ್ಕಳ್
ಲಿಪ್ಯಾಂತರ್: ಡಾ. ಶಿವರಾಮ ಕಾಮತ್, ಮಲ್ಲಿನಾಥ, ನೆಲ್ಲಿಕೇರಿ, ಉಪ್ಪರಕೇರಿ ರಸ್ತೆ, ಕುಮಟ
ಪರಿಶೀಲಕ್: ಮಾ. ವಲೇರಿಯನ್ ಫೆರ್ನಾಂಡಿಸ್, ಸಾಂ. ಆಂತೊನಿ ಇಗರ್ಜ್, ಸಾಸ್ತಾನ್, ಉಡುಪಿ
ಸಮನ್ವಯ ಸಮಿತಿ:
ಕಾಸರಗೋಡು ಚಿನ್ನಾ, ಅಧ್ಯಕ್ಷ್, ಕರ್ನಾಟಕ ಕೊಂಕಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ, ಲಾಲ್ಭಾಗ್, ಮಂಗ್ಳುರ್.
ಡಾ. ಬಿ. ದೇವದಾಸ ಪೈ, ರಿಜಿಸ್ಟ್ರಾರ್, ಕರ್ನಾಟಕ ಕೊಂಕಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ, ಮಂಗ್ಳುರ್.
ಶ್ರೀ ರೊಯ್ ಕಾಸ್ಟೆಲಿನೊ, ಅಧ್ಯಕ್ಷ್, ಕೊಂಕಣಿ ಪ್ರಚಾರ್ ಸಂಚಾಲನ್ (ರಿ). ಮಂಗ್ಳುರ್, ಮಕಾಳೆ, ಶಕ್ತಿನಗರ್, ಮಂಗ್ಳುರ್ - 16.
ಡಾ. ಕೆ. ಮೋಹನ್ ಪೈ, ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ, ಕೊಂಕಣಿ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತ್ ವಿದ್ಯಾ ಸಂಸ್ಥ್ಯಾಂಚೊ ಸಂಘ್, ವಿ.ಟಿ. ರಸ್ತೊ, ಮಂಗ್ಳುರ್ - 1.
-ಮೆಲ್ವಿನ್ ರೊಡ್ರಿಗಸ್
कोंकणी कविंची आनी कवितेची खुनी -३:
कर्नाटक कोंकणी साहित्य अकाडेमिचो पयलो अध्यक्ष बी. वी. बाळिगा आनी बागलार रावल्लो कोंबो
(कोंकणी कविंची आनी कवितेची खुनी - ह्या माताळ्याखाल पर्गट केल्ल्या पयलेंच्या दोन कंतांनी, कर्नाटकांतल्या कोंकणी पाठ पुस्तक समितिच्या दुर्भागपणाच्या तशें नालिसायेच्या कामांनिमतीं, बाकिबाब तशें चाफ्रा देकोस्ताच्ये कवितेक कशें खिळायलां म्हळ्ळें आमी सविस्तारायेन सांगलां. ह्या कंतांत आटवे क्लाशिच्या भुरग्यांच्या कोंकणी पुस्तकांतल्यो दोन कविता साण्याक धरतांव आनी उतरांचो अर्थ दितासताना 'समितीन' बेजवाब्दारिची घुस्पड कशी केल्या म्हणून सांगतांव. ह्यो चुकी भुरग्यांक शिकोंवच्या पुस्तकांनी जाल्यात. हो विशय गंभीर विशय. संबंध जाल्ल्यांनी ह्याविशीं गुमान दीजाय आनी कोंकणी शिकच्या भुरग्यांच्या आवय बापायनी, तांचीं भुरगीं कोंकणिच्या नांवान कितें शिकून आसात म्हळ्ळें जाणा जायजाय म्हळ्ळीच आमची अपेक्षा. कोंकणी शिकोंवच्या शिक्षकांनी ह्येदिशीं तांचें गुमान दीवन, ह्यो चुकी शिकोंवचें चुकयल्यार बरें जायत - मेल्विन रोड्रीगस)
येया, कोंकणी शिकुंया - ३; ८व्या वर्गाक कोंकणी पाठ पुस्तक (तिसरी भास) घेव्यां. पान ३०चेर कवी बी. वी. बाळिगा हांची 'गोडी गोडी होडी भास कोंकणी' कविता दिल्या. उपरांतल्या पानाचेर कविची वळक आनी आशय दिताना, "कोंकणी कळो बी. वी. बाळो".....कर्नाटक कोंकणी साहित्य अकाडेमिचो पयलो अध्यक्ष ... म्हणून बरयलां. केदी व्हड चूक ही! कर्नाटक कोंकणी साहित्य अकाडेमिचो पयलो अध्यक्ष वि. जे. पी. सल्डान्हा. (२१.०४.१९९४ थावन ०४.१०.१९९५). बी. वी. बाळिगा दुसरे आवदेक म्हळ्यार ०५.१०.१९९५ थावन १६.०४.१९९७ आवदेक अध्यक्ष म्हणून विंचून आयिल्लो. ह्या पाठपुस्तकाचे समितींत कोण आसात पळेया. तांचीं नांवां आखरेक दिल्यांत. ह्या मानेस्तांनी हें पुस्तक वाचून सयत पळेवंक ना म्हळ्ळ्याक ही एक जिवी रुज्वात.
