ಕವಿತಾ ವಿಶ್ಲೇಷಣ್ 17:
(ಮೂಳ್ ಕವಿತಾ: ಗ್ರೀಕ್, ಕವಿ: ಕೊನ್ಸ್ಟಾಂಟೀನ್ ಪೇತ್ರೊ ಕವಾಫೀಸ್)
'Every ray of light holds the past, Every ray of hope holds the future' (ಉಜ್ವಾಡಾಚ್ಯಾ ಹರ್ಯೇಕಾ ಕಿರಣಾಂತ್ ಏಕ್ ಕಾಲ್ ಆಸಾ, ಹರ್ಯೆಕಾ ಭರ್ವಶ್ಯಾಚೆಂ ಕಿರಣ್ ಫುಡಾರಾಕ್ ಆಟಾಪ್ತಾ) ಸಾಂಗ್ಣೆಂತ್ ಗುಂಡಾಯೆಚೊ ಅರ್ಥ್ ಆಸಾ. ಭವ್ತಿಕ್ ವಿಚಾರಾಂನಿ ಹ್ಯೆ ಸಾಂಗ್ಣೆಕ್ ಅಶೇಂಯ್ ಸಮ್ಜುಂಯೆತಾ; ಕಾಳೊಕಾಸವೆಂ ಸಂಘರ್ಶ್ ಕರುನ್ ಆಯಿಲ್ಲೆಂ ಉಜ್ವಾಡಾಚೆಂ ಕಿರಣ್ ಆತಾಂ ಜಿಯೆತಾ ತರ್ ತಾಚೆಸವೆಂ ಸಂಘರ್ಶ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ಕಾಳೊಕಾಕ್ ತಾಣೆಂ ಮಾರ್ಲಾಂ ಆನಿ ತೊ ಅನ್ಭೋಗ್ ಆಪ್ಣಾಸವೆಂ ಆಸಾ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾನ್ ಪರತ್ ತೊ ವಾ ತಸಲೊಚ್ ಕಾಳೊಕ್ ಫುಡೆಂ ಆಯ್ಲೊ ತರ್ ತಾಚೆಸವೆಂ ಕಶೆಂ ಜಯ್ತ್ ಆಪ್ಣಾಂವ್ಚೆಂ ಮ್ಹಳ್ಳೊ ಭರ್ವಸೊ ತೊ. ಆನಿ ಭರ್ವಸೊ ಏಕ್ ಮಾತ್ರ್ ದಿವೊ ಜೊ ವೆಳಾಕಾಳಾಕ್ ಉತ್ರುನ್ ವಚುನ್ ಫಾಲ್ಯಾಂಕ್ ಸಯ್ತ್ ಪಾವುಂಕ್ ಸಕ್ಚೊ. ದೆಕುನ್ ಭರ್ವಸೊ ಸದಾಂಚ್ ಜಿವಾಳ್.
ಹೆ ಕಾವ್ಯಾಳ್ ವಿಚಾರ್ ಮುಕಾರ್ ಗೆಲ್ಲೆಪರಿಂಚ್ ಅರಿಸ್ಟಾಟಲಾಚ್ಯಾ ಎಕೆ ಸಾಂಗ್ಣೆಚಿ ಯಾದ್ ಕರ್ಚಿ ತರ್; 'It is during our darkest moments that we must focus to see the light.' ಹ್ಯೆ ಸಾಂಗ್ಣೆಕ್ ಸಯ್ತ್ ಭವ್ತಿಕ್ ರಾಜಾಂವಾಂತ್ ಗುಟ್ಲಾಂವ್ಚೆಂ ತರ್; ಕಾಳೊಕಾಚ್ಯೆ ಗುಂಡಾಯೆಂತ್ ಬುಡುನ್, ವ್ಹಳ್ವಳುನ್, ಕರ್ಗೊನ್ಚ್ ಉಜ್ವಾಡಾಚೆಂ ಮಹತ್ವ್ ಸಮ್ಜುಂಯೆತಾ. ಆನಿ ಅಸಲೆ ಸಂದಿಗ್ದ್ ಪರಿಗತೆಂತ್ಚ್ ಅಸಲ್ಯಾ ಉಜ್ವಾಡಾಚೆಂ ಮಹತ್ವ್ ಸಮ್ಜುಂಚೊ. ಹ್ಯಾಚ್ ವಿಚಾರಾಂಕ್ ಆಮೆರಿಕಾಚೊ ಏಕ್ ನಾಮ್ನೆಚೊ ಪದಾಂ ಘಡ್ಣಾರ್ ಸುನ್ ರಾ ಅಶೆಂ ಸಾಂಗ್ತಾ; 'The light of the future casts the shadows of tomorrow' ಹಿಂ ಉತ್ರಾಂ ಖರಿಂಚ್ ಜಾವ್ನ್ ವಾಜ್ಬಿ ಮ್ಹಣುನ್ ದಿಸ್ತಾತ್ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಆಮ್ಚೆಂ ಫಾಲೆಂ ಜೆದ್ನಾಂ ಭರ್ವಶ್ಯಾಚೆಂ ಕಿರಣ್ ಘೆವ್ನ್ ಯೆತಾ ತೆದ್ನಾಂ ಸೊಂಪುನ್ ಗೆಲ್ಲೊ ಕಾಲ್ ಕಾಳೊಕಾಚ್ಯೆ ವೆಂಗೆಂತ್ ಲಿಪುನ್ ವೆತಾ.
