ಕವಿತಾ ವಿಶ್ಲೇಷಣ್ 9:
ಮಿಸ್ತೆರ್, ಸ್ವ-ಅವಲೋಕನ್ ಆನಿ ಉಜ್ವಾಡ್
ಮೂಳ್ ಕವಿತಾ: ಸ್ವೀಡಿಶ್. ಕವಿ: ತೊಮಾಸ್ ಟ್ರೋವ್ನ್ ಸ್ಟ್ರೋಮುರ್
'Solen står lågt nu. Våra skuggor är jättar. Snart är allt skugga'. ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ’ಆತಾಂ ಸುರ್ಯೊ ಲ್ಹಾನ್ ಆಸಾ, ದೆಕುನ್ ಆಮ್ಚ್ಯೊ ಸಾವ್ಳ್ಯೊ ಜಯ್ತಾಕಾರಾಚ್ಯೊ, ವೆಗಿಂಚ್; ಸರ್ವ್ ಸಾವ್ಳ್ಯೊಚ್ ಜಾತಾತ್.’
ಜೆದ್ನಾಂ ಹಾಂವ್ ಸ್ಟೋಕ್ಹೋಮಾಂತ್ ಕಾಮ್ ಕರುನ್ ಆಸಲ್ಲೊಂ, ತವಳ್ ಸ್ವೀಡನಾಚ್ಯಾ ತೊಮಾಸ್ ಟ್ರೋವ್ನ್ ಸ್ಟ್ರೋಮುರಾಚಿ ಹಿ ಹೈಕು ಮ್ಹಾಕಾ ಬೋವ್ ಪಸಂದೆಚಿ ಜಾಂವ್ಕ್ ಪಾವಲ್ಲಿ.
ಹ್ಯಾ ಹೈಕುಕ್ ಖಂಯ್ಚ್ಯಾಯ್ ಅರ್ಥಾಂತ್ ಘೆವ್ಯೆತಾ: ಬೌದ್ದಿಕ್ ಅರ್ಥಾನ್ ಘೆಂವ್ಚೆಂ ತರ್ - ಜಾಣ್ವಾಯ್ ಸುರ್ಯೊ ಆನಿ ಆಮ್ಚಿ ಸಾವ್ಳಿ - ಆಮ್ಚೆಂ ಅಗ್ಯಾನ್, ಸುರ್ಯೊ ಲ್ಹಾನ್ ಜಾಲ್ಲೆಪರಿಂಚ್ ಅಗ್ಯಾನ್ ವಾಡುನ್ ವೆತಾ.
ತಾತ್ವಿಕ್ ವಾ ಅಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ್ ವಾ ದೇವ್-ಶಾಸ್ತಿರಾಚ್ಯಾ ಅರ್ಥಾನ್ ಘೆಂವ್ಚೆಂ ತರ್ - ಜಿವಿತಾಚಿಂ ತೀನ್ ಹಂತಾಂ ಪಿಂತ್ರಾಯ್ತಾತ್. ಪಯ್ಲೆಂ ವ್ಹಡ್ ಸುರ್ಯೊ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಸಕ್ತೆನ್ ಭರಲ್ಲೊ ಮನಿಸ್, ದುಸ್ರೆಂ ಹಂತ್ ಪ್ರಾಯೆನ್ ಭರಲ್ಲೊ ಮನಿಸ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ತಾಚಿ ಸಕತ್ ಜಶೆಂ ಸುರ್ಯೊ ಲ್ಹಾನ್/ಅಸ್ಕತ್ ಜಾತಚ್ ಗೆಲ್ಲೆಪರಿಂ ತಾಚಿ ಸಾವ್ಳಿ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಸಂಪ್ಣಿ ಲಾಗಿಂ ಜಾತಾ ಆನಿ ಆಖೇರಿಕ್ ಸರ್ವ್ ಸಂಪ್ತಾ.
ಜೆದ್ನಾಂ ಕವಿತೆಂತ್ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ್ ಚಿಂತಪ್ ಬೌದ್ದಿಕ್ ಚಿಂತ್ಪಾಚ್ಯಾ ಸಂಸಾರಾಚೆರ್ ಉಜ್ವಾಡ್ ಫಾಂಕಯ್ತಾ ವಾ ಉಜ್ವಾಡ್ ಫಾಂಕೊಂವ್ಚೆಂ ಪ್ರೇತನ್ ಕರ್‍ತಾ, ತೆದ್ನಾಂ ತಿ ಕವಿತಾ ಫಕತ್ ಕವಿತಾ ಜಾವ್ನ್ ಉರನಾ, ಬಗರ್ ಜಿಣ್ಯೆಲಿಸಾಂವ್ ಜಾತಾ.