ह्याच आटव्या वर्गाच्या पाठपुस्तकाच्या ६४व्या पानार दीष्ट चरोव्यां. 'कोंब्याची गीत' (गीतकार - किस्तोज बाब) म्हळ्ळें गीत आसा. तें आसा तशें हांगा दिलां:
यद्दो मोटो कोंबलो माजो
कोनगो मारिलो
कच्चा बायेन त्याचो डोकलो मोडिलो
कोंब्या ये कोंब्या ये
कोंब्या ये येरे कोंब्या ये
सकाळी कोंबे गराकडेन होत्तो
सांजे कडे येवून बगल्यार कोंबो ना
कोंब्यात खैरे गेल्लेय
कोंब्यातू खैरे गेल्लेय
कोंब्या तू येरे कोंब्या येरे कोंब्याये
मिंया कोंब्याक सदही तांदूळ दी
कोंबो म्हाका सोडी नासताना राही
आता बगल्यार कोंबो हित्ते ना
थै हित्ते सोदून बगल्या ना
कोंब्या माजा खैरेरे गेलय
कोंब्यातू खैरे गेलय येरे कोंब्यातू
- गीतकार- किस्तोज बाब
आशय: विविध जात-कात, धर्म, संप्रदाय आनी भाशेंच्या कोंकणी आवय-भाशेच्या विविध समुदायां पयकी सिद्धी समुदाय एक. सिद्धी लोक-गितां पयकी एक जावनासच्या ह्या कोंब्याच्या गितांत सरस शैलेंत कोंब्या लागीं संवाद पिंत्रायला.
आशय दिल्या उपरांत 'कठीण सब्दांचो अर्थ' दिला. त्या पयकी:
बगल्यार = बागलार
अशें बरयलां.
आतां कोणे पुनेगेल्ल्यान हें गीत घेतलां, ताका सिद्धी लोकाचें एक गीत घालन हें पाठपुस्तक भरती करिजाय म्हळ्ळो दर्वड सोडल्यार, ह्या गिताचो अर्थ आनी गितांतल्या उतरांचो अर्थ समजून घेवन, भुरग्यांक जाव्येत जाल्ले कष्ट परयार करिजाय म्हळ्ळें चिंतपच ना म्हळ्ळें स्पष्ट जाता.
हांतूं जो 'बगल्यार' सब्द आसा, ताचो अर्थ कितें?. 'बागलार' म्हळ्ळो अर्थ जो पुस्तकांत दिला तो सारको? 'सांजेर येवन बागलार कोंबो ना' या 'आतां बागलार कोंबो हांगा (हित्ते) ना' या 'थै हित्ते (थंय हांगा) सोदून बागलार ना' - हीं वाक्यां कशीं मांदून घेंवचीं?
म्हज्या थोड्या सिद्धी इश्टांक विचारलें. ते म्हणाले 'बगल्यार' म्हळ्यार कोंकणी क्रिस्तांव भाशेंत 'पळेल्यार' म्हणून. हो 'पळेल्यार' अर्थ ह्या तीनय वाक्यांच्या संदर्भांत सारको बसता. पूण हो सब्द सिद्धी बोलींत खंय थावन आयला? हांवें मराठी जाणासच्या इष्टांक विचारलें: मराठिंत 'बगितल्यार' म्हळ्यार 'पळेल्यार' म्हळ्ळो अर्थ जाता. म्हणटाना हो सब्द मराठी प्रभावान कोंकणीक आयला म्हणून जालो. पूण ह्या पाठपुस्तक समितिच्या सांद्यांक विचार करची थोडी तरी सकत आसती!