ಮನ್ಶಾವಿಕಾಸಾಚೆರ್ ಆಸ್ಚ್ಯಾ ಚಡ್ತಾವ್ ಜಾವ್ನ್ ಸರ್ವ್ ಬುಕಾಂನಿ ಗ್ರೀಕ್ ನಾಗರೀಕತೆವಿಶಿಂ ಸವಿಸ್ತಾರ್ ಉಲ್ಲೇಕ್ ಆಸಾ. ಭೋವ್ ಪ್ರಾಚೀನ್ ಕಾಳಾರ್ ಥಾವ್ನ್ ಗ್ರೀಕ್ ನಾಗರೀಕತಾ ತಶೆಂಚ್ ಸಾಮಾಜಿಕ್ ತತ್ವಾಂವಿಶಿಂ ಸಭಾರ್ ಪ್ರಕಾರಾಂಚ್ಯಾ ಸಾಹಿತ್ಯಾಂತ್ ಆಮ್ಕಾಂ ವಾಚುಂಕ್, ಸಮ್ಜುಂಕ್ ಮೆಳ್ತಾ. ಸಾಂಕೇತಿಕ್ ಭಾಸೆಕ್ ಮೊನಿ ಭಾಸ್ ಮ್ಹಣ್ತಾತ್ ಜಿ ಚಡ್ ಕರುನ್ ಫಾತ್ರಾಂಚೆರ್, ಗುಹಾಂ (ಗುಫಾಂ) ಚ್ಯೆ ವಣತಿಂಚೆರ್ ತಶೆಂಚ್ ಮಂದಿರಾಂನಿ ವೆಗ್-ವೆಗಳ್ಯಾ ಪ್ರಕಾರಾಂಚ್ಯಾ ಚಿತ್ರ್-ಚಿನ್ನ್-ಇಮಾಜಿಂನಿ ಆಜ್ ಪಾಸುನ್ ಆಮಿ ಪಳೆವ್ಯೆತಾ ಆನಿ ಸಮ್ಜುವ್ಯೆತಾ. ತ್ಯಾ ಕಾಳಾರ್ ವಾಪರ್ ಕರುನ್ ಆಯಿಲ್ಲೆ ಸಂಕೇತ್ ಕಾಂಯ್ ಆಯ್ಚ್ಯಾ ಕಾಳಾರ್ ತ್ಯಾ ಸಂಕೇತಾಂಚೊ ಅರ್ಥ್ ವೆಗ್ಳೊ ಕರುನ್ ಘೆತಿತ್ ಪುಣ್ ಅಸಲ್ಯಾ ಸಂಕೇತಾಂಕ್ ನೆಗಾರ್ ಭಿಲ್ಕುಲ್ ಕರಿನಾಂತ್. ಗ್ರೀಕ್ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಸಯ್ತ್ ಚಡ್ ಕರುನ್ ಕಾಲ್ಪನಿಕತಾ, ಮಿಥಕಾಚೆರ್ (Myth) ತಶೆಂಚ್ ಹೋಮರಾಚ್ಯಾ ಇಲಿಯಾಡ್ ಆನಿ ಒಡೆಸ್ಸಿ ಥಾವ್ನ್ ಲೊಕಾಮೊಗಾಳ್ ಜಾಲ್ಲೆ ಆಧಾರ್ ಆಮ್ಕಾಂ ವಾಚುಂಕ್ ಮೆಳ್ತಾತ್.
ಹಾಂಗಾಸರ್ ಉಜ್ವಾಡ್ ಆನಿ ಕಾಳೊಕ್ ಫಕತ್ ಭವ್ತಿಕ್ ನದ್ರೆನ್ ನ್ಹಯ್, ವಯ್ಚಾರಿಕ್ ನದ್ರೆನ್ ಘೆಂವ್ಚಿ ಗರ್ಜ್ ಆಸಾ. ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ 1899 ಇಸ್ವೆಂತ್ ಎಕಾ ಕವಿ, ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮಿ ತಶೆಂಚ್ ಸಮಾಜ್ ಸೆವಕ್ ಜಾವ್ನಾಸ್ಲ್ಲ್ಯಾ ಕವಾಫಿಸಾನ್ ಬರಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ’ಕ್ಯಾಂಡಲ್ಸ್ (ವಾತಿ)’ ಕವಿತೆಚೊ ಸಾರ್ ಫಕತ್ ಭವ್ತಿಕ್ ಉತ್ರಾಂನಿ ಮಾತ್ರ್ ನಾ. ಬಗರ್ ವಿಸ್ತಾರ್ ಜಾವ್ನಾಸಾ. ಉಜ್ವಾಡ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಜೀವ್, ಕಾಳೊಕ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಮರಣ್. ಉಜ್ವಾಡ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಗಿನ್ಯಾನ್, ಕಾಳೊಕ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಅಗ್ಯಾನ್. ಉಜ್ವಾಡ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಭರ್ತಿ, ಕಾಳೊಕ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಸುಕ್ತಿ.... ಆನಿ ಹಿ ಕವಿತಾ ವೆಳಾಕಾಳಾಚ್ಯೊ ಸರಿಯೊ ಮೊಡುನ್ ದಿತಾ, ಭವಿಶ್ಯ್ ಆನಿ ಭೂತ್ಕಾಳ್ ಮಧ್ಲೊ ಅಂತರ್ ಮಾಪುಂಕ್ ಕುಮೊಕ್ ಕರ್ತಾ. ತೊ ಅಂತರ್ ಆಸುಂಯೆತಾ ತಾತ್ವಿಕ್, ವಯ್ಚಾರಿಕ್, ತಾರ್ಕಿಕ್ ವಾ ಹೆರ್ ಪ್ರಕಾರಾಚೊ. ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ 'The past is only the future with the lights on.'
ಮೂಳ್ ಗ್ರೀಕ್ ಭಾಶೆಂತ್ ಬರಯಿಲ್ಲೆ ಕವಿತೆಚೆಂ ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ತರ್ಜಣ್ ಅಶೆಂ ಆಸಾ;
Candles (1899)
Days to come stand in front of us,
like a row of burning candles -
golden, warm, and vivid candles.
Days past fall behind us,
a gloomy line of burnt-out candles;
the nearest are still smoking,
cold, melted, and bent.
I don't want to look at them: their shape saddens me,
and it saddens me to remember their original light.
I look ahead at my burning candles.
I don't want to turn, don't want to see, terrified,
how quickly that dark line gets longer,
how quickly one more dead candle joins another.
(ಕೊಂಕಣಿಂತ್ ಹ್ಯೆ ಕವಿತೆಚೊ ಅಸೊ ಅನುವಾದ್ ಕರುಂಯೆತಾ)
ವಾತಿ
ಫುಡಾರಾಚೆ ದೀಸ್ ಆಮ್ಚೆಸಮೊರ್ ಉಬೆ ಆಸಾತ್;
ರಾಕುನಾಸಾತ್, ಸಾಲಾಂತ್ ಜಳ್ಚ್ಯಾ ವಾತಿಂಪರಿಂ -
ಭಾಂಗ್ರಾಳ್ಯೊ, ಸ್ಪಶ್ಟ್ ಆನಿ ಹುನೊನಿ ವಾತಿ.
ಆದ್ಲೆ ದೀಸ್ ಭೂತ್ ಕಾಳಾಂತ್ ಖಿರ್ತಾತ್;
ಪಾಲ್ವಲ್ಲ್ಯಾ ವಾತಿಂಚ್ಯಾ ಸಾಲಾಂತ್ ಜಿರ್ತಾತ್;
ಜ್ಯೊ ಲಾಗಿಂ ಆಸ್ಚ್ಯೊ ಧುಂವರ್ತಾತ್ ಆನಿ ವಾಂಕ್ಡ್ಯೊ ಆಸಾತ್,
ಭೊಗ್ಣಾಂವಿಣೆಂ, ಕರ್ಗುನ್ ಆನಿ ಥಂಡ್.
ಹಾಂವ್ ತಾಂಕಾಂ ಪಳೆನಾ; ಆತಾಂ ತಾಂಚೆಂ ರೂಪ್ ಪಳೆಂವ್ಕ್ ಮ್ಹಾಕಾ ದೂಕ್ ಭೊಗ್ತಾ
ತಾಂಚೊ ಸುರ್ವಿಲೊ ಪ್ರಕಾಸ್ ಚಿಂತುನ್.
ಹಾಂವ್ ಮುಕಾರ್ ಪಳೆತಾಂ, ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಪೆಟ್ಚ್ಯಾ ವಾತಿಂಕ್
ಹಾಂವ್ ಪಾಟಿಂ ಘುಂವ್ಚೊನಾ, ಪಳೆಂವ್ಚೊನಾ, ಭಿಂಯೆಂವ್ಚೊನಾ
ಕಿತ್ಲೆವೆಗಿಂ ತೊ ’ಕಾಳೊ ಧುಂವ್ರಾಳೊ ಗೀಟ್’ ಲಾಂಬ್ಶೆತಾ
ಕಿತ್ಲೆವೆಗಿಂ ಅನ್ಯೇಕ್ ಮೆಲ್ಲಿ ವಾತ್ ತಾಂಚೆಸವೆಂ ಮೆಳ್ತಾ.
ಫ್ರೀ ವರ್ಸಾಚೆರ್ ಬರಯಿಲ್ಲಿ ಹಿ ಕವಿತಾ ಏಕ್ ಪಾವ್ಟಿಂ ವಾಚುನ್ ವೆತಾನಾ ಭೋವ್ ಸೊಂಪಿ ಕವಿತಾ ಮ್ಹಳ್ಳೆಪರಿಂ ದಿಸ್ತಾ ತರ್ಯೀ, ಜೆದ್ನಾಂ ಹ್ಯೆ ಕವಿತೆಚ್ಯಾ ವೊಳಿಂಚೆ ಮುಳಾವೆ ಅರ್ಥ್ ತಶೆಂಚ್ ಪ್ರತಿಮಾ ಪಾಟ್ಲಿಂ ರುಪಾಂ ಸಮ್ಜುಂಕ್ ಧರ್ಲ್ಲೆಪರಿಂಚ್ ಕವಿತೆಚಿ ಗುಂಡಾಯ್ ದಿಸುನ್ ಯೆತಾ.
ಫುಡಾರಾಚೆ ದೀಸ್ ಯೆವುನ್ ಆಮ್ಚೆಸಮೊರ್ ಉಬೆ ಆಸಾತ್;
ರಾಕುನಾಸಾತ್, ಸಾಲಾಂತ್ ಜಳ್ಚ್ಯಾ ವಾತಿಂಪರಿಂ -
ಭಾಂಗ್ರಾಳ್ಯೊ, ಸ್ಪಶ್ಟ್ ಆನಿ ಹುನೊನಿ ವಾತಿ.
ಹಾಂಗಾಸರ್ ವಾತಿ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಫಕತ್ ಜಳ್ಚೆ ದಿವೆ ಮಾತ್ರ್ ನ್ಹಯ್. ವಾ ಉಜ್ವಾಡ್ ದಿಂವ್ಚಿಂ ಸಾಹೆತಾಂ ಮಾತ್ರ್ ನ್ಹಯ್. ಭವ್ತಿಕ್ ಅರ್ಥಾನ್ ಘೆತ್ಲ್ಯಾರ್ ಹ್ಯಾ ಉತ್ರಾಂನಿ ಕಸ್ಲೊಚ್ ಸಾರ್ ದಿಸುನ್ ಯೇನಾ. ಪುಣ್ ಜೆದ್ನಾಂ ಹ್ಯಾ ವಾತಿಂಕ್ ಆಮಿ ಕಾಳೊಕಾಸವೆಂ ಸಂಘರ್ಶ್ ಕರುನ್ ಅಪ್ಲಿ ಜಿಣಿ ಝರವ್ನ್ ತರ್ಯೀ ಆವ್ಕ್ ಉರೊವ್ನ್ ಘೆತ್ಲ್ಲ್ಯಾ ಎಕಾ ಭರ್ವಶ್ಯಾಚ್ಯಾ ಕಿರಣಾಪರಿಂ ಘೆತ್ಲೆಂ ತರ್ ತೆದ್ನಾಂ ಹ್ಯಾ ತೀನ್ ವೊಳಿಂಚೊ ಶೆವೊಟ್ ಕಸೊ ಆಸುಂಯೆತಾ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ದಿಸುನ್ ಯೆತಾ.
ಹಾಂಗಾಸರ್ ಫುಡಾರ್ ಆಸಾ, ಫುಡಾರಾಚಿಂ ಸ್ವಪ್ಣಾಂ ಆಸಾತ್ ಆನಿ ತಿಂ ಸ್ವಪ್ಣಾಂ ಹಕೀಗತೆಂತ್ ಬದ್ಲುಂಚೆಂ ಹಟ್ ಆಸಾ. ದೆಕುನ್ ಹ್ಯಾ ರಾಕುನ್ ಆಸ್ಚ್ಯಾ ಪೆಟುನ್ ಆಸ್ಚ್ಯಾ ವಾತಿಂನಿ ಸಯ್ತ್ ಭಾಂಗ್ರಾಳಿಂ ಕಿರಣಾಂ ಸ್ಪಶ್ಟ್ ರಿತಿನ್ ದಿಸ್ತಾತ್. ಹುನೊನಿ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಜೀವ್ ಆಸ್ಚ್ಯೊ, ತ್ರಾಣ್ ಆಸ್ಚ್ಯೊ, ಸಯ್ರಾಣ್ ಆಸ್ಚ್ಯೊ, ಫಾಲೆಂ ದೆಕ್ಚೆಂ ಸಂಕಲ್ಪ್ ತಶೆಂಚ್ ಫಾಲ್ಯಾಂಕ್ ಪಾಂವ್ಚಿ ತಾಂಕ್ ಆಸ್ಚ್ಯೊ ವಾತಿ.
ಆದ್ಲೆ ದೀಸ್ ಭೂತ್ಕಾಳಾಂತ್ ಖಿರ್ತಾತ್;
ಪಾಲ್ವಲ್ಲ್ಯಾ ವಾತಿಂಚ್ಯಾ ಸಾಲಾಂತ್ ಜಿರ್ತಾತ್;
ಜ್ಯೊ ಲಾಗಿಂ ಆಸ್ಚ್ಯೊ ಧುಂವರ್ತಾತ್ ಆನಿ ವಾಂಕ್ಡ್ಯೊ ಆಸಾತ್,
ಭೊಗ್ಣಾಂವಿಣೆಂ, ಕರ್ಗುನ್ ಆನಿ ಥಂಡ್.
ಹ್ಯಾ ಚ್ಯಾರ್ ವೊಳಿಂನಿ ಭೂತ್ಕಾಳಾಂತ್ ಆಮಿ ಜಿಯೆವ್ನ್, ಜಿರೊವ್ನ್, ಕರ್ಗೊನ್, ಭೊಗುನ್ ಆಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ವ ಸಂಘರ್ಶ್ ಕರುನ್ ಆಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ಅನ್ಭೋಗಾಂಚೆರ್ ಆಸಾತ್. ಸೊಂಪುನ್ ಗೆಲ್ಲೆ ಅನ್ಭೋಗ್ ಆತಾಂ ಪಾಲ್ವಲ್ಲ್ಯಾ ವಾತಿಂಪರಿಂ ಕರ್ಗೊನ್, ಇರೊನ್, ಬಾಗ್ವೊನ್ ಥಂಡ್ ಪಡ್ಲ್ಯಾತ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಮೆಲ್ಯಾತ್. ತಾಂಚೆಲಾಗಿಂ ಜಿವ್ಸಾಣ್ ನಾ, ತ್ಯಾ ಸೊಂಪುನ್ ಗೆಲ್ಲ್ಯಾ ವಾತಿಂಲಾಗಿಂ ಕಿತೆಂಚ್ ನಾ ದೆಕುನ್ ತ್ಯಾ ಸೊಂಪುನ್ ಗೆಲ್ಲ್ಯಾ ಯಾದಿಂಕ್ ಘೆವ್ನ್ ಭವಿಶ್ಯಾಕ್ ವೆಚ್ಯಾಂತ್ ಕಸ್ಲೊಚ್ ಸಾರ್ ನಾ. ಜೆಂ ಸಂಘರ್ಶ್ ಯೆದೊಳ್ಚ್ ಸೊಂಪ್ಲಾಂ, ತಾಚೆಥಾವ್ನ್ ಲಿಸಾಂವ್ ಆನಿ ಬರೆಂ ಮಾತ್ರ್ ಘೆವುನ್ ವಚುಂಯೆತಾ. ತಾಂತುಂ ಜಿವ್ಸಾಣ್ ಆಸಾ ಆನಿ ಫಾಲ್ಯಾಂಕ್ ಕಿತೆಂಯ್ ಆಧಾರ್ ಜಾಂವ್ಚೆ ತಸಲೆಂ ಆಸಾ. ಬಾಕಿಚೆಂ ಸರ್ವ್ ಸೊಂಪುನ್ ಗೆಲ್ಲ್ಯಾ ವಾತಿಂಪರಿಂ; ಥಂಡ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ನಿರ್ಜೀವ್.
ಹಾಂವ್ ತಾಂಕಾಂ ಪಳೆನಾ; ಆತಾಂ ತಾಂಚೆಂ ರೂಪ್ ಪಳೆಂವ್ಕ್ ಮ್ಹಾಕಾ ದೂಕ್ ಭೊಗ್ತಾ
ತಾಂಚೊ ಸುರ್ವಿಲೊ ಪ್ರಕಾಸ್ ಚಿಂತುನ್.
ಹೆಂ ನಿರಾಶಿ ಚಿಂತಪ್ ಪುಣ್ ನಿರಾಶಾವಾದಿ ಚಿಂತಪ್ ನ್ಹಯ್. ಖಂಯ್ಚಿಯ್ ವಾತ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಸುರ್ವಿಲ್ಯಾ ಕಾಳಾರ್ ಆಪ್ಲೊಚ್ ಪ್ರಕಾಸ್ ಆನಿ ಆಪ್ಲೊಚ್ ಆಕಾರ್ ಘೆವ್ನ್ ಯೆತಾ. ಪುಣ್ ಜೆದ್ನಾಂ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಜಿಣ್ಯೆಸಂಘರ್ಶಾಂತ್ ಕಾಳೊಕ್-ವಾರ್ಯಾಸವೆಂ ಸಂಘರ್ಶ್ ಕರುನ್ ಆಯಿಲ್ಲೆಪರಿಂಚ್ ತ್ಯೆ ವಾತಿಚೆಂ ರೂಪ್ ಸಯ್ತ್ ಬದ್ಲುನ್ ಯೆತಾ ತಶೆಂಚ್ ತ್ಯೆ ವಾತಿಚೊ ಉಜ್ವಾಡ್ ಸಯ್ತ್. ಹೆಂ ಸಾಂಕೇತಿಕ್ ಅರ್ಥಾನ್ ಸಾಂಗ್ಲಾಂ ಪುಣ್ ಜಿಣ್ಯೆಂತ್ ಸಯ್ತ್ ಹ್ಯೆ ಸಾಂಕೇತಿಕತೆಚೊ ಸಾರ್ ಸಮ್ಜುಂಕ್ ತ್ರಾಸ್ ಜಾಯ್ನಾಂತ್. ದೆಕುನ್ ಸುರ್ವಿಲೊ ಪ್ರಕಾಸ್ ವಾ ಗಿನ್ಯಾನ್ ವಾ ರೂಪ್ ಪಳೆಲ್ಲೊ ಕೊಣ್ಯೀ ಬದಲ್ಲೆಲೆಂ ರೂಪ್ ಖಾಯ್ಸ್ ಕರಿನಾ ಆನಿ ದುಕೇಸ್ತ್ ಜಾಯ್ನಾಸ್ತಾಂ ಉರನಾ.
ಹಾಂವ್ ಮುಕಾರ್ ಪಳೆತಾಂ, ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಪೆಟ್ಚ್ಯಾ ವಾತಿಂಕ್
ಹಾಂವ್ ಪಾಟಿಂ ಘುಂವ್ಚೊನಾ, ಪಳೆಂವ್ಚೊನಾ, ಭಿಂಯೆಂವ್ಚೊನಾ
ಕಿತ್ಲೆವೆಗಿಂ ತೊ ’ಕಾಳೊ ಧುಂವ್ರಾಳೊ ಗೀಟ್’ ಲಾಂಬ್ಶೆತಾ
ಕಿತ್ಲೆವೆಗಿಂ ಅನ್ಯೇಕ್ ಮೆಲ್ಲಿ ವಾತ್ ತಾಂಚೆಸವೆಂ ಮೆಳ್ತಾ.
ಹ್ಯಾ ಚ್ಯಾರ್ ವೊಳಿಂನಿ ಕವಿತೆಚೊ ಶೆವೊಟ್ ಆಸಾ; ಜೊ ಆಶಾವಾದ್ ಆಸಾ ತೊ ಪಯ್ಲ್ಯಾ ದೋನ್ ವೊಳಿಂನಿ ಆಸಾ. ಮನಿಸ್ ಸಯ್ತ್ ಕೆದ್ನಾಂಚ್ ಭೂತ್ಕಾಳಾಕ್ ಚಿಂತುನ್ ಕರ್ಗುನ್ ಅಪ್ಲೆಂ ಜಿವಿತ್ ಪಿಡ್ಡ್ಯಾರ್ ಕರುಂಕ್ ವೆಚ್ಯಾ ಬದ್ಲಾಕ್ ಫುಡಾರಾಕ್ ಪಳೆವ್ನ್ ಮುಕಾರ್ ವೆತಾ. ಅಖೇರಿಚ್ಯಾ ದೋನ್ ವೊಳಿಂನಿ ತಾತ್ವಿಕ್ ರಿತಿನ್ ಸಂಸಾರಾಚಿಂ ತತ್ವಾಂ ಸೊಭಿತ್ ರಿತಿನ್ ದಿಲ್ಲಿಂ ಜಾವ್ನಾಸಾತ್; ಹ್ಯಾ ಸಂಸಾರಾಂತ್ ಕೊಣ್ಚ್ ವಾ ಕಿತೆಂಚ್ ಥಿರ್ ನಾ. ಸಕ್ಕಡ್ ಆಮಿ ಎಕ್ಯೆ ವಾತಿಪರಿಂಚ್. ಜೆದೊಳ್ ಪೆಟುನ್ ಆಸ್ತಾಂವ್ ತೆದೊಳ್ ಪರ್ಯಾಂತ್ ಕುಡಿಂತ್ ಜಿವ್ಸಾಣ್ ಆಸ್ತಾ, ಜೆದೊಳ್ ಪರ್ಯಾಂತ್ ಕುಡಿಂತ್ ಜಿವ್ಸಾಣ್ ಆಸ್ತಾ ತೆದೊಳ್ ಪರ್ಯಾಂತ್ ಹುನೊನಿ ಉಸ್ವಾಸ್ ಆಸ್ತಾ. ಜೆದ್ನಾಂ ವಾತ್ ಪಾಲ್ವತಾ ತೆದ್ನಾಂ ತ್ಯಾ ಸೊಂಪುನ್ ಗೆಲ್ಲ್ಯಾ ರೂಪ್-ಆಕಾರ್ ಬದ್ಲುನ್ ಥಂಡ್ ಜಾವ್ನ್ ಪಡ್ಲೆಲ್ಯಾ ವಾತಿಂಚ್ಯಾ ಸಾಲಾಂತ್ ಮೆಳ್ತಾನಾ ಧುಂವ್ರಾಳೊ ಕಾಳೊ ಗೀಟ್ ಮಾತ್ ಲಾಂಬ್ ಜಾತೆಚ್ ವೆತಾ....
ಪುಣ್ ಕವಿತೆಚೊ ಮುಳಾವೊ ಶೆವೊಟ್ ತ್ಯಾ ಕಾಳ್ಯಾ ಧುಂವ್ರಾಳ್ಯಾ ಗಿಟಾಚೆರ್ ನಾ. ಬಗರ್ ವಾತಿಂಚೆರ್ ಆಸಾ; ಪೆಟುನ್ ಆಸ್ಚ್ಯೊ, ಧುಂವರ್ ವೊಂಕ್ಚ್ಯೊ, ಹುನೊನಿ ವಾತಿ.. ಆನಿ ಭೋವ್ ಮಹತ್ವಾಚೆಂ: ತ್ಯೊ ಭವಿಶ್ಯಾಕ್ ಉಪ್ಕಾರ್ಚ್ಯೊ ವಾತಿ.
- ವಲ್ಲಿ ಕ್ವಾಡ್ರಸ್
वात, उजवाड आनी फुडार
(मूळ कविता: ग्रीक, कवी: कोनस्टांटीन पेत्रो कवाफीस)
'Every ray of light holds the past, Every ray of hope holds the future' (उजवाडाच्या हरयेका किरणांत एक काल आसा, हरयेका भरवश्याचें किरण फुडाराक आटापता) सांगणेंत गुंडायेचो अर्थ आसा. भवतीक विचारांनी ह्ये सांगणेक अशेंय समजुंयेता; काळोकासवें संघर्श करून आयिल्लें उजवाडाचें किरण आतां जियेता तर ताचेसवें संघर्श केल्ल्या काळोकाक ताणें मारलां आनी तो अनभोग आपणासवें आसा जाल्ल्यान परत तो वा तसलोच काळोक फुडें आयलो तर ताचेसवें कशें जयत आपणांवचें म्हळ्ळो भर्वसो तो. आनी भर्वसो एक मात्र दिवो जो वेळाकाळाक उतरून वचून फाल्यांक सयत पावूंक सकचो. देकून भर्वसो सदांच जिवाळ.
हे काव्याळ विचार मुकार गेल्लेपरींच अरीस्टाटलाच्या एके सांगणेची याद करची तर; 'It is during our darkest moments that we must focus to see the light.' ह्ये सांगणेक सयत भवतीक राजांवांत गुटलांवचें तर; काळोकाच्ये गुंडायेंत बुडून, वळवळून, कर्गोनच उजवाडाचें महत्व समजुंयेता. आनी असले संदिग्द परिगतेंतच असल्या उजवाडाचें महत्व समजुंचो. ह्याच विचारांक आमेरिकाचो एक नाम्नेचो पदां घडणार सून रा अशें सांगता; 'The light of the future casts the shadows of tomorrow' हीं उतरां खरींच जावन वाजबी म्हणून दिसतात कित्याक म्हळ्यार आमचें फालें जेदनां भर्वश्याचें किरण घेवन येता तेदनां सोंपून गेल्लो काल काळोकाच्ये वेंगेंत लिपून वेता.
मनशाविकासाचेर आसच्या चडताव जावन सर्व बुकांनी ग्रीक नागरीकतेविशीं सविस्तार उल्लेख आसा. भोव प्राचीन काळार थावन ग्रीक नागरीकता तशेंच सामाजीक तत्वांविशीं सभार प्रकारांच्या साहित्यांत आमकां वाचुंक, समजुंक मेळता. सांकेतीक भाशेक मोनी भास म्हणतात जी चड करून फात्रांचेर, गुहां (गुफां) च्ये वणतींचेर तशेंच मंदिरांनी वेग-वेगळ्या प्रकारांच्या चित्र-चिन्न-इमाजिंनी आज पासून आमी पळेव्येता आनी समजुव्येता. त्या काळार वापर करून आयिल्ले संकेत कांय आयच्या काळार त्या संकेतांचो अर्थ वेगळो करून घेतीत पूण असल्या संकेतांक नेगार भिल्कूल करीनांत. ग्रीक साहित्य सयत चड करून काल्पनिकता, मिथकाचेर (Myth) तशेंच होमराच्या इलियाड आनी ओडेस्सी थावन लोकामोगाळ जाल्ले आधार आमकां वाचूंक मेळतात.
हांगासर उजवाड आनी काळोक फकत भवतीक नदरेन न्हय, वयचारीक नदरेन घेंवची गर्ज आसा. कित्याक म्हळ्यार १८९९ इस्वेंत एका कवी, पत्रिकोद्यमी तशेंच समाज सेवक जावनासल्ल्या कवाफिसान बरयिल्ल्या ’कॅंडल्स’ (वाती) कवितेचो सार फकत भवतीक उतरांनी मात्र ना. बगर विस्तार जावनासा. उजवाड म्हळ्यार जीव, काळोक म्हळ्यार मरण. उजवाड म्हळ्यार गिन्यान, काळोक म्हळ्यार अग्यान. उजवाड म्हळ्यार भरती, काळोक म्हळ्यार सुकती ... आनी ही कविता वेळाकाळाच्यो सरयो मोडून दिता, भविश्य आनी भूतकाळ मधलो अंतर मापूंक मजत करता. तो अंतर आसुंयेता तात्वीक, वयचारीक, तार्कीक वा हेर प्रकाराचो. कित्याक म्हळ्यार 'The past is only the future with the lights on.'
मूळ ग्रीक भाशेंत बरयिल्ले कवितेचें इंगलीश तर्जण अशें आसा;
Candles (१८९९)
Days to come stand in front of us,
like a row of burning candles -
golden, warm, and vivid candles.
Days past fall behind us,
a gloomy line of burnt-out candles;
the nearest are still smoking,
cold, melted, and bent.
I don't want to look at them: their shape saddens me,
and it saddens me to remember their original light.
I look ahead at my burning candles.
I don't want to turn, don't want to see, terrified,
how quickly that dark line gets longer,
how quickly one more dead candle joins another.
(कोंकणींत ह्ये कवितेचो असो अनुवाद करुंयेता)
वाती
फुडाराचे दीस आमचेसमोर उबे आसात;
राकुनासात, सालांत जळच्या वातींपरीं -
भांग्राळ्यो, स्पश्ट आनी हुनोनी वाती.
आदले दीस भूत काळांत खिरतात;
पालवल्ल्या वातींच्या सालांत जिरतात;
ज्यो लागीं आसच्यो धुंवरतात आनी वांकड्यो आसात,
भोगणांविणें, करगून आनी थंड.
हांव तांकां पळेना; आतां तांचें रूप पळेवंक म्हाका दूक भोगता
तांचो सुरविलो प्रकास चिंतून.
हांव मुकार पळेतां, म्हज्या पेटच्या वातींक
हांव फाटीं घुंवचोना, पळेंवचोना, भिंयेंवचोना
कितलेवेगीं तो ’काळो धुंवराळो गीट’ लांबशेता
कितलेवेगीं अन्येक मेल्ली वात तांचेसवें मेळता.
फ्री वर्साचेर बरयिल्ली ही कविता एक फावटीं वाचून वेताना भोव सोंपी कविता म्हळ्ळेपरीं दिसता तरयी, जेदनां ह्ये कवितेच्या वोळिंचे मुळावे अर्थ तशेंच प्रतिमा फाटलीं रुपां समजूंक धरल्लेपरिंच कवितेची गुंडाय दिसून येता.
फुडाराचे दीस येवून आमचेसमोर उबे आसात;
राकुनासात, सालांत जळच्या वातींपरीं -
भांग्राळ्यो, स्पश्ट आनी हुनोनी वाती.
हांगासर वाती म्हळ्यार फकत जळचे दिवे मात्र न्हय. वा उजवाड दिंवचीं साहेतां मात्र न्हय. भवतीक अर्थान घेतल्यार ह्या उतरांनी कसलोच सार दिसून येना. पूण जेदनां ह्या वातींक आमी काळोकासवें संघर्श करून अपली जिणी झरवन तरयी आवक उरोवन घेतल्ल्या एका भर्वश्याच्या किरणापरीं घेतलें तर तेदनां ह्या तीन वोळिंचो शेवोट कसो आसुंयेता म्हळ्ळें दिसून येता.
हांगासर फुडार आसा, फुडाराचीं स्वपणां आसात आनी तीं स्वपणां हकीगतेंत बदलुंचें हट आसा. देकून ह्या राकून आसच्या पेटून आसच्या वातिंनी सयत भांग्राळीं किरणां स्पश्ट रितीन दिसतात. हुनोनी म्हळ्यार जीव आसच्यो, त्राण आसच्यो, सयराण आसच्यो, फालें देकचें संकल्प तशेंच फाल्यांक पांवची तांक आसच्यो वाती.
आदले दीस भूतकाळांत खिरतात;
पालवल्ल्या वातींच्या सालांत जिरतात;
ज्यो लागीं आसच्यो धुंवरतात आनी वांकड्यो आसात,
भोगणांविणें, करगून आनी थंड.
ह्या च्यार वोळिंनी भूतकाळांत आमी जियेवन, जिरोवन, कर्गोन, भोगून आयिल्ल्या व संघर्श करून आयिल्ल्या अनभोगांचेर आसात. सोंपून गेल्ले अनभोग आतां पालवल्ल्या वातींपरीं कर्गोन, इरोन, बागवोन थंड पडल्यात म्हळ्यार मेल्यात. तांचेलागीं जिवसाण ना, त्या सोंपून गेल्ल्या वातींलागीं कितेंच ना देकून त्या सोंपून गेल्ल्या यादींक घेवन भविश्याक वेच्यांत कसलोच सार ना. जें संघर्श येदोळच सोंपलां, ताचेथावन लिसांव आनी बरें मात्र घेवून वचुंयेता. तांतूं जिवसाण आसा आनी फाल्यांक कितेंय आधार जांवचे तसलें आसा. बाकीचें सर्व सोंपून गेल्ल्या वातींपरीं; थंड म्हळ्यार निर्जीव.
हांव तांकां पळेना; आतां तांचें रूप पळेवंक म्हाका दूक भोगता
तांचो सुर्विलो प्रकास चिंतून.
हें निराशी चिंतप पूण निराशावादी चिंतप न्हय. खंयचीय वात आपल्या सुर्विल्या काळार आपलोच प्रकास आनी आपलोच आकार घेवन येता. पूण जेदनां आपल्या जिणयेसंघर्शांत काळोक-वार्यासवें संघर्श करून आयिल्लेपरीच त्ये वातीचें रूप सयत बदलून येता तशेंच त्ये वातीचो उजवाड सयत. हें सांकेतीक अर्थान सांगलां पूण जिणयेंत सयत ह्ये सांकेतीकतेचो सार समजुंक त्रास जायनांत. देकून सुर्विलो प्रकास वा गिन्यान वा रूप पळेल्लो कोणयी बदल्लेलें रूप खायस करीना आनी दुकेस्त जायनासतां उरना.
हांव मुकार पळेतां, म्हज्या पेटच्या वातींक
हांव फाटीं घुंवचोना, पळेंवचोना, भिंयेंवचोना
कितलेवेगीं तो ’काळो धुंवराळो गीट’ लांबशेता
कितलेवेगीं अन्येक मेल्ली वात तांचेसवें मेळता.
ह्या च्यार वोळिंनी कवितेचो शेवोट आसा; जो आशावाद आसा तो पयल्या दोन वोळिंनी आसा. मनीस सयत केदनांच भूतकाळाक चिंतून कर्गून अपलें जिवीत पिड्ड्यार करुंक वेच्या बदलाक फुडाराक पळेवन मुकार वेता. अखेरिच्या दोन वोळिंनी तात्वीक रितीन संवसाराचीं तत्वां सोभीत रितीन दिल्लीं जावनासात; ह्या संवसारांत कोणच वा कितेंच थिर ना. सक्कड आमी एक्ये वातीपरींच. जेदोळ पेटून आसतांव तेदोळ परयांत कुडींत जिवसाण आसता, जेदोळ परयांत कुडींत जिवसाण आसता तेदोळ परयांत हुनोनी उस्वास आसता. जेदनां वात पालवता तेदनां त्या सोंपून गेल्ल्या रूप-आकार बदलून थंड जावन पडलेल्या वातींच्या सालांत मेळताना धुंवराळो काळो गीट मात लांब जातेच वेता....
पूण कवितेचो मुळावो शेवोट त्या काळ्या धुंवराळ्या गिटाचेर ना. बगर वातींचेर आसा; पेटून आसच्यो, धुंवर वोंकच्यो, हुनोनी वाती.. आनी भोव महत्वाचें: त्यो भविश्याक उपकारच्यो वाती.
- वल्ली क्वाड्रस
___________________________________________________________________________
ಸವಾರಿ 16: ಪಿಡಾ, ದೂಖ್ ಆನಿ ಸ್ಪೂರ್ತಿ
ಸವಾರಿ 15: ಬನಾವಟ್, ಜಿವಿತ್ ಆನಿ ಸಂತೊಸ್
ಸವಾರಿ 14: ಬದ್ಲಾವಣ್, ಜನಾಂಗ್ ಆನಿ ಉತ್ರೊಣ್
ಸವಾರಿ 13: ಬಾಂಯ್, ಲಾಟೊ ಆನಿ ಕಿಂಕ್ರಾಟ್
ಸವಾರಿ 12: ಜಿವಿತ್, ತಳೆಂ ಆನಿ ಉತ್ರೊಣ್
ಸವಾರಿ 11: ಸಂತೊಸ್, ದೂಖ್ ಆನಿ ಜಿಣ್ಯೆಲಿಸಾಂವಾಂ
ಸವಾರಿ 10: ಸಂಸಾರಾ ಭಿತರ್ಲೆ ಸಂಸಾರ್
ಸವಾರಿ 9: ಮಿಸ್ತೆರ್, ಸ್ವ-ಅವಲೋಕನ್ ಆನಿ ಉಜ್ವಾಡ್
ಸವಾರಿ 8: ಜೀವ್, ಜಿವಿತ್ ಆನಿ ಘಾತ್
ಸವಾರಿ 7: ಮತ್, ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ್ ಆನಿ ಜಾಗ್
ಸವಾರಿ 6: ಕಾಳೊಕ್, ಉಜ್ವಾಡ್ ಆನಿ ಮನಿಸ್
ಸವಾರಿ 5: ಮುಖೊಟಿಂ, ಅಸ್ಲೀಯತ್ ಆನಿ ಜಿವಿತಾಪಯ್ಣ್
ಸವಾರಿ 4: ದೂಕ್, ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಆನಿ ಕವಿತಾ
ಸವಾರಿ 3: ಆಶಾ, ಕವಿ ಆನಿ ಸವಾರಿ
ಸವಾರಿ 2: ಸಂಘರ್ಶ್, ಜಿವಿತ್ ಆನಿ ಕವಿತಾ
ಸವಾರಿ 1: ನವೆಂ ಚಿಂತಪ್, ನವೊ ದಿಶ್ಟಾವೊ