ಹ್ಯಾ ಸಂಸಾರಾಂತ್ ಕಿತೆಂಚ್ ಶಾಸ್ವಿತ್ ನಾ, ಹೆಂ ಸಮ್ಜುನ್ ಜಿಯೆಜಾಯ್ ಜಾಲ್ಲೊ ಮನಿಸಚ್ ಶಾಸ್ವಿತ್ ನ್ಹಯ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಹರ್ಯೆಕ್ಯೆ ಘಡ್ಯೆ ವಿಸ್ರುನ್ ಜಿಯೆತಲೊ ಮನಿಸ್ ಸಯ್ತ್ ಜಾಣಾ ಹೆಂ ಏಕ್ ಆಡೂಕ್ ಸತ್. ತರಯ್ ಮನಿಸ್, ಆಪುಣ್, ಆಪ್ಣಾಚೆಂ, ಆಪ್ಣಾಕ್, ಆಪ್ಣಾಖಾತಿರ್ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯೆ ಸಂಗ್ತೆಂಚೆರ್ ಚಡಿತ್ ಧ್ಯಾನ್ ದಿತಾ ಆನಿ ಹ್ಯಾ ಪಾಸತ್ ಹೆರಾಂಕ್ ಗಳ್ಸಿತಾ, ವಾಪರ್‍ತಾ, ಉಪೇಗ್ ಕರ್‍ತಾ, ಘಾಸ್ತಾ/ಪುಸ್ತಾ ಆನಿ ಘಶ್ಟಿತಾ. ಆನಿ ಹೆಂ ಕರುಂಕ್ ತಾಚ್ಯೊ ವಾಟೊ ಕಸಲ್ಯೊ?, ಹೆರಾಂಚ್ಯೊ ಖಬ್ರೊ ಕರ್‍ಚ್ಯೊ, ಹೆರಾಂಚೆಂ ಉಣೆಪಣ್ ಮೆಜ್ಚೆಂ, ಹೆರಾಂಚಿ ಝಡ್ತಿ ಕರ್‍ಚಿ.
Great minds discuss ideas. Average minds discuss events. Small minds discuss people. ಹೆಂ ಜಾಗತಿಕ್ ಸತ್, ಆನಿ ಹಾಂತುಂ ನವೆಂ ಕಿತೆಂಚ್ ನಾ, ಉಂಚ್ಲೆ ಮನಿಸ್ ಫಕತ್ ವಿಚಾರಾಂಕ್ ವಿಂಚ್ತಾತ್, ಸಾದೆ ಮನಿಸ್ ಘಡಿತಾಂಕ್ ವಿಂಚ್ತಾತ್ ಆನಿ ಲ್ಹಾನ್ ಮನಿಸ್ ವೆಕ್ತಿಂಕ್ ವಿಂಚ್ತಾತ್.
ಹೆರಾಂಚಿ ಝಡ್ತಿ ಕರ್‍ತಲ್ಯಾಂವಿಶಿಂ ಸಾಂಗ್ಚೆಂ ತರ್; "When you judge others, you do not define them; you define yourself." ಹಿಂ ಚಿಂತ್ನಾಂ ಹ್ಯಾ ಕವಿತೆಚ್ಯಾ ಚಿಂತ್ಪಾಚೆಂ ಪಾಟ್ ಥಳ್ ಕರುಂಕ್ ಗರ್ಜೆಚಿಂ ತಶೆಂಚ್ ಮಹತ್ವಾಚಿಂ. ಪುಣ್ ಆನ್ಯೇಕಾ ಪೊಂತಾಂತ್ ಆಮಿ ಕಶೆಂ ಆಸುಂಕ್ ಜಾಯ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಲಾವೊತ್ಜೂಚ್ಯಾ ಉತ್ರಾನ್ ಸಾಂಗ್ಚೆಂ ತರ್; "Care about what other people think and you will always be their prisoner." ಹೆರಾಂ ಆಮ್ಚೆವಿಶಿಂ ಕಿತೆಂ ಚಿಂತಾತ್ ಮ್ಹಣುನ್ ಚಿಂತುಂಕ್ ಆನಿ ತಾಂಚ್ಯಾ ಚಿಂತ್ಪಾಪರಿಂ ಜಿಯೆಂವ್ಕ್ ಗೆಲ್ಯಾರ್ ಆಮಿ ತಾಂಚೆ ಕಯ್ದಿ ಜಾವ್ನ್ ಜಿಯೆತೆಲ್ಯಾಂವ್.
2011 ಇಸ್ವೆಚಿ ನೋಬೆಲ್ ಪುರಸ್ಕಾರ್ ಲಾಭ್ಲೆಲಿ ಕವಿತಾ ಹಿ:
'Den halvfärdiga himlen'
Den halvfärdiga himlen
Modlösheten avbryter sitt lopp.
ångesten avbryter sitt lopp.
Gamen avbryter sin flykt.
Det ivriga ljuset rinner fram,
även spökena tar sig en klunk.
Och våra målningar kommer i dagen,
våra istidsateljéers röda djur.
Allting börjar se sig omkring.
Vi går i solen hundratals.
Var människa en halvöppen dörr
som leder till ett rum för alla.
Den oändliga marken under oss.
Vattnet lyser mellan träden.
Insjön är ett fönster mot jorden.
ಹ್ಯೆ ಕವಿತೆಚೊ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಅನುವಾದ್ ಕರ್‍ಚೊ ತರ್;
ಅರ್ಧೊ ಖಾಲಿ ಸರ್ಗ್
ನಿರಾಶಾ ದುಭಾವಾವಿಣೆಂ ಆಪ್ಣಾ ಥಂಯಿಂಚ್ ತುಟ್ತಾ
ರಾಗ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಅರ್ಥಾಂತಚ್ ಮೊಡ್ತಾ
ಘೊಣಿಂ ಆಪ್ಲ್ಯೊ ಉಡ್ಣ್ಯೊ ಲೆಗುನ್ ಸೊಡ್ತಾ
ಕೌತುಕ್ ಉಜ್ವಾಡ್ ಭಾಯ್ರ್ ಪಡ್ತಾ
ನಾಡಿ ಲೆಗುನ್ ವೊಕ್ತಾಂ ಘೆತಾ
ಆನಿ ಉಜ್ವಾಡಾಂತ್ ಆಮ್ಚೆಂ ಪಿಂತುರ್ ದಿಸ್ತಾ
ಬರಫಾ-ಆವ್ಕಾಚ್ಯಾ ಸ್ಟುಡಿಯೊಂತ್ಲಿಂ ತಾಂಬ್ಡಿಂ ಜಾನ್ವಾರಾಂ
ಆನಿ ಸಕ್ಕಡ್ ಭೊಂವ್ತಣಿ ಪಳೆಂವ್ಕ್ ಲಾಗ್ತಾನಾ
ಶೆಂಭೊರಾಂನಿ ಆಮಿ ಚಲ್ತಾಂವ್ ಸುರ್ಯಾತೆವ್ಶಿನ್
ಹರ್ಯೆಕ್ಲೊ ಮನಿಸ್ ಅರ್ಧೆಂ ಉಗ್ತೆಂ ದಾರ್
ಹೆರಾಂಕ್ ಎಕಾ ಕುಡಾಕ್ ಆಯ್ತೆಂ ಕರ್‍ಚೆಂ
ಆಖೇರ್ ಜಾಯ್ನಾತ್ಲೆಂ ಮಯ್ದಾನ್ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಪಂದಾಕ್
ಉದಕ್ ಸಯ್ತ್ ಪರ್ಜಳ್ತಾ ರುಕಾಂ ಮಧ್ಲ್ಯಾನ್
ತಳೆಂ ಏಕ್ ಜನೆಲ್ ಜಾವ್ನಾಸಾ ಹ್ಯೆ ಭುಂಯ್ಚೆಂ.
ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ್ ಚಿಂತಪ್ ಜಿಣ್ಯೆ ಮಿಸ್ತೆರಾಂಕ್ ಆನಿ ಗೊಂದೊಳಾಂಕ್ ಜವಾಬಿ ದಿತಾ. ಪುಣ್ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ್ ಚಿಂತಪಚ್ ಸವಾಲಾಂ, ಸವಾಲಾಂ ಆನಿ ಸವಾಲಾಂ. ಹಿ ಕವಿತಾ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ್ ಚಿಂತ್ಪಾಚ್ಯೆ ಬುನ್ಯಾದಿಚೆರ್ ಉಬಿ ಕೆಲ್ಲಿ ಜಾವ್ನಾಸ್ತಾಂ, ಮಿಸ್ತೆರಾಂನಿ ಗುಟ್ಲಲ್ಲ್ಯಾ ಹ್ಯೆ ಕವಿತೆಚ್ಯಾ ಎಕೆಕ್ಯೆ ಇಮಾಜಿಕ್ ಸುಟೊಂವ್ಚೆಂ ಪ್ರೇತನ್ ನಿರ್ಫಳ್, ಆನಿ ಗರ್ಜೆಭಾಯ್ಲೆಂ. ಆನಿ ಹ್ಯಾ ಎಕೆಕಾ ಸವಾಲಾಂಕ್ ಪಾರ್ಕುಂಚಿ, ಸಮ್ಜುಂಚಿ ಶ್ಯಾಥಿ ಆಸ್ಚ್ಯಾಂಕ್ ಸಮ್ಜಾಂವ್ಚಿ ಗರ್ಜಯ್ ನಾ.
ಹ್ಯೆ ಕವಿತೆಂತ್ ಭೋವ್ ಸಂಕೀರ್ಣ್ ರಿತಿನ್ ಪುಣ್ ಭೋವ್ ಗುಂಡಾಯೆನ್, ಆಪುರ್ಬಾಯೆಚೆ ಮಿಸ್ತೆರ್, ಜೆ ಸ್ವಅವಲೋಕನ್ ಆನಿ ಗಿನ್ಯಾನಾಕ್ ಸಮ್ಜಾಯ್ತಾತ್.
’ಅರ್ಧೊ (ಖಾಲಿ) ಸರ್ಗ್’ ಏಕ್ ಆಧುನಿಕ್ ಕವಿತಾ, ಗುಂಡಾಯೆಚ್ಯಾ ಮಿಸ್ತೆರಾಂಕ್, ಸಂಕೀರ್ಣ್ ಇಮಾಜೆಂನಿ ಗುಟ್ಲಾವ್ನ್ ಉತ್ರಾಯಿಲ್ಲಿಂ ವಾಕ್ಯಾಂ. ಹಾಂಗಾಸರ್ ಥಿಯೇಟರ್, ಆನಿ ಪಾತ್ರ್ ಎಕಾಮೆಕಾಸವೆಂ ನಾಟಕ್ ಜಾವ್ನ್ ಮುಖಾಮುಖಿ ಜಾವ್ನ್ ಎಕ್ಯೆ ರಿತಿನ್ ತಾತ್ವಿಕ್ ಚಿಂತ್ಪಾಚೆಂ ಘರ್ಶಣ್, ಪುಣ್ ಆನ್ಯೇಕ್ಯೆ ರಿತಿನ್ ಸಮಾಧಾನಾಚ್ಯೊ ವಾಟೊ ಕರುನ್ ದಿಂವ್ಚ್ಯಾ ಚಿಂತ್ಪಾಚಿ ಕವಿತಾ. ಹ್ಯೆ ಕವಿತೆಂತ್ ಛಂದಸ್, ಮಾತ್ರಾ, ಪ್ರಾಸ್ ಲಯ್ ನಾ, ಪುಣ್ ಪರಸ್ಪರ್ ಪೂರಕ್ ತಶೆಂಚ್ ವಿರುಧ್ ಜಾಂವ್ಚೆ ಸಬ್ಧ್ ಆಸಾತ್.
ಕವಿತೆಚೆಂ ನಾಂವಚ್ ಘೆತ್ಲೆಂ ತರ್ ’ಅರ್ಧೆಂ ಖಾಲಿ ಸರ್ಗ್’ ವಾ ’ಅರ್ಧೆಂ ಉರಲ್ಲೊ ಸರ್ಗ್’ ಜಾತೆಂ ನ್ಹಯ್? ಪುಣ್ ಕವಿ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ತಾತ್ವಿಕ್ ಸಂಸಾರಾಂತ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ವೆಕ್ತಿತ್ವ್/ಚಿಂತ್ಪಾಸವೆಂ ಎಕ್ಯೆ ರಿತಿನ್ ಚಲೊಂವ್ಚೊ ಮೊನೊ ಸಂವಾದ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಪರಿಂ ಮ್ಹಾಕಾ ಗಮ್ತಾ.
ನಿರಾಶಾ ದುಭಾವಾವಿಣೆಂ ಅಪ್ಣಾಥಂಯಿಂಚ್ ತುಟ್ತಾ, ರಾಗ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಅರ್ಥಾಂತಚ್ ಮೊಡ್ತಾ, ಘೊಣಿಂ ಆಪ್ಲ್ಯೊ ಉಡ್ಣ್ಯೊ ಲೆಗುನ್ ಸೊಡ್ತಾತ್;
ಹಾಂಗಾಸರ್ ನಿರಾಶಾ ಆನಿ ರಾಗ್ ಮನ್ಶಾಚಿಂ ಭೊಗ್ಣಾಂ ತರ್ ಘೊಣಿಂ ಏಕ್ ಇಮಾಜ್, ಆನಿ ಘೊಣಿಂ ಏಕ್ ಸಕತ್, ವಾಯ್ಟ್ ಸಕತ್, ಆನಿ ಉಡ್ಣಿ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ತ್ಯೆ ಸಕ್ತೆಚೊ ಪರಿಣಾಮ್.
’ಕೌತುಕ್ ಉಜ್ವಾಡ್ ಭಾಯ್ರ್ ಪಡ್ತಾ, ನಾಡಿ ಲೆಗುನ್ ವೊಕ್ತಾಂ ಘೆತಾ’;
ಉಜ್ವಾಡಾಚ್ಯಾ ಗುಣಾಂವಿಶಿಂ ಆನಿ ದಿಸನಾಸ್ಚ್ಯಾ ನಾಡಿಂನಿ ವೊಕ್ತಾಂ ಘೆಂವ್ಚೆಂ ಚಿಂತಪ್ ಕಾಂಯ್ ದೋನ್ ವೆವೆಗ್ಳ್ಯಾ ದಿಶೆಂನಿ ಪರಸ್ಪರ್ ಪುಣ್ ತದ್ವಿರುದ್ದ್ ರಿತಿನ್ ಉಬ್ಯೊ ಜಾಯ್ನಾಂತ್?
’ಆನಿ ಉಜ್ವಾಡಾಂತ್ ಆಮ್ಚೆಂ ಪಿಂತುರ್ ದಿಸ್ತಾ, ಬರ್ಫಾ-ಆವ್ಕಾಚ್ಯಾ ಸ್ಟುಡಿಯೊಂತ್ಲಿಂ ತಾಂಬ್ಡಿಂ ಜಾನ್ವಾರಾಂ’;
ಹಿ ವೋಳ್ ಕಾಂಯ್ ವೆವೆಗ್ಳೆ ಅರ್ಥ್ ದಿಂವ್ಚ್ಯಾ ಇಮಾಜಿಂನಿ ಗುಂತುನ್, ಪರತ್ ಪರತ್ ಅವಲೋಕನಾಕ್ ಉಲೊ ದಿತಾ, ದಿಸಾ ಉಜ್ವಾಡಾಂತ್ ಆಮ್ಚಿಂ ಪಿಂತುರಾಂ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಜಾನ್ವಾರಾಪರಿಂ ದಿಸುಂಕ್ ಲಾಗ್ತಾತ್? ತರ್ ಆಮಿ ಜಿಯೆತಲೊ ಸಂಸಾರ್ ಕಾಳೊಕಾಚೊ? ಗುಪಿತ್? ಆನಿ ಬರಫಾಚೆಂ ಆವ್ಕ್ ಕಿತ್ಲೆಂ ಶಾಸ್ವಿತ್? ಆನಿ ಹ್ಯಾ ಆವ್ಕಾಚೊ ಸ್ಟುಡಿಯೊ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಹೊ ಸಂಸಾರ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಥಿಯೇಟರ್? ಕಿತ್ಲ್ಯಾಯ್ ಗುಂಡಾಯೆಂತ್ ಹೆಂ ಚಿಂತಪ್ ವ್ಹಾಳೊವ್ಯೆತಾ.
’ಆನಿ ಸಕ್ಕಡ್ ಭೊಂವ್ತಣಿಂ ಪಳೆಂವ್ಕ್ ಲಾಗ್ತಾನಾ, ಶೆಂಭೊರಾಂನಿ ಆಮಿ ಚಲ್ತಾಂವ್ ಸುರ್ಯಾತೆವ್ಶಿನ್’;
ಹಾಂಗಾಸರಯ್ ಆಮಿ ಜಿಯೆಂವ್ಚೆಂ ಹೆರಾಂಕ್ ದಾಕೊಂವ್ಚ್ಯಾ ಇರಾದ್ಯಾನ್? ಹಿ ಕೊಣಾಚಿ ಜಿಣಿ? ಕೊಣಾ ಪಾಸತ್ ಆಮಿ ಜಿಯೆಜಾಯ್? ಕೊಣಾ ಪಾಸತ್ ಆಮಿ ಜಿಯೆತಾಂವ್? ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಹಿ ಫಟವ್ಣಿ? ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಹಿ ಫಸವ್ಣಿ? ಹ್ಯಾ ಸರ್ವ್ ಸವಲಾಂಚ್ಯಾ ದಾಳ್ಯಾಕ್ ಉಬೆಂ ಕರ್‍ಚೆಂ ಚಿಂತಪ್.
’ಹರ್ಯೆಕ್ಲೊ ಮನಿಸ್ ಅರ್ಧೆಂ ಉಗ್ತೆಂ ದಾರ್, ಹೆರಾಂಕ್ ಎಕಾ ಕುಡಾಕ್ ಆಯ್ತೆಂ ಕರ್‍ಚೆಂ’;
ಅರ್ಧೆಂ ಉಗ್ತೆಂ ದಾರ್ ಕಿತ್ಯಾಕ್? ಕಸಲೆಂ ತೆಂ ಕೂಡ್? ಕೊಣಾ ಪಾಸತ್ ಆಯ್ತೆಂ ಕೆಲ್ಲೆಂ ವಾ ಕರ್‍ಚೆಂ? ಕೊಣ್ ತಿಂ ಹೆರಾಂ?
ಹಿ ಕವಿತಾ ಫುಡೆಂ ಗೆಲ್ಲೆಪರಿಂಚ್ ಸಂಕೀರ್ಣ್ ಜಾತೆಚ್ ವೆತಾ, ವಯ್ರ್ ಉಭೆಂ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ಸರ್ವ್ ಸವಾಲಾಂಚೆರ್ ಉಜ್ವಾಡಾಚಿಂ ಕಿರ್ಣಾಂ ಫಾಂಕಯಿತ್ ವೆತಾ;
’ಆಖೇರ್ ಜಾಯ್ನಾತ್ಲೆಂ ಮಯ್ದಾನ್ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಪಂದಾಕ್, ಉದಕ್ ಸಯ್ತ್ ಪರ್ಜಳ್ತಾ ರುಕಾಂ ಮಧ್ಲ್ಯಾನ್, ತಳೆಂ ಏಕ್ ಜನೆಲ್ ಜಾವ್ನಾಸಾ ಹ್ಯೆ ಭುಂಯ್ಚೆಂ.;
ಹ್ಯಾ ಸರ್ವ್ ಕವಿತೆಚ್ಯಾ ಮುಳಾವ್ಯಾ ಚಿಂತ್ಪಾಚೆಂ ಪಾಟ್ ಥಳ್ ಹಾಂಗಾಸರ್ ಆಸಾ, ಆಮಿ ಆಖೆರ್ ಶಾಸ್ವಿತ್ ಭುಂಯ್ಚೆರ್ ಜಿಯೆಂವ್ಚ್ಯೊ ನಶ್ವರ್ ಜೀವಿ, ಹಾಂಗಾಸರ್ ಉದಕ್ ಜೆಂ ಶಾಸ್ವಿತ್ ಪುಣ್ ಪರ್ಜಳ್ತಾ ಆಪ್ಣಾಕ್ ಗಳ್ಸುನ್ ಜಿಯೆತೆಲ್ಯಾ ರುಕಾಂ ಮಧೆಂ ಸಯ್ತ್, ತಿತ್ಲೆಂಚ್ ನ್ಹಯ್, ತಳೆಂ ಹ್ಯೆ ಭುಂಯ್ಚೆಂ ಏಕ್ ಜನೆಲ್.
ಹಿ ಕವಿತಾ ಕಾಂಯ್ ಎಕಾ ನಿರ್ದಿಶ್ಟ್ ಅರ್ಥಾಚಿ ಮ್ಹಣುಂಕ್ ಜಾಯ್ನಾ, ಕವಿತೆಕ್ ಸಮ್ಜತೆಲ್ಯಾಂಕ್ ಹಿ ಕವಿತಾ ಕಾಂಯ್ ಜಾಯ್ತೊ ಅನ್ಭೋಗ್, ಜಾಯ್ತೆಂ ಲಿಸಾಂವ್ ದೀಂವ್ಕ್ ಸಕತ್ ಮ್ಹಣ್ಚ್ಯಾಂತ್ ಕಸಲೊಚ್ ದುಭಾವ್ ನಾ.
- ವಲ್ಲಿ ಕ್ವಾಡ್ರಸ್
मिस्तेर, स्व-अवलोकन आनी उजवाड (मूळ: स्वीडीश, कवी: तोमास ट्रोव्न स्ट्रोमूर)
'Solen står lågt nu. Våra skuggor är jättar. Snart är allt skugga'. म्हळ्यार ’आतां सुऱ्यो ल्हान आसा, देकून आमच्यो सावळ्यो जयताकाराच्यो, वेगींच; सर्व सावळ्योच जातात.’
जेदनां हांव स्टॉकहॉमांत काम करून आसल्लों, तवळ स्वीडनाच्या तोमास ट्रोव्न स्ट्रोमुराची ही हैकू म्हाका बोव पसंदेची जावंक पावल्ली.
ह्या हैकूक खंयच्याय अर्थांत घेव्येता: बौद्दीक अर्थान घेंवचें तर - जाण्वाय सुऱ्यो आनी आमची सावळी - आमचें अग्यान, सुऱ्यो ल्हान जाल्लेपरींच अग्यान वाडून वेता.
तात्वीक वा अध्यात्मीक वा देव-शास्तिराच्या अर्थान घेंवचें तर - जिविताचीं तीन हंतां पिंत्रायतात. पयलें व्हड सुऱ्यो म्हळ्यार सक्तेन भरल्लो मनीस, दुसरें हंत प्रायेन भरल्लो मनीस म्हळ्यार ताची सकत जशें सुऱ्यो ल्हान/अस्कत जातच गेल्लेपरीं ताची सावळी म्हळ्यार संपणी लागीं जाता आनी आखेरीक सर्व सोंपता.
जेदनां कवितेंत आध्यात्मीक चिंतप बौद्दीक चिंतपाच्या संसाराचेर उजवाड फांकयता वा उजवाड फांकोंवचें प्रेतन करता, तेदनां ती कविता फकत कविता जावन उरना, बगर जिण्येलिसांव जाता.
ह्या संसारांत कितेंच शास्वीत ना, हें समजून जियेजाय जाल्लो मनिसच शास्वीत न्हय म्हळ्ळें हऱ्येक्ये घड्ये विसरून जियेतलो मनीस सयत जाणा हें एक आडूक सत. तरय मनीस, आपूण, आपणाचें, आपणाक, आपणाखातीर म्हळ्ळ्ये संगतेंचेर चडीत ध्यान दिता आनी ह्या पासत हेरांक गळसिता, वापरता, उपेग करता, घासता/पुसता आनी घश्टिता. आनी हें करुंक ताच्यो वाटो कसल्यो?, हेरांच्यो खबरो करच्यो, हेरांचें उणेपण मेजचें, हेरांची झडती करची.
Great minds discuss ideas. Average minds discuss events. Small minds discuss people. हें जागतीक सत, आनी हांतूं नवें कितेंच ना, उंचले मनीस फकत विचारांक विंचतात, सादे मनीस घडितांक विंचतात आनी ल्हान मनीस वेक्तिंक विंचतात.
हेरांची झडती करतल्यांविशीं सांगचें तर; "When you judge others, you do not define them; you define yourself." हीं चिंतनां ह्या कवितेच्या चिंतपाचें पाटथळ करुंक गर्जेचीं तशेंच महत्वाचीं. पूण आन्येका पोंतांत आमी कशें आसुंक जाय म्हळ्ळें लावोत्जूच्या उत्रान सांगचें तर; "Care about what other people think and you will always be their prisoner." हेरां आमचेविशीं कितें चिंतात म्हणून चिंतुंक आनी तांच्या चिंतपापरीं जियेवंक गेल्यार आमी तांचे कयदी जावन जियेतेल्यांव.
२०११ इस्वेची नोबेल पुरस्कार लाभलेली कविता ही:
'Den halvfärdiga himlen'
Den halvfärdiga himlen
Modlösheten avbryter sitt lopp.
ångesten avbryter sitt lopp.
Gamen avbryter sin flykt.
Det ivriga ljuset rinner fram,
även spökena tar sig en klunk.
Och våra målningar kommer i dagen,
våra istidsateljéers röda djur.
Allting börjar se sig omkring.
Vi går i solen hundratals.
Var människa en halvöppen dörr
som leder till ett rum för alla.
Den oändliga marken under oss.
Vattnet lyser mellan träden.
Insjön är ett fönster mot jorden.
ह्ये कवितेचो कोंकणी अनुवाद करचो तर;
अर्धो खाली सर्ग
निराशा दुभावाविणें आपणा थंयिंच तुटता
राग आपल्या अर्थांतच मोडता
घोणीं आपल्यो उडण्यो लेगून सोडता
कौतूक उजवाड भायर पडता
नाडी लेगून वोक्तां घेता
आनी उजवाडांत आमचें पिंतूर दिसता
बरफा-आवकाच्या स्टुडियोंतलीं तांबडीं जान्वारां
आनी सक्कड भोंवतणी पळेवंक लागताना
शेंभोरांनी आमी चलतांव सुऱ्यातेवशीन
हऱ्येकलो मनीस अर्धें उगतें दार
हेरांक एका कुडाक आयतें करचें
आखेर जायनातलें मयदान आमच्या पोंदाक
उदक सयत पर्जळता रुकां मधल्यान
तळें एक जनेल जावनासा ह्ये भुंयचें.
आध्यात्मीक चिंतप जिण्ये मिस्तेरांक आनी गोंदोळांक जवाबी दिता. पूण आध्यात्मीक चिंतपच सवालां, सवालां आनी सवालां. ही कविता आध्यात्मीक चिंतपाच्ये बुन्यादिचेर उबी केल्ली जावनासतां, मिस्तेरांनी गुटलल्ल्या ह्ये कवितेच्या एकेक्ये इमाजीक सुटोंवचें प्रेतन निर्फळ, आनी गर्जेभायलें. आनी ह्या एकेका सवालांक पार्कुंची, समजुंची श्याथी आसच्यांक समजांवची गर्जय ना.
ह्ये कवितेंत भोव संकीर्ण रितीन पूण भोव गुंडायेन, आपुरबायेचे मिस्तेर, जे स्वअवलोकन आनी गिन्यानाक समजायतात.
’अर्धो (खाली) सर्ग’ एक आधुनीक कविता, गुंडायेच्या मिस्तेरांक, संकीर्ण इमाजेंनी गुटलावन उत्रायिल्लीं वाक्यां. हांगासर थियेटर, आनी पात्र एकामेका सवें नाटक जावन मुखामुखी जावन एक्ये रितीन तात्वीक चिंतपाचें घर्शण, पूण आन्येक्ये रितीन समाधानाच्यो वाटो करून दिंवच्या चिंतपाची कविता. ह्ये कवितेंत छंदस, मात्रा, प्रास लय ना, पूण परस्पर पूरक तशेंच विरूध जांवचे सब्ध आसात.
कवितेचें नांवच घेतलें तर ’अर्धो खाली सर्ग’ वा ’अर्धें उरल्लो सर्ग’ जातें न्हय? पूण कवी आपल्या तात्वीक संसारांत आपल्या वेक्तित्व/चिंतपा सवें एक्ये रितीन चलोंवचो मोनो संवाद म्हळ्ळेपरीं म्हाका गमता.
निराशा दुभावाविणें अपणाथंयिंच तुटता, राग आपल्या अर्थांतच मोडता, घोणीं आपल्यो उडण्यो लेगून सोडतात;
हांगासर निराशा आनी राग मनशाचीं भोगणां तर घोणीं एक इमाज, आनी घोणीं एक सकत, वायट सकत, आनी उडणी म्हळ्यार त्ये सक्तेचो परिणाम.
’कौतूक उजवाड भायर पडता, नाडी लेगून वोक्तां घेता’;
उजवाडाच्या गुणांविशीं आनी दिसनासच्या नाडिंनी वोक्तां घेंवचें चिंतप कांय दोन वेवेगळ्या दिशेंनी परस्पर पूण तद्विरुद्द रितीन उब्यो जायनांत?
’आनी उजवाडांत आमचें पिंतूर दिसता, बर्फा-आवकाच्या स्टुडियोंतलीं तांबडीं जान्वारां’;
ही वोळ कांय वेवेगळे अर्थ दिंवच्या इमाजिंनी गुंतून, परत परत अवलोकनाक उलो दिता, दिसा उज्वाडांत आमचीं पिंतुरां कित्याक जान्वारापरीं दिसुंक लाग्तात? तर आमी जियेतलो संसार काळोकाचो? गुपीत? आनी बरफाचें आवक कितलें शास्वीत? आनी ह्या आवकाचो स्टुडियो म्हळ्यार हो संसार म्हळ्ळें थियेटर? कितल्याय गुंडायेंत हें चिंतप व्हाळोव्येता.
’आनी सक्कड भोंवतणीं पळेवंक लागताना, शेंभोरांनी आमी चलतांव सुऱ्यातेवशीन’;
हांगासरय आमी जियेंवचें हेरांक दाकोंवच्या इराद्यान? ही कोणाची जिणी? कोणा पासत आमी जियेजाय? कोणा पासत आमी जियेतांव? कित्याक ही फटवणी? कित्याक ही फसवणी? ह्या सर्व सवालांच्या दाळ्याक उबें करचें चिंतप.
’हऱ्येकलो मनीस अर्धें उगतें दार, हेरांक एका कुडाक आयतें करचें’;
अर्धें उगतें दार कित्याक? कसलें तें कूड? कोणा पासत आयतें केल्लें वा करचें? कोण तीं हेरां?
ही कविता फुडें गेल्लेपरिंच संकीर्ण जातेच वेता, वयर उभें केल्ल्या सर्व सवालांचेर उज्वाडाचीं किर्णां फांकयीत वेता;
’आखेर जायनातलें मयदान आमच्या पंदाक, उदक सयत पर्जळता रुकां मधल्यान, तळें एक जनेल जावनासा ह्ये भुंयचें.;
ह्या सर्व कवितेच्या मुळाव्या चिंतपाचें पाटथळ हांगासर आसा, आमी आखेर शास्वीत भुंयचेर जियेंवच्यो नश्वर जीवी, हांगासर उदक जें शास्वीत पूण पर्जळता आपणाक गळसून जियेतेल्या रुकां मधें सयत, तितलेंच न्हय, तळें ह्ये भुंयचें एक जनेल.
ही कविता कांय एका निर्दिश्ट अर्थाची म्हणूंक जायना, कवितेक समजतेल्यांक ही कविता कांय जायतो अनभोग, जायतें लिसांव दीवंक सकत म्हणच्यांत कसलोच दुभाव ना.
- वल्ली क्वाड्रस
_____________________________________________________________________________________________
ಸವಾರಿ 8: ಜೀವ್, ಜಿವಿತ್ ಆನಿ ಘಾತ್
ಸವಾರಿ 7: ಮತ್, ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ್ ಆನಿ ಜಾಗ್
ಸವಾರಿ 6: ಕಾಳೊಕ್, ಉಜ್ವಾಡ್ ಆನಿ ಮನಿಸ್
ಸವಾರಿ 5: ಮುಖೊಟಿಂ, ಅಸ್ಲೀಯತ್ ಆನಿ ಜಿವಿತಾಪಯ್ಣ್
ಸವಾರಿ 4: ದೂಕ್, ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಆನಿ ಕವಿತಾ
ಸವಾರಿ 3: ಆಶಾ, ಕವಿ ಆನಿ ಸವಾರಿ
ಸವಾರಿ 2: ಸಂಘರ್ಶ್, ಜಿವಿತ್ ಆನಿ ಕವಿತಾ
ಸವಾರಿ 1: ನವೆಂ ಚಿಂತಪ್, ನವೊ ದಿಶ್ಟಾವೊ