(स-व्या वर्गाच्या पाठपुस्तकाच्या ११२-११३ पानांनी 'दाकलेंची आशा' नांवाची किलंगोडी शंकर रावाची राजपूर सारस्वत बोलिंतली कविता आसा. तांतल्यो पयलेंच्यो दोन वोळी वाचा: मळबर असत नक्षत्रा / बगुळे भारी विचित्र . आनी ह्या 'बगुळे' सब्दाचो अर्थ - पळेवंक, देकुंक, चोवुंक - अशें सारको दिला. पूण आटव्या वर्गाच्या पुस्तकांत ह्याच सब्दाक 'बागलार' म्हळ्ळो अर्थ दिल्लें समितिच्या भेज्याविशीं सवालां उटयता)
मागीर 'मिंया कोंब्याक सदही तांदूळ दी' ह्या वाक्यांत 'मिंया' आनी 'सदही' अशें दोन कठीण सब्द आसात. ह्या पुस्तकांत ताचे अर्थच दीवंक नांत. कित्या खातीर दीवंक नांत? कळीत ना आसतलें म्हण चिंतूं?
नीज जावन हें वाक्य 'मी या कोंब्याक सदही तांदूळ दी' अशें जायजाय आसल्लें. तशें म्हळ्यार 'हांव ह्या कोंब्याक सदां तांदूळ दितां' म्हळ्ळो अर्थ. 'मी' म्हळ्ळो सब्द मराठी थावन आयला.
पानां-पानांनी चुकी. चुकिंच्यो चुकी. आमी फकत कवितेंतल्यो चुकी दाकयल्यात. इतल्यो चुकी घेवन आमचीं भुरगीं कोंकणी शिकतात. कोंकणी शिकतात म्हणच्याकय कोंकणी भाशेंत चूक शिकून आसात. काकुळत दिसता आमकां भुरग्यांची, शिक्षकांची, भुरग्यांच्या आवय-बापांयची. पाठ पुस्तकाच्या समितिच्या सांद्यांनी ह्यो चुकी कित्याक जाल्यात म्हळ्ळेविशीं आनी हे पाठ पुस्तक तयार करच्या संपूर्ण प्रोसेसाविशीं आमकां म्हायेत दीजाय.
पाठपुस्तक समिती:
८-वो वर्ग
अध्यक्षीण:
श्रीमती वेरोनिका जुडीत कारलो, सां. लुवीस कॉलेज, मंगळूर - ३.
सांदे:
श्री हेच. राघवेंद्र राव, कुमूद, नं. ५-८४/२० (३), कोंचाडी, पदविनंगडी, मंगळूर - ८
श्रीमती बेनेडिक्टा डिसोजा, सां रिटा ही प्रा शाळा, जेप्पू, मंगळूर - २.
श्री प्रेम कुमार, पदवीधर सहायक, सरकारी प. पू. कॉलेज, कोंबेट्टू, पुत्तूरू.
कलाकार: श्री शैलं लाळी, चित्रकार, सरकारी हैस्कूल, बजगोळी, कार्कळ
लिप्यांतर: डॉ. शिवराम कामत, मल्लिनाथ, नेल्लिकेरी, उप्परकेरी रस्ते, कुमटा
परिशीलक: मा. वलेरियन फेर्नांडीस, सां. आंतोनी इगर्ज, सास्तान, उडुपी
समन्वय समिती:
कासरगोडू चिन्ना, अध्यक्ष, कर्नाटक कोंकणी साहित्य अकाडेमी, लालभाग, मंगळूर.
डॉ बी. देवदास पै, रिजिस्ट्रार, कर्नाटक कोंकणी साहित्य अकाडेमी, मंगळूर.
श्री रॉय कास्टेलिनो, अध्यक्ष, कोंकणी प्रचार संचालन (री). मंगळूर, मकाळे, शक्तिनगर, मंगळूर - १६.
डॉ. के. मोहन पै, काऱ्यदर्शी, कोंकणी अल्पसंख्यात विद्या संस्थ्यांचो संघ, वी.टी. रस्तो, मंगळूर - १.
-मेल्विन रोड्रीगस