ಮಡ್ಯಾಂಕೀ ಉಲೊಂವ್ಚೆಂ ಸ್ವತಂತ್ರ್ ನಾತ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ ಗಾಂವಾಂತ್, ಕವಿತಾಯ್ ಉಲಯ್ನಾ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ... ?
ಕೊಂಕ್ಣಿ ಮಾತ್ ನ್ಹಯ್, ಹೆರ್ ಭಾರತೀಯ್ ಭಾಸಾಂನೀಂಯ್ ವ್ಹಡ್ ’ಆವಾಜ್’ ಕರುನ್ ಆಸ್ಚ್ಯಾ, ಕವಯತ್ರಿ ವಿಲ್ಮಾ ಬಂಟ್ವಾಳ್ ಹಿಚ್ಯಾ ಮಡಿಂ ಉಲಯ್ತಾತ್ . ಕವಿತೆಚೊ ಮೂಳ್ ಆವಾಜ್ ಸೊದುನ್ ಗೆಲ್ಯಾರ್, ಜಿವ್ಯಾಂನಿ ಉಲೊಂವ್ಕ್ ಭಿಯೆಂವ್ಚ್ಯಾ ಗಾಂವಾಂತ್, ಮಡ್ಯಾಂಕೀ ಉಲೊಂವ್ಚೆಂ ಸ್ವತಂತ್ರ್ ನಾಂಗೀ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಮಹತ್ವಾಚೆಂ ಪ್ರಶ್ನ್ ವಾಚ್ಪ್ಯಾ ಸಮೊರ್ ಉಬೆಂ ಜಾತಾ ಮಾತ್ ನ್ಹಯ್ ’ಮಡಿಂ ಉಲಯ್ತಾತ್’ ಕವಿತಾಯ್ ಏಕ್ ಸ್ಪಶ್ಟ್ ಪಾಡ್ತ್ ಘೆಂವ್ಚೆಂ ಧಯ್ರ್ ಘೆನಾಂಗೀ ಮ್ಹಳ್ಳೊ ದುಬಾವ್ ಉಟ್ತಾ.
ಸೂಕ್ಷ್ಮ್ ನದ್ರೆನ್ ತಪಾಸ್ಲ್ಯಾರ್ ’ಮಡಿಂ ಉಲಯ್ತಾತ್’ ಕವಿತೆಂತ್ ಪವಿತ್ರ್ ನಂಯ್ತ್ ಉಪೆಂವ್ಚಿಂ ದೋನೂಚ್ ವರ್ಗಾಂಚಿಂ ಮಡಿಂ ದಿಸುನ್ ಯೆತಾತ್. ಪಯ್ಲೊ ವರ್ಗ್, ಜೊ ಬಹುಮತಾನ್ ಆಸಾ, ತೊ ಸತ್ತಾವಿರೋಧಿ ಪಕ್ಷೆಚ್ಯಾ ಮಡ್ಯಾಂಚೊ ಆನಿ ದುಸ್ರೊ ವರ್ಗ್, ಜೊ ಅಲ್ಪ್ಮತಾನ್ ಆಸಾ, ತೊ ಸತ್ತಾಪಕ್ಷೆಚ್ಯಾ ಮಡ್ಯಾಂಚೊ. ತರೀ ಬಹುಮತಾನ್ ಆಸ್ಚ್ಯಾ ಸತ್ತಾವಿರೋಧಿ ಪಕ್ಷೆಚ್ಯಾ ಮಡ್ಯಾಂಚೆಂ ತೋಂಡ್ ಅಲ್ಪ್ಮತಾನ್ ಆಸ್ಚಿಂ ಮಡಿಂ ಧಾಂಪಯ್ತಾತ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್? ಜೀವ್ ಆಸ್ತಾನಾ ಉಲಯ್ನಾಸ್ತಾನಾ ರಾವ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ ಸವಯೆಚೆಂ ಬಳ್ ವಾ ಪವಿತ್ ನಂಯ್ತ್ ಮುಕ್ತಿ ಜೊಡುಂಕ್ ಮೆಳ್‌ಲ್ಲೆಂ ಭಾಗ್ ?
ಜರಿ ವೆಳಾರ್ ವಾಸಿನಾಚೊ (ವ್ಯಾಕ್ಸಿನಾಚೊ) ದುಸ್ರೊ ಡೋಸ್ ಮೆಳ್‌ಲ್ಲೊ ತರ್, ಜರಿ ಲೊಕ್‌ಡಾವ್ನ್ ನಾಸ್ತಾನಾ ವೆಳಾರ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆಕ್ ಪಾವುಂಕ್ ಸಾಧ್ಯ್ ಜಾಲ್ಲೆಂ ತರ್, ಜರಿ ಕಾಮ್ ನಾಸ್ತಾನಾ ಭುಕೆನ್ ವಳ್ವಳ್ತಾನಾ ಮೋರಾಕ್ ಘಾಲ್ಲೊ ತಾಂದುಳ್ ತರೀ ಖಾಂವ್ಕ್ ಮೆಳ್‌ಲ್ಲೊ ತರ್, ಜರಿ ಒಕ್ಸಿಜನ್ ದಿಂವ್ಚೊ ಸರ್ಕಾರ್ ಆಸ್ಚ್ಯಾ ಗಾಂವಾಂತ್ ಜಲ್ಮುಂಕ್ ಸಾಧ್ಯ್ ಜಾಲ್ಲೆಂ ತರ್ ಆನಿ ಶೆವ್ಟಿಂ ಬಾರಾ ಆಸ್ಪತ್ರೆಂನಿ ಏಕ್ ತರೀ ಬೆಡ್ ಮೆಳ್‌ಲ್ಲೆಂ ತರ್ - ಜೀವ್ ಉರ‍್ಚಿ ಗರಿಷ್ಠ್ ಸಾಧ್ಯತಾ ಆಸಲ್ಲಿಂ ಬಹುಮತಾನ್ ಆಸ್ಚಿಂ ಮಡಿಂ, ಜೀವ್ ಆಸ್‌ಲ್ಲಿಂ ತರ್, ಫಕತ್ ತಾಂಚ್ಯಾ ಮರ್ಣಾಕ್ ಕಾರಣ್ ಜಾಲ್ಲೊ ಸಮಸ್ಸೊ ಸೊಡ್ನ್, ಆಪ್ಣಾ ಸಂಗಿಂ ಪವಿತ್ರ್ ನಂಯ್ತ್ ಉಪ್ಯೆಂವ್ಚ್ಯಾ ಹೆರ್ ಮಡ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ಸಮಸ್ಯಾಂ ವಿಶ್ಯಾಂತ್ ಉಲಯ್ತಿಂಗೀ ? ಮ್ಹಳ್ಳೊ ಪ್ರಶ್ನ್‌‌ಯೀ ವಾಚ್ಪ್ಯಾ ಸಮೊರ್ ಉಬೊ ಜಾತಾ. ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ವಾಸಿನಾಚೊ (ವ್ಯಾಕ್ಸಿನಾಚೊ) ದುಸ್ರೊ ಡೋಸ್ ಮೆಳನಾತ್ಲೊ ಜೀವ್, ಲೊಕ್‌ಡಾವ್ನಾ ನಿಮ್ತಿಂ ಆಸ್ಪತ್ರೆಕ್ ಪಾವುಂಕ್ ಜಾಯ್ನಾತ್ಲ್ಯಾ ಗುರ್ವಾರಿ ಜಿವಾವಿಶ್ಯಾಂತ್, ಗುರ್ವಾರಿ ಜೀವ್ ಖಾಂವ್ಕ್ ತಾಂದುಳ್ ಮೆಳನಾತ್ಲ್ಯಾ ಜಿವಾವಿಶ್ಯಾಂತ್, ಖಾಂವ್ಕ್ ತಾಂದುಳ್ ಮೆಳನಾತ್ಲೊ ಜೀವ್ ಬೆಡ್ ಮೆಳನಾತ್ಲ್ಯಾ ಜಿವಾವಿಶ್ಯಾಂತ್ ಉಲಯ್ತೆ? ಹೆ ಸಗ್ಳೇಯ್ ಮೆಳುನ್ ಏಕ್ ಒಕ್ಸಿಜನ್ ದಿಂವ್ಚಿ ತಾಂಕ್ ನಾತ್‌ಲ್ಲೊ ಸರ್ಕಾರ್ ತರೀ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಜಾಯ್ ? ಮ್ಹಣ್ತೆಲ್ಯಾಕ್ ಸಾಂಗಾತ್ ದಿತೆ? ತೆಚ್‌ಪರಿಂ ಗಾಂವಾಂತ್ ಸರ್ಕಾರ್ ನಾ ಮ್ಹಣ್ ಉಲೊಂವ್ಚೊ ಜೀವ್ - ಆಪ್ಣಾಕ್ ಒಕ್ಸಿಜನ್ ಮೆಳ್ಳ್ಯಾರ್ ಪುರೊ, ವಾಸಿನಾಚೊ ದುಸ್ರೊ ಡೋಸ್ ಮೆಳನಾಸ್ತಾಂ ಪುರ್ಪುರ‍್ಚಿಂ, ಲೊಕ್‌ಡಾವ್ನಾ ನಿಮ್ತಿಂ ಆಸ್ಪತ್ರೆಕ್ ಪಾವುಂಕ್ ಜಾಯ್ನಾಸ್ತಾಂ ಸುಸ್ಕಾರ‍್ಚಿಂ, ಮೋರಾಕ್ ಘಾಲ್ಲೊ ತಾಂದುಳ್ ಮೆಳನಾಸ್ತಾನಾ ಪಿಂರ್ಗೊಂಚಿಂ ಆನಿ ಬಾರಾ ಆಸ್ಪತ್ರೆಂನಿ ಭೊಂವ್ಲ್ಯಾರೀ ಬೆಡ್ ಮೆಳನಾಸ್ತಾನಾ ಉಪ್ರಾಟ್ಚ್ಯಾಂ ವಿಶ್ಯಾಂತೀ ಚಿಂತುಂಕ್ ಆನಿ ಉಲೊಂವ್ಕ್ ವೆತೊಗೀ? ಮ್ಹಣ್ಚೆಂ ಪ್ರಶ್ನ್‌‌ಯೀ ಉಬೆಂ ಜಾತಾ.
ಕವಿತೆಚ್ಯಾ ಸಂದರ್ಭಾರ್ ಸೂಕ್ಷಿಮಾಯೆನ್ ಪಳಯ್ಲ್ಯಾರ್ ವಾಸಿನಾಚೊ ದುಸ್ರೊ ಡೋಸ್ ಮೆಳನಾಸ್ತಾನಾ, ಲೊಕ್‌ಡಾವ್ನಾ ನಿಮ್ತಿಂ ಆಸ್ಪತ್ರೆಕ್ ಪಾವುಂಕ್ ಜಾಯ್ನಾಸ್ತಾನಾ, ಕಾಮ್ ನಾಸ್ತಾನಾ ಭುಕೆನ್, ಸರ್ಕಾರ್ ನಾತ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ ಗಾಂವಾಂತ್ ಒಕ್ಸಿಜನ್ ಮೆಳನಾಸ್ತಾನಾ ಆನಿ ಬಾರಾ ಆಸ್ಪತ್ರ್ಯೊ ಭೊಂವ್ಲ್ಯಾರೀ ಬೆಡ್ ಮೆಳನಾಸ್ತಾನಾ ಮೆಲ್ಲಿಂ ಮಡಿಂ ಪವಿತ್ರ್ ನಂಯ್ತ್ ಆಪ್ಣಾಇತ್ಲ್ಯಾಕ್ ಪುರ್ಪುರ‍್ಚೆಂ, ಸುಸ್ಕಾರ‍್ಚೆಂ, ಪಿಂರ್ಗೊಂಚೆಂ, ಉಲೊಂವ್ಚೆಂ ಮಾತ್ ದಿಸ್ತಾ ಶಿವಾಯ್, ಹಾಂಚ್ಯಾ ಉಲೊಣ್ಯಾಂತ್ ಎಕ್ವಟ್ ದಿಸುನ್ ಯೇನಾ. ಜೀವ್ ಆಸ್ತಾನಾ ಉಲೊಂವ್ಕ್ ಸಲ್ವಲ್ಲ್ಯಾ ಹ್ಯಾ ಮಡ್ಯಾಂಕ್ ಮೆಲ್ಯಾ ಉಪ್ರಾಂತೀ ಆಪಾಪ್ಲೆಂ ಮಾತ್ರ್ ಪಡುನ್ ಗೆಲಾಂ ಶಿವಾಯ್, ಸಮಾಜಾಚೊ ಹುಸ್ಕೊ ನಾ ತೆಂ ಸ್ಪಶ್ಟ್. ಇತ್ಲೆಂ ಮಾತ್ರ್ ನ್ಹಯ್, ಜೀವ್ ಆಸ್ತಾನಾ ವಾಸೀನ್, ಆಸ್ಪತ್ರ್, ತಾಂದುಳ್, ಒಕ್ಸಿಜನ್ ಆನಿ ಬೆಡ್ ಮೆಳನಾತ್ಲ್ಯಾರೀ, ಮೆಲ್ಯಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ ಹಾಂಕಾಂ ಸರ್ವಾಂಕ್ ಪವಿತ್ರ್ ನಂಯ್ತ್ ಉಪ್ಯೆಂವ್ಚೆ ಭಾಗ್ ಫಾವೊ ಜಾಲಾಂ ಮ್ಹಳ್ಳಿ ದಾದೊಸ್ಕಾಯ್ ಭಿತರ‍್ಲ್ಯಾ ಭಿತರ್ ಆಸಾ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂಯ್ ನೆಗಾರುಂಕ್ ಜಾಯ್ನಾಂ. ಇತ್ಲೆಂ ಮ್ಹಣ್ಟಚ್ ಬಹುಮತಾನ್ ಆಸ್ಚ್ಯಾ ಸತ್ತಾವಿರೋಧಿ ಪಕ್ಷೆಚ್ಯಾ ಮಡ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ಹ್ಯೆ ಅಸಾಮರ್ಥೆಚೊ ಆನಿ ಅಸ್ಕತ್ಕಾಯೆಚೊಚ್ ಫಾಯ್ದೊ ಉಟೊವ್ನ್ ಅಲ್ಪ್ಮತಾನ್ ಉಪ್ಯೆಂವ್ಚೆಂ ಭಕ್ತಿಕ್ ಮಡೆಂ, ಪವಿತ್ರ್ ನಂಯ್ತ್ ಉಪೆಂವ್ಚೆಂ ಭಾಗ್ ಫಾವೊ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ರಾಯಾಚಿ ಸ್ತುತಿ ಗಾಯ್ತಾ, ಪಬ್ಲಿಸಿಟಿ ಕರ‍್ತಾ ಮಾತ್ರ್ ನ್ಹಯ್ ಬಹುಸಂಖ್ಯಾನ್ ಆಸ್ಚ್ಯಾ ಸತ್ತಾವಿರೋಧಿ ಪಕ್ಷೆಚೆಂ ತೋಂಡ್ ಧಾಂಪೊಂವ್ಚ್ಯಾಂತ್ ಯಶಸ್ವಿ ಜಾತಾ.
ಆತಾಂ, ಪ್ರಸ್ತುತ್ ಸಮಾಜಿಕ್ ಸಂದರ್ಭಾರ್ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಕಶಿ ಆಸಾ ಮ್ಹಣ್ ಪಳಂವ್ಕ್ ಗೆಲ್ಯಾರ್, ಸತ್ತಾಪಕ್ಷೆಕ್ ಸ್ಪಶ್ಟ್ ಬಹುಮತ್ ಆಸಾ ಆನಿ ಲೊಕಾನ್ ಆಮ್ಕಾಂ ಜಾಯ್ ಮ್ಹಣ್ ವಿಂಚ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ ಮುಕೆಲ್ಯಾಂಚೊ ಸರ್ಕಾರ್ ಆಸಾ. ಸತ್ತಾವಿರೋಧಿ ಪಕ್ಷ್ ನಾ ಮ್ಹಣ್ಚೆ ಬರಾಬರ್. ಸತ್ತಾವಿರೋಧಿ ಪಕ್ಷೆಂತ್ ಎಕ್ವಟ್ ಕಸೋಯ್ ನಾ, ಉಲಯ್ಜೆ ಜಾಲ್ಲೆಕಡೆ ಉಲೊಂವ್ಚಿ, ಆವಾಜ್ ಉಟಯ್ಜೆ ಜಾಲ್ಲೆಕಡೆ ಆವಾಜ್ ಉಟೊಂವ್ಚಿ ಪಯ್ಶಿಲಿ ಗಜಾಲ್. ಹಿ ಹಕೀಗತ್. ಅಸಲ್ಯಾ ವಿಷಮ್ ಸಮಾಜಿಕ್ ಪರಿಸ್ಥಿತೆಂತ್, ವೆಳಾರ್ ವಾಸೀನ್ ಮೆಳ್ತೇ ನಾ, ಒಕ್ಸಿಜನ್ ನಾ, ಲೊಕಾಕ್ ಕಾಮ್ ನಾ, ಪಿಡೆಸ್ತಾಂಕ್ ಬೆಡ್ ನಾ, ಲೊಕ್‌ಡಾವ್ನ್ ನಾಕಾ, ಗಾಂವಾಂತ್ ಸರ್ಕಾರ್‌ಚ್ ನಾ ಮ್ಹಣ್ ಸ್ಪಶ್ಟ್ ತಾಳ್ಯಾನ್ ಉಲಯ್ಜೆ ಜಾಲ್ಲಿ ಸಮಾಜಿಕ್ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ದೇಶಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಕವಿಂಚೆರ್, ಚಿಂತ್ಪ್ಯಾಂಚೆರ್ ಆನಿ ಪತ್ರ್‌‌ಕರ್ತಾಂಚೆರ್ ವರ್ಗಾವಣ್ ಜಾತಾ. ಸ್ಪಶ್ಟ್ ಉಲೊಂವ್ಚೆಂ, ಉಪ್ರಾಟ್ಚೆಂ ಧಯ್ರ್ ಆರಾಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ಥೊಡ್ಯಾ ಪತ್ರ್‌‌ಕರ್ತಾಂಚೆಂ, ಕವಿಂಚೆಂ, ಚಿಂತ್ಪ್ಯಾಂಚೆಂ ತೋಂಡ್, ಸ್ಪಶ್ಟ್ ಬಹುಮತಾಚ್ಯೆ ಸತ್ತೆನ್ ಪವಿತ್ರ್ ನಂಯ್ ದಾಕೊವ್ನ್ ಭೆಶ್ಟಾವ್ನ್ ಧಾಂಪಯ್ಲಾಂ ತೆಂ ನೆಗಾರುಂಕ್ ಜಾಯ್ನಾ. ತರೀ ಪವಿತ್ರ್ ನಂಯ್ಚ್ಯಾ ಭಿಂಯಾಕ್ ಬಲಿ ಜಾಯ್ನಾಸ್ತಾನಾ ಥೊಡೆ ತರೀ, ಪತ್ರ್‌‌ಕರ್ತ್, ಕವಿ, ಸಾಹಿತಿ ಆಜ್ ಉಲಯ್ತೇ ಆಸಾತ್. ಗಾಂವಾಂತ್ ’ಸರ್ಕಾರ್’ ನಾ ಮ್ಹಣ್ಚೆಂ ಧಯ್ರ್ ಘೆತೇ ಆಸಾತ್. (ದೋನ್ ನಾಂವಾಂ ಘೆತಾಂ : ಪ್ರಕಾಶ್ ರೈ, ಕನ್ಹಯ್ಯಾ ಕುಮಾರ್) ವಿಪರ್ಯಾಸ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ವಾಸೀನಾಚೊ ಡೋಸ್ ಮೆಳನಾಸ್ತಾನಾ, ಲೊಕ್‌ಡಾವ್ನಾಂತ್ ವೆಳಾರ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆಕ್ ಪಾವುಂಕ್ ಜಾಯ್ನಾಸ್ತಾನಾ, ಕಾಮ್ ನಾಸ್ತಾನಾ ಭುಕೆಕ್ ಖಾಂವ್ಕ್ ಮೋರಾಕ್ ಘಾಲ್ಲೊ ತಾಂದುಳ್ ಮೆಳನಾಸ್ತಾನಾ, ಒಕ್ಸಿಜನ್ ಮೆಳನಾಸ್ತಾನಾ, ಬಾರಾ ಆಸ್ಪತ್ರೆಂನಿ ಬೆಡ್ ಮೆಳನಾಸ್ತಾನಾ ಮಡೆಂ ಜಾವ್ನ್ ಆಜ್ ಪವಿತ್ರ್ ನಂಯ್ತ್ ಉಪ್ಯೆಂವ್ಚ್ಯಾ ಕೊಣೆಂಯ್ ಹ್ಯಾ ಚಿಂತ್ಪ್ಯಾಂಕ್, ಕವಿಂಕ್, ಪತ್ರ್‌‌ಕರ್ತಾಂಕ್ ಸಾಂಗಾತ್ ದಿಲ್ಲೊ ಆಸಾ? ( ಪ್ರಕಾಶ್ ರೈ ಆನಿ ಕನ್ಹಯ್ಯಾ ಕುಮಾರ್ ದೋಗೂಯ್ ಸಲ್ವಲೆ) ಜರ್ ದಿಲ್ಲೊ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ... ಬೋವ್‌ಶಾ ಆಜ್ ಪವಿತ್ರ್ ನಂಯ್ತ್ ಮಡಿಂ ಜಾವ್ನ್ ಉಪ್ಯೆಂವ್ಚೆಂ ’ಭಾಗ್’ ಫಾವೊ ಜಾತೆಂ ನಾ ಕೊಣ್ಣಾ!
ಹ್ಯಾ ಪಾಟಿಥಳಾರ್ ಪಳಯ್ಲ್ಯಾರ್, ಪ್ರಸ್ತುತ್ ಸಮಾಜಿಕ್ ಸಂದರ್ಭಾರ್ ದಿಸುನ್ ಯೆಂವ್ಚೊ ಪ್ರತಿರೋಧ್ ಪ್ರಸ್ತುತ್ ಕವಿತೆಚ್ಯಾ ಸಂದರ್ಭಾರ್ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ದಿಸುನ್ ಯೇನಾ? ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಪ್ರಶ್ನ್ ಏಕ್ ವಾಚ್ಪಿ ಜಾವ್ನ್ ಮ್ಹಾಕಾ ಧೊಸ್ತಾ.
ಕಾಂಯ್ ವರ್ಸಾಂ ಆದಿಂ ಕವಿತಾ ಟ್ರಸ್ಟಾನ್ ಆಯೋಜನ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ಎಕಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಾಕ್ ಮಂಗ್ಳುರ್ ಆಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ಡೊ| ರಾಜ್ ರಾವ್‌ಚೆಂ ಸಂದರ್ಶನ್ ಘೆಂವ್ಕ್ ಹಾಂವ್ ಆನಿ ಆರ್ಸೊ ಸಂಪಾದಕ್ ಕವಿ ವಿಲ್ಸನ್ ಕಟೀಲ್ ಗೆಲ್ಲ್ಯಾಂವ್. ತವಳ್ ತಾಣೆ ಸಾಂಗ್‌ಲ್ಲಿ ಏಕ್ ಗಜಾಲ್ ಮ್ಹಾಕಾ ಉಡಾಸ್ ಯೆತಾ. " ಆಮ್ಕಾಂ ಬರೊವ್ಪ್ಯಾಂಕ್ ದುಸ್ರೆಂ ಕಾಂಯ್ ಕರುಂಕ್ ಜಾಯ್ನಾ ತರೀ ವ್ಹಡ್ ನ್ಹಯ್, ಏಕ್ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಕೃತಿ ರಚುನ್, ತಾಂತುಂ ಸರ್ವಾಧಿಕಾರಿಚೊ ಪಾತ್ರ್ ರಚುನ್ ತಾಕಾ ಲಗಾಡ್ ಕಾಡ್ಚೆಂ ತಂತ್ರ್ ರಚುನ್, ತ್ಯಾ ತಂತ್ರಾಕ್ ಶೆವೊಟ್ ದೀವ್ನ್ ಸರ್ವಾಧಿಕಾರಿಕ್ ಮಾರ್ನ್ ಕಾಡುಂಕೀ ಜಾಯ್ನಾಂಗೀ?" ಸಾಹಿತ್ಯಾಚೊ ಮೆಸ್ತ್ರಿ ಮಾತ್ ನ್ಹಯ್ ಏಕ್ ಕವೀಯ್ ಜಾವ್ನಾಸ್ಚ್ಯಾ ಡೊ| ರಾಜ್ ರಾವಾಕ್ ಆಯ್ಕಲ್ಯಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ ಮ್ಹಾಕಾ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕ್ಪಣಿಂ ಭೊಗ್‌ಲ್ಲೆಂ ಆಸಾ - ಜ್ಯಾ ದೇಶಾಂತ್ ವಿರೋದ್ ಪಾಡ್ತ್ ಕಾಮ್ ಕರಿನಾ, ತ್ಯಾ ದೇಶಾಂತ್ ಕವಿಂನಿ ಆನಿ ಸಾಹಿತಿಂನಿ ದೊಡ್ತ್ಯಾ ಬಳಾನ್ ವಿರೋದ್ ಪಾಡ್ತಿಚೆಂ ಕಾಮ್ ಕರಿಜೆ ಪಡ್ತಾ. ಪತ್ರ್‌‌ಕರ್ತ್ ರವೀಶ್ ಕುಮಾರಾನ್ ಕೆದಳಾಯ್ ಮ್ಹಣ್ಚೆಂ ಆಸಾ- ಮಾದ್ಯಮಾಚೆಂ ಕಾಮ್ ಸದಾಂಚ್ ವಿರೋದ್ ಪಾಡ್ತಿಚೆಂ. ಪೂಣ್ ಆಯ್ಚ್ಯಾ ಸಮಾಜಿಕ್ ಸಂದರ್ಭಾರ್ ಪಳಯ್ಲ್ಯಾರ್ ಚಡಾವತ್ ಮಾದ್ಯಮಾಂ ಪವಿತ್ರ್ ನಂಯ್ತ್ ಸುಶೆಗಾತ್ ನ್ಹಾವ್ನ್ ಆಸ್ಚಿಂ ದಿಸ್ತಾತ್. ಪೂಣ್ ಥೊಡೆ ತರೀ ಪತ್ರ್‌‌ಕರ್ತ್, ಚಿಂತ್ಪಿ, ಕವಿ ಉಲಯ್ತಾತ್. ಸಂಖ್ಯಾನ್ ಉಣೆ ಆಸುಂಕ್ ಪುರೊ, ಕೊಂಕ್ಣೆಚ್ಯಾ ಸಂದರ್ಭಾರೀ ಥೊಡೆ ತರೀ ತರುಣ್ ಚಿಂತ್ಪಿ, ಸಮಾಜಿಕ್ ಜಾಳಿಜಾಗ್ಯಾಂನಿ ಸ್ಪಶ್ಟ್ ಉಲೊಂವ್ಚೆಂ ದಿಸ್ತಾತ್. ಪುಣ್ ಬೆಜಾರಾಯೆಚಿ ಗಜಾಲ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ - ತಾಂಚೀಯ್ ಗತ್ - ಪ್ರಕಾಶ್ ರೈ, ಕನ್ಹಯ್ಯಾ ಕುಮಾರಾಚಿಚ್!
ಆತಾಂ, ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕವಿತೆಚ್ಯಾ ಸಂದರ್ಭಾಕ್ ಆಯ್ಲ್ಯಾರ್ - ಕವಿ ಆಂಡ್ರ‍್ಯು ಎಲ್. ಡಿ’ಕುನ್ಹಾನ್ ಕೆದಳಾಯ್ ಮ್ಹಣ್ಚೆಂ ಆಸಾ - ಕವಿತಾ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಕವಿಚ್ಯೆ ಕಲ್ಪನಾಸಕ್ತೆಚೆಂ ಖಮಾಲ್! ಪ್ರಸ್ತುತ್ ಕವಿತೆಚ್ಯಾ ಸಂದರ್ಭಾರ್ ಡೊ| ರಾಜ್ ರಾವ್ ಹಾಣೆಂ ಸಾಂಗ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ ತಿತ್ಲ್ಯಾ ವ್ಹಡ್ ಮಟ್ಟಾಚೆಂ ಕಲ್ಪನಾಸಕ್ತೆಚೆಂ ಖಮಾಲ್ ದಾಕಯ್ನಾ ಜಾಲ್ಯಾರೀ, ಪ್ರಸ್ತುತ್ ಸಮಾಜಿಕ್ ಪರಿಸ್ಥಿತೆಂತ್ ಥೊಡ್ಯಾ ಮಾಪಾನ್ ತರೀ ದಿಸುನ್ ಯೆಂವ್ಚೊ ಸತ್ತಾವಿರೋಧಿ ಪ್ರತಿರೋಧ್ ತರೀ ಕವಿತೆನ್ ’ಝೂಮ್’ ಕರ‍್ನ್ ದಾಕೊಂವ್ಚೆಂ ಧಯ್ರ್ ಘೆಜೆ ಆಸ್ಲೆಂ ಮ್ಹಣ್ ಮ್ಹಾಕಾ ಭೊಗ್ತಾ. ಅಸ್ವಾಭಾವಿಕ್ ತರೀ, ಮೆಲ್ಲ್ಯಾ ಮಡ್ಯಾಂಕರ್ನಾಂ ಉಲೊಂವ್ಕ್ ಲಾಂವ್ಚೆಂ ತಿತ್ಲೆಂ ವ್ಹಡ್ ರಿಸ್ಕ್ ಪ್ರಸ್ತುತ್ ಕವಿತೆನ್ ಘೆತ್ಲ್ಯಾ ಉಪ್ರಾಂತ್, ಪವಿತ್ರ್ ನಂಯ್ತ್ ಮುಕ್ತಿ ಜೊಡುಂಕ್ ಮೆಳ್‌ಲ್ಲೆಂ ಭಾಗ್ ಮ್ಹಣ್ಚೆಂ ಪ್ರಲೋಭನ್ ಮುಕಾರ್ ದವರ‍್ನ್ ಸತಾಚೆಂ ತೋಂಡ್ ಧಾಂಪೊಂವ್ಕ್ ಪ್ರೇತನ್ ಕರ‍್ಚ್ಯಾ ಭಕ್ತಿಕ್ ಮಡ್ಯಾಂಚೆಂ ತೋಂಡ್ ಧಾಂಪೊಂವ್ಚೆಂ ಕಿಮಾನ್ ಪ್ರೇತನ್ ತರೀ ಪ್ರಸ್ತುತ್ ಕವಿತೆನ್ ಕರ್ಯೆತೆಂ, ವಾ ಸತಾಚಿ ಪಾಡ್ತ್ ಘೆವ್ನ್ ಆಪ್ಲೊ ಪ್ರತಿರೋಧ್ ತರೀ ದಾಕವ್ಯೆತೊ ಮ್ಹಣ್ ಮ್ಹಾಕಾ ಭೊಗ್ತಾ.
ಇತ್ಲೆಂ ಮ್ಹಣ್ತಚ್ ಪ್ರಶ್ನ್ ಉದೆತಾ - ಎಕ್ಯೆ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಕೃತಿಯೆಚೆಂ ಕಾಮ್ - ಫಕತ್ ವ್ಹಾಳ್ಯಾ ಸಾಂಗಾತಾ ಪವಿತ್ ನಂಯ್ತ್ ವ್ಹಾಳುನ್ ವೆಚೆಂ ಮಾತ್ ದಾಕೊಂವ್ಚೆಂ ವಾ ಸತ್ತಾಪಕ್ಷೆನ್ ಪವಿತ್ರ್ ನಂಯ್ಚ್ಯೆ ದಾಕ್ಶೆಣೆಕ್ ಘಾಲ್ನ್ ಆಮ್ ಲೊಕಾಚೆಂ ತೋಂಡ್ ಧಾಂಪೊಂವ್ಚೆಂ ಪ್ರೇತನ್ ಕರ‍್ತಾನಾ ಸತಾಚಿ ಪಾಡ್ತ್ ಘೆವ್ನ್ ಪ್ರತಿರೋಧ್ ದಾಕೊಂವ್ಚೆಂ ? ಜಶೆಂ, ಆಪುಣ್ ಕವಿ ನ್ಹಯ್ ಮ್ಹಣ್ ಅಪ್ರೂಪ್ ತರೀ ಬರೊಂವ್ಚ್ಯಾ ಬಾರ್ಕೂರ‍್ಚ್ಯಾ ಕಿಶೂನ್ ದಾಕಯಿಲ್ಲೆ ಪರಿಂ ...
ತುಮ್ಚಿ ಬಿಲ್ಕುಲ್ ಚೂಕ್ ನ್ಹಯ್
ಶಾಣ್ಯಾಂಕ್ ಕೆನ್ನಾಂಯ್ ವಾಖಣಿಜೆ
ಭುಲೊನ್ ತುಮ್ಕಾಂ ವಾಡಯ್ತಾತ್ ಪಳೆ
ಹಾಂಕಾಂ ವ್ಹಾಣಾಂನಿ ಘಾಲಿಜೆ.
[ ಕವಿತಾ : ರಗ್ತಾಂಚೊ ಖೆಳ್]
ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕವಿತಾ, ತಾಂತ್ಲ್ಯಾ ತಾಂತುಂ ಆಧುನಿಕ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕವಿತೆಚ್ಯಾ ವಾಚ್ಪ್ಯಾಂಕ್ ಆನಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಂಕ್ ಹ್ಯಾ ಪ್ರಶ್ನಾಚೆರ್ ಸಂವಾದ್ ಚಲೊಂವ್ಕ್ ಕವಯತ್ರಿ ವಿಲ್ಮಾಚಿ ಉಪರೋಕ್ತ್ ಕವಿತಾ ಉಗ್ತೆಂ ಆಪೊವ್ಣೆಂ ದಿತಾ. ದಯಾಕರುನ್ ತುಮ್ಚಿ ಅಭಿಪ್ರಾಯ್ ವಾಂಟುನ್ ಘೆಯಾ.
- ಎಚ್ಚೆಮ್ ಪೆರ್ನಾಲ್
ಸಂಪಾದಕ್, www.kittall.com
मड्यांकी उलोंवचें स्वतंत्र नातल्ल्या गांवांत, कविताय उलयना जाल्यार ... ?
कोंकणी मात न्हय, हेर भारतीय भासांनींय व्हड ’आवाज’ करून आसच्या, कवयत्री विल्मा बंटवाळ हिच्या मडीं उलयतात . कवितेचो मूळ आवाज सोदून गेल्यार, जिव्यांनी उलोवंक भियेंवच्या गांवांत, मड्यांकी उलोंवचें स्वतंत्र नांगी म्हळ्ळें महत्वाचें प्रश्न वाचप्या समोर उबें जाता मात न्हय, ’मडीं उलयतात’ कविताय एक स्पश्ट पाडत घेंवचें धयर घेनांगी म्हळ्ळो दुबाव उटता.
सूक्ष्म नदरेन तपासल्यार ’मडीं उलयतात’ कवितेंत पवित्र नंयत उपेंवचीं दोनूच वर्गांचीं मडीं दिसून येतात. पयलो वर्ग, जो बहुमतान आसा, तो सत्ताविरोधी पक्षेच्या मड्यांचो आनी दुसरो वर्ग, जो अल्पमतान आसा, तो सत्तापक्षेच्या मड्यांचो. तरी बहुमतान आसच्या सत्ताविरोधी पक्षेच्या मड्यांचें तोंड अल्पमतान आसचीं मडीं धांपयतात म्हळ्यार? जीव आसताना उलयनासताना रावल्ल्या सवयेचें बळ वा पवीत्र नंयत मुक्ती जोडूंक मेळल्लें भाग ?
जरी वेळार वासिनाचो (व्याक्सिनाचो) दुसरो डोस मेळल्लो तर, जरी लोकडावन नासताना वेळार आस्पत्रेक पावूंक साध्य जाल्लें तर, जरी काम नासताना भुकेन वळवळताना मोराक घाल्लो तांदूळ तरी खावंक मेळल्लो तर, जरी ऑक्सिजन दिंवचो सरकार आसच्या गांवांत जल्मुंक साध्य जाल्लें तर आनी शेवटीं बारा आस्पत्रेंनी एक तरी बेड मेळल्लें तर - जीव उरची गरिष्ठ साध्यता आसल्लीं बहुमतान आसचीं मडीं, जीव आसल्लीं तर, फकत तांच्या मरणाक कारण जाल्लो समस्सो सोडन, आपणा संगीं पवित्र नंयत उप्येंवच्या हेर मड्यांच्या समस्यां विश्यांत उलयतिंगी ? म्हळ्ळो प्रश्नयी वाचप्या समोर उबो जाता. म्हळ्यार वासिनाचो (व्याक्सिनाचो) दुसरो डोस मेळनातलो जीव, लोकडावना निमतीं आस्पत्रेक पावुंक जायनातल्या गुरवारी जिवाविश्यांत, गुरवारी जीव खावंक तांदूळ मेळनातल्या जिवाविश्यांत, खावंक तांदूळ मेळनातलो जीव बेड मेळनातल्या जिवाविश्यांत उलयते? हे सगळेय मेळून एक ऑक्सिजन दिंवची तांक नातल्लो सरकार तरी कित्याक जाय ? म्हणतेल्याक सांगात दिते? तेचपरीं गांवांत सरकार ना म्हण उलोंवचो जीव - आपणाक ऑक्सिजन मेळ्ळ्यार पुरो, वासिनाचो दुसरो डोस मेळनासतां पुरपुरचीं, लॉकडावना निमतीं आस्पत्रेक पावुंक जायनासतां सुसकारचीं, मोराक घाल्लो तांदूळ मेळनासताना पिंरगोंचीं आनी बारा आस्पत्रेंनी भोंवल्यारी बेड मेळनासताना उपराटच्यां विश्यांती चिंतुंक आनी उलोवंक वेतोगी? म्हणचें प्रश्नयी उबें जाता.
कवितेच्या संदर्भार सूक्षिमायेन पळयल्यार वासिनाचो दुसरो डोस मेळनासताना, लॉकडावना निमतीं आस्पत्रेक पावुंक जायनासताना, काम नासताना भुकेन, सरकार नातल्ल्या गांवांत ऑक्सिजन मेळनासताना आनी बारा आस्पतऱ्यो भोंवल्यारी बेड मेळनासताना मेल्लीं मडीं पवित्र नंयत आपणाइतल्याक पुरपुरचें, सुसकारचें, पिंरगोंचें, उलोंवचें मात दिसता शिवाय, हांच्या उलोवण्यांत एकवट दिसून येना. जीव आसताना उलोवंक सलवल्ल्या ह्या मड्यांक मेल्या उपरांती आपापलें मात्र पडून गेलां शिवाय, समाजाचो हुसको ना तें स्पश्ट. इतलें मात्र न्हय, जीव आसताना वासीन, आस्पत्र, तांदूळ, ऑक्सिजन आनी बेड मेळनातल्यारी, मेल्या उपरांत हांकां सर्वांक पवित्र नंयत उप्येंवचे भाग फावो जालां म्हळ्ळी दादोस्काय भितरल्या भितर आसा म्हळ्ळेंय नेगारुंक जायना. इतलें म्हणटच बहुमतान आसच्या सत्ताविरोधी पक्षेच्या मड्यांच्या ह्ये असामर्थेचो आनी अशक्तकायेचोच फायदो उटोवन अल्पमतान उप्येंवचें भक्तीक मडें, पवित्र नंयत उपेंवचें भाग फावो केल्ल्या रायाची स्तुती गायता, पब्लिसिटी करता मात्र न्हय बहुसंख्यान आसच्या सत्ताविरोधी पक्षेचें तोंड धांपोंवच्यांत यशस्वी जाता.
आतां, प्रस्तूत समाजीक संदर्भार परिस्थिती कशी आसा म्हण पळेंवक गेल्यार, सत्तापक्षेक स्पश्ट बहुमत आसा आनी लोकान आमकां जाय म्हण विंचल्ल्या मुकेल्यांचो सरकार आसा. सत्ताविरोधी पक्ष ना म्हणचे बराबर, सत्ताविरोधी पक्षेंत एकवट कसोय ना, उलयजे जाल्लेकडे उलोंवची, आवाज उटयजे जाल्लेकडे आवाज उटोंवची पयशिली गजाल. ही हकीगत. असल्या विषम समाजीक परिस्थितेंत, वेळार वासीन मेळते ना, ऑक्सिजन ना, लोकाक काम ना, पिडेस्तांक बेड ना, लॉकडावन नाका, गांवांत सरकारच ना म्हण स्पश्ट ताळ्यान उलयजे जाल्ली समाजीक जवाब्दारी देशांतल्या कविंचेर, चिंतप्यांचेर आनी पत्रकर्तांचेर वर्गावण जाता. स्पश्ट उलोंवचें, उप्राटचें धयर आरायिल्ल्या थोड्या पत्रकर्तांचें, कविंचें, चिंतप्यांचें तोंड, स्पश्ट बहुमताच्ये सत्तेन पवित्र नंय दाकोवन भेश्टावन धांपयलां तें नेगारुंक जायना. तरी पवित्र नंयच्या भिंयाक बली जायनासताना थोडे तरी, पत्रकर्त, कवी, साहिती आज उलयते आसात. गांवांत ’सरकार’ ना म्हणचें धयर घेते आसात. (दोन नांवां घेतां : प्रकाश रै, कन्हय्या कुमार) विपऱ्यास म्हळ्यार वासीनाचो डोस मेळनासताना, लॉकडावनांत वेळार आस्पत्रेक पावुंक जायनासताना, काम नासताना भुकेक खावंक मोराक घाल्लो तांदूळ मेळनासताना, ऑक्सिजन मेळनासताना, बारा आस्पत्रेंनी बेड मेळनासताना मडें जावन आज पवित्र नंयत उप्येंवच्या कोणेंय ह्या चिंतप्यांक, कवींक, पत्रकर्तांक सांगात दिल्लो आसा? ( प्रकाश रै आनी कन्हय्या कुमार दोगूय सलवले) जर दिल्लो जाल्यार ... बोवशा आज पवित्र नंयत मडीं जावन उप्येंवचें ’भाग’ फावो जातें ना कोण्णा!
ह्या फाटथळार पळयल्यार, प्रस्तूत समाजीक संदर्भार दिसून येंवचो प्रतिरोध प्रस्तूत कवितेच्या संदर्भार कित्याक दिसून येना? म्हळ्ळें प्रश्न एक वाचपी जावन म्हाका धोसता.
कांय वरसां आदीं कविता ट्रस्टान आयोजन केल्ल्या एका काऱ्यक्रमाक मंगळूर आयिल्ल्या डॉ| राज रावचें संदर्शन घेवंक हांव आनी ’आरसो’ संपादक कवी विल्सन कटील गेल्ल्यांव. तवळ ताणे सांगल्ली एक गजाल म्हाका उडास येता. " आमकां बरोवप्यांक दुसरें कांय करुंक जायना तरी व्हड न्हय, एक साहित्य कृती रचून, तांतूं सर्वाधिकारीचो पात्र रचून ताका लगाड काडचें तंत्र रचून, त्या तंत्राक शेवोट दीवन सर्वाधिकारीक मारन काडुंकी जायनांगी?" साहित्याचो मेस्त्री मात न्हय एक कवीय जावनासच्या डॉ| राज रावाक आयकल्या उपरांत म्हाका प्रामाणीकपणीं भोगल्लें आसा - ज्या देशांत विरोद पाडत काम करीना, त्या देशांत कविंनी आनी साहितिंनी दोडत्या बळान विरोध पाडतिचें काम करिजे पडता. पत्रकर्त रवीश कुमारान केदळाय म्हणचें आसा- माद्यमाचें काम सदांच विरोध पाडतिचें. पूण आयच्या समाजीक संदर्भार पळयल्यार चडावत माद्यमां पवित्र नंयत सुशेगात न्हावन आसचीं दिसतात. पूण थोडे तरी पत्रकर्त, चिंतपी, कवी उलयतात. संख्यान उणे आसूंक पुरो, कोंकणेच्या संदर्भारी थोडे तरी तरूण चिंतपी, समाजीक जाळीजाग्यांनी स्पश्ट उलोंवचें दिसतात. पूण बेजारायेची गजाल म्हळ्यार - तांचीय गत - प्रकाश रै, कन्हय्या कुमाराचीच!
आतां, कोंकणी कवितेच्या संदर्भाक आयल्यार - कवी आंड्र्यू एल. डी’कुन्हान केदळाय म्हणचें आसा - कविता म्हळ्यार कविच्ये कल्पनासकतेचें खमाल! प्रस्तूत कवितेच्या संदर्भार डॉ| राज राव हाणें सांगल्ल्या तितल्या व्हड मट्टाचें कल्पनासकतेचें खमाल दाकयना जाल्यारी, प्रस्तूत समाजीक परिस्थितेंत थोड्या मापान तरी दिसून येंवचो सत्ताविरोधी प्रतिरोध तरी कवितेन ’झूम’ करन दाकोंवचें धयर घेजे आसलें म्हण म्हाका भोगता. अस्वाभावीक तरी, मेल्ल्या मड्यांकरन उलोवंक लांवचें तितलें व्हड रिस्क प्रस्तूत कवितेन घेतल्या उपरांत, पवित्र नंयत मुक्ती जोडूंक मेळल्लें भाग म्हणचें प्रलोभन मुकार दवरन सताचें तोंड धांपोवंक प्रेतन करच्या भक्तीक मड्यांचें तोंड धांपोंवचें किमान प्रेतन तरी प्रस्तूत कवितेन कऱ्येतें, वा सताची पाडत घेवन आपलो प्रतिरोध तरी दाकव्येतो म्हण म्हाका भोगता.
इतलें म्हणतच प्रश्न उदेता - एक्ये साहित्य कृतयेचें काम - फकत व्हाळ्या सांगाता पवित्र नंयत व्हाळून वेचें मात दाकोंवचें वा सत्तापक्षेन पवित्र नंयच्ये दाक्षेणेक घालन आम लोकाचें तोंड धांपोंवचें प्रेतन करताना सताची पाडत घेवन प्रतिरोध दाकोंवचें ? जशें, आपूण कवी न्हय म्हण अपरूप तरी बरोंवच्या बारकूरच्या किशून दाकयिल्ले परीं ...
तुमची बिल्कूल चूक न्हय
शाण्यांक केन्नांय वाखणिजे
भुलोन तुमकां वाडयतात पळे
हांकां व्हाणांनी घालिजे.
[ कविता : रगतांचो खेळ ]
कोंकणी कविता, तांतल्या तांतूं आधुनीक कोंकणी कवितेच्या वाचप्यांक आनी विद्यार्थिंक ह्या प्रश्नाचेर संवाद चलोवंक कवयत्री विल्माची उपरोक्त कविता उगतें आपोवणें दिता. दया करून तुमची अभिप्राय वांटून घेया.
- एच्चेम पेरनाळ
संपादक, www.kittall